Мария Ермолова

Мария Николаевна Ермолова ( 3 [15] июль 1853, Мәскәү - 12 март 1928, Мәскәү ) - Кече театрның рус драматик актрисасы, Станиславский сүзләре буенча, ул күргән иң зур актёр. Ул ирекне яратучы, идеалларына тугры һәм тирә-юньдәге вулгаризмга каршы торучы шәхесләр роллләре белән билгеле. Император театрларының атказанган артисты (1902). Республиканың беренче халык артисты (1920). Хезмәт Батыры (1924). 1935 елдан Мәскәү драма театры аның исемен йөртә.

Мария Ермолова
Туган	3 (15) июль 1853 Мәскәү, Россия империясе
Үлгән	12 март 1928(1928-03-12) (74 яшь) Мәскәү, СССР
Күмү урыны	Новодевичье зираты[d]
Ватандашлыгы	Россия империясе  СССР
Әлма-матер	М. С. Щепкин ис. Югары театр укуханәсе
Һөнәре	актёр, театр актеры
Эш бирүче	Мәскәүнең Кече театры[d]
Җефет	Николай Петрович Шубинский[d]
Мария Ермолова Викиҗыентыкта

Биографиясе

Мария Ермолова Мәскәүдә 1853 елның 3 (15) июлендә Кече театр суфлёры Николай Алексеевич Ермолов гаиләсендә туган; бабасы Алексей Семонович Ермолов бервакыт Волконский кенәзләренең крепостной скрипкачысы булган, ирек алгач, театрга гардероб остасы булып керә. Театр сәнгате белән маугып, ул балаларын шул ук кырда урнаштыра. Аның улы Николай Алексеевич суфлёр булыр алдыннан драматик артист була һәм Мәскәү император труппасы сәхнәләрендә барган берничә водевильның авторы була, әмма аның иҗаты аерым талант белән билгеләнми .

1862 елда Мария Мәскәү театр мәктәбенең балет класына җибәрелә. Ул балет өчен махсус талант күрсәтми, ләкин балетларның, операларның һәм драматик спектакльләрнең массакүләм күренешләрендә катнашып, Ермолова иң зур сәхнә осталарының эшенә шаһит була. Буш кичләрдә училище укучылары спектаклдәрҙә уйный, аларда Ермолованың зур драма сәләте ачыла.

1866 елда, кызының драма сәхнәсе белән маугыуын белгән әтисе, аңа үзенең бенефисында Д.Т. Ленскийның «Жених нарасхват» водевилендәге кыланчык кыз Фаншетта ролен уйнарга рөхсәт итә. Бу аның беренче роле була, ләкин ул әле уңыш китерә алмый.

1870 елда Надежда Медведева Ермоловага үзенең бенефисында төп роль бирергә була. 1870 елның 30 гыйнварында үткән "Эмилия Галотти" пьесасында Ермолова көчле сәхнә темпераментын һәм гаҗәеп эчкерсезлек күрсәтә.

1871 елда Ермолова театр училищесын тәмамлый һәм Кече театры труппасына кабул ителә. Беренче елларда Ермоловага җитди рольләр ышанып тапшырылмый, аңа комедияләрдә һәм водевильдә уйсыз яшь хатын-кызлар ролен уйнарга туры килә. Ермолованың , нигездә, фаҗигале һәм батыр таланты, ачылмый.

Александр Остужев белән 1913 елда " Без вины виноватые " пьесасында

1870-1880 елларда ул бик күп мәдәни һәм әдәбият эшлеклеләре, шулай ук эшен хокукка багышларга теләгән, булачак ире Николай Петрович Шубинский белән очраша. Бу вакытта Ермолова үзен кызыксындырган чын рольләр уйный башлый. 1873 елда ул "Гроза " пьесасында Катерина ролен башкара. Бу роль өстендә эш берничә ел дәвам итә. Ермолованың Катеринасы көндәлек тормыштан өстен чыга, үзенең мәхәббәт һәм хыяллар дөньясында яши; ул эчке көч һәм батырлык фидакарьлеге белән тулы рус хатыны була.

1890 елларда ул символистлар пьесаларын уйный: Хауптман, Ибсен, Горький. Максим Горькийның шул ук исемле пьесасында Васса Железнованы уйный. Ермолова карт һәм акыллы Васса ролен уйный.

Ермолова мәктәптә актёрлар белән күп шөгөлләнә.

Владыкиндагы Изге Богородица Раштыуасы гыйбадәтханәсе (1928 — 1971 елларда аның алтаре артында Ермолова кабере була)

1920 елда ул Халык артисты исемен ала.

1921 елда аның ире Николай Петрович Шубинский сөргендә вафат була. Ике елдан соң, 1923 елда актриса сәхнәдән китә. Ул ялгыз була, бик аз кеше кабул иттә. Актриса янына табиб Павлинов килеп йөри, Ермолова аңа гашыйк була .

Ермолова 1928 елның 12 мартында вафат була. Васыять нигезендә, Владыкинода Изге Богородица Раштыуасы гыйбадәтханәсе урынында, ата-әнисе һәм сеңелләре белән йәнәшәдә җирләнә к1971 елда аны Новодевич зиратында Чехов, Станиславский һәм Мәскәү сәнгать театры актерлары янына күчереп җирлиләр (кабер ташын Вера Мухина ясаган ). Борынгы җирләнгән урында имән агачы астында мемориаль билге бар . Ермолова белән берлектә, Мәскәү табибы Василий Яковлевич Зеленинда кмяүдә булган кызы Маргарита Николаевна (1876-1965) , һәм Татьяна Лвовна Шепкина-Куперник күмелгән .

Хәтер

• 1957 елда Ермоловага багышланган СССР почта маркасы чыгарыла.
• 1985 елда Венерадагы кратер аның хөрмәтенә аталган .
• 1986 елда, 1773 елда төзелгән Тверской бульварындагы сарайда бөек актриса яшәгән — М.Н.Ермолованың йорт- музее —А.А.Бахрушин исемендәге Театр музее филиалы
• Совет чорында, Мәскәүдәге мәшһүр Олы Каретный тыкрыгы Ермолова исемен йөртә.
• Ермолованың исеме белән Тверская урамында урнашкан Мәскәү драма театры аталган.

СССР почта маркасы, 1957

Театрдагы рольләр

• 1866 — «Жених нарасхват», Д.Т.Ленский, — Фаншетта
• 1870 — «Эмилия Галотти», Г.Э. Лессинг, — Эмилия Галотти
• 1871 — «Свадьба Кречинского» Сухово-Кобылина — Лидочка
• 1871 — «Тартюф» Мольер — Марианна
• 1872 — «Сверчок домашнего очага», Ш. Бирх-Пфейфер — Фадетта
• 1873 — «Гроза» Островский, Александр Николаевич — Катерина
• 1876 — «Овечий источник», Лопе де Вега — Лауренсия
• 1876 — «Василиса Мелентьева», Островский Александр Николаевич — Василиса Мелентьева
• 1877 — «Последняя жертва», А. Н. Островский — Юлия Тугина
• 1878 — «Ричард III» , У.Шекспир, — леди Анна
• 1878 — «Гамлет» У. Шекспир, — Офелия (затем в 1891 г.)
• 1879 — «Уриэль Акоста» К.Ф.Гуцков, — Юдифь
• 1879 (?) — «На пороге к делу», Н.Я.Соловьёв — Лонина
• 1879 — «Бесприданница», А.Н.Островский, — Лариса
• 1879 — «Мария Тюдор», В. Гюго,— Мария I Тюдор
• 1881 — «Таланты и поклонники», А. Н. Островский, — Негина
• 1883 — «Горячее сердце», А. Н. Островский, — Параша
• 1883 — «Невольницы», А. Н. Островский, — Евлалия
• 1884 — «Орлеанская дева» Ф.Шиллер, — Иоанна Д’Арк (бу рольне 18 яшендә уйный)
• 1886 — «Мария Стюарт», Ф. Шиллер, — Мария Стюарт
• 1886 — «Воевода», А. Н. Островский, — Олена
• 1886 — «Звезда Севильи», Лопе де Вега — Эстрелья
• 1887 — «Зимняя сказка», У. Шекспир, — Гермиона
• 1889 — «Татьяна Репина», А.С.Суворин, (актриса Евлалия Кадмина турында), 16 гыйнварда Кече театрда куела — Евлалия Кадмина
• 1889 — «Эрнани», В. Гюго, — донья Соль
• 1890 — «Федра», Ж. Расин, — Федра
• 1892 — «Сафо», Ф.Грильпарцер, — Сафо
• 1892 — «Граф де Ризоор», В. Сарду — Долорес
• 1892 — «Мария Шотландская», Б. Бьёрнсон — Мария
• 1893 — «Расплата (Эгоисты)», Е.П. Гославский — Берта Рейман
• 1895 — «Родина», Г. Зудерман - Магда
• 1896 — «Макбет», У. Шекспир — леди Макбет
• 1896 — «Марианна», Э. Эчергарайя — Марианна
• 1902 — «Кориолан» У. Шекспир — Волумния
• 1903 — «Измена», А. И. Сумбатов — Зейнаб
• 1904 — «Красная мантия», А. Брие — Янетта
• 1908 — «Без вины виноватые», А.Н. Островский— Кручинина
• 1908 — «Холопы», П. П. Гнедич — Княжна Плавутина-Плавунцова; «Приведения» Г. Ибсен, — фру Альвинг
• 1909 — «Дмитрий Самозванец и Василий Шуйский», А.Н.Островский, — инокиня Марфа
• 1915 — «Стакан воды» Э. Скриба — Королева Анна
• 1918 — «Декабрист», П.П. Гнедич

Әдәбият

• Ермолова Мария Николаевна // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
• [Ермолова, Мария Николаевна Мария Ермолова] — ЗСЭ
• Ермолова, Мария Николаевна // Брокгауз һәм Ефрон энциклопедик сүзлеге: 86 томда (82 том һәм 4 өстәмә). Санкт-Петербург: 1890—1907.

• Мария Николаевна Ермолова: Письма. Из литературного наследия. Воспоминания современников. — М., 1955.
• М. Н. Ермолова. Сборник статей А. И. Южина, Н. Эфроса, П. Н. Сакулина и др. — Л., 1925.
• Лучанский М. Ермолова. — М., 1938.
• Марков П. А. Театральные портреты. Сб. статей. — М.—Л., 1939.
• Щепкина-Куперник Т. Л. О М. Н. Ермоловой. — М.—Л., 1940.
• Дурылин С. Н. Мария Николаевна Ермолова. 1853—1928. — М., 1953.
• М. Н. Ермолова. 1853—1928. [Альбом], текст Ю. Дмитриева и М. Рогачевского. — М., 1954.
• Тынянова Л. Повесть о великой актрисе. — М., 1966.

Сылтамалар

• Ермолова, Мария Николаевна // Энциклопедия «Кругосвет».
• Дом-музей М. Н. Ермоловой
• Влас Михайлович Дорошевич. «М. Н. Ермолова»