Назран
Назран, Назрань (ингуш. На́на-Наьсаре, рус. Назрань, 1944—1957 елларда — Коста-Хетагурово) — Россия шәһәре, Ингушетиянең иң зур торак пункты, Назран районының админитратив үзәге.
| Назран | |
| ингуш. Наьсаре рус. Назрань | |
| Байрак | Илтамга |
 | .svg) |
| Нигезләнү датасы | 1781 |
|---|---|
 | |
| Рәсми исем | На́на-На́ьсаре һәм Коста-Хетагурово |
| Рәсми тел | ингуш теле һәм рус теле |
| Дәүләт |
 Россия[1] |
| Нәрсәнең башкаласы | Назрановский район[d][1] һәм Городской округ город Назрань[d][1] |
| Административ-территориаль берәмлек | Городской округ город Назрань[d][1] |
| Сәгать поясы | UTC+03:00 |
| Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы | глава Назрани[d] |
| Хөкүмәт башлыгы | Урусхан Евлоев[d] |
| Халык саны | 126 292 (2024)[2] |
| Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 200 метр |
| Кардәш шәһәр | Кисловодск |
| Мәйдан | 118,28 км² |
| Почта индексы | 386120 |
| Рәсми веб-сайт | nazrangrad.ru |
| Беренче язма телгә алу | 1810 |
| Җирле телефон коды | 8732 |
 | |
 Назран Викиҗыентыкта | |
Халык саны — 93 357 кеше.[3]
География
үзгәртүШәһәр Чичән тау алдынгы тигезлегенең көнбатышында, Мәскәүдән 1916 километр көньяктарак урнашкан. Тимер юл станциясе.
Климат
үзгәртү| Назран климаты | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
| Уртача максимум, °C | 3 | 3 | 7 | 15 | 19 | 23 | 26 | 25 | 20 | 14 | 8 | 4 | 14 |
| Уртача минимум, °C | −6 | −6 | −1 | 5 | 10 | 13 | 16 | 15 | 11 | 6 | 0 | −4 | 5 |
| Явым-төшем нормасы, мм | 24,1 | 28,3 | 43,4 | 60,1 | 92 | 125,3 | 79,9 | 68,7 | 51,8 | 45,1 | 37,2 | 26,1 | 682 |
| Чыганак: MSN Weather | |||||||||||||
Тарих
үзгәртү1781 елда нигезләнгән. Рәсми документларда 1810 елда телгә алына.
1863 елда биредә Ингушетиядә иң беренче дини булмаган уку йорты ачылган. 1893 елда вокзал ачылган.
Ингуш халкы депортациясеннән соң авыл Төньяк Осетия составына кертелә һәм аңа Коста-Хетагурово (осетин язучысы Коста Хетагуров хөрмәтенә) исеме кушылган. ЧИАССР торгызылудан соң тарихи исем кайтарыла.
1967 елда шәһәр статусы бирелә.
Халык
үзгәртү| 1926[4] | 1939[5] | 1959[6] | 1970[7] | 1979[8] | 1989[9] | 2002[10] | 2010[3] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 273 | 2 838 | ~5 700 | 12 894 | 14 945 | 18 246 | 125 066 | 93 357 |
Милли состав
үзгәртү| Милләт | 1926[4] | 1939[5] | 1970[4] | 1979[4] | 1989[4] | 2002[4] |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ингушлар | 62,8% | 31,5% | 91,4% | 94,4% | 97,4% | 85,0% |
| чеченнар | 0,4% | 1,6% | 0,4% | 0,6% | 0,2% | 13,6% |
| руслар | 13,8% | 46,7% | 6,0% | 3,4% | 1,2% | 0,9% |
Икътисад
үзгәртү"Электроинструмент" заводы, тегермән-заводы, трикотаж фабрикасы, һ.б. ширкәтләре.
Югары уку йортлары
үзгәртү- Назаран икътисад һәм хокук белеме институты
- Заманча һуманитар академиясе филиалы
Мәдәният
үзгәртү- «Ингушетия» — Ингушетия Республикасының дәүләт халык биюе ансамбле.
Галерея
үзгәртү-
Шәһәр күренеше -
Вокзал
.jpg)
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 ОКТМО. 185/2016. Северо-Кавказский ФО
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2024 года (ru). Федеральная служба государственной статистики (2024-04-27).
- ↑ 3,0 3,1 архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2013-12-12
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/rningushetia.html
- ↑ 5,0 5,1 http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/nazran39.html
- ↑ http://www.mojgorod.ru/r_ingushetia/nazranj
- ↑ 1970 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
- ↑ 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны