Йөрәккүл (милли парк)
«Йөрәккүл» милли паркы — рус. Зюраткуль — Чиләбе өлкәсенең Саткы районы Саткы шәһәреннән 30 км көньякта, Чиләбе шәһәреннән 200 км көнбатыштарак урнашкан милли парк. 1993 елның 3 ноябрендә оештырылган. Гомуми мәйданы — 88 249 гектар, төньяктан көньякка озынлыгы — 49 км, көнбатыштан көнчыгышка озынлыгы — 28 км.
| Йөрәккүл | |
| Нигезләнү датасы | 1993 |
|---|---|
 | |
| Дәүләт |
 Россия |
| Административ-территориаль берәмлек | Чиләбе өлкәсе |
| Мәйдан | 882 км² |
| Рәсми веб-сайт | zuratkul.ru |
 | |
 Йөрәккүл Викиҗыентыкта | |
Башкорт телендәге "йөрәк" һәм "күл" сүзләреннән алынган. Бу җирләрдә олы Табын ыруының Куакан тармагы башкортлары һәм бу ыруның кече ярчыгы булган Саткы башкортлары яшәгән. Рус галиме Петр Симон язмасыннан:
«В углу меж ими находится посредственная гора Сатка-Тау, которая кажется есть отделенная часть большой и пространной вверх по Большой Сатке к югу лежащей горы Юрак-Тау… Юрак-Тау значит сердце-гора, и, кажется, она получила своё название по причине возвысившейся тупой верхушки, которая совсем гола и камениста. На сей горе лежит достопамятное озеро Юрак-Куль, в которое многие впадают ручьи и из которого проистекает Большая Сатка»
. Вакыт үтү белән рус телендә Зюраткуль дип әйтә башлаганнар[1].
Парк түбәндәге төп бурычларны үти: эталонлы һәм уникаль табигать комплексларын, тарих, мәдәният, археологик һәм башка мәдәни мирас объектларын саклау; экологик яктан халыкны агарту эшмәкәрлеге; рекреацион куллану шартларында тәбигатне саклауның фәнни ысулларын эшләү һәм кертү; экологик мониторинг; җимерелгән табигый һәм тарихи-мәдәни комплексларны яңарту; яйга салынган туризм һәм ял өчен шартлар булдыру.
Милли парк Россия Федерациясе Табигый ресурслар һәм экология министрлыгы сайты карамагында.
Географиясе
үзгәртү
Парк территориясендә Йөрәккүл сусаклагычы — Көньяк Уралның (диңгез биеклеге дәрәҗәсеннән 724 метр) көнбатыш битләвендәге бердәнбер тау күле һәм бик күп тау сыртлары, шул исәптән Йөрәккүл (озынлыгы 8 км, биеклеге 1175,2 м), Нөргеш (1406 м биеклектә) урнашкан.
«Йөрәккүл» паркы ике табигать зонасы — тайга һәм урман-дала — чигендә урнашканлыгы флора һәм фауна байлыгын билгели.
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Зюрак-Куль, ә соңрак хатта Зюраткуль булып киткән инде