Евдокия Пасько
Евдокия Борисовна Пасько (30 декабрь 1919 ел, Липенка авылы, Джет-Угыз районы, Ыссык Күл өлкәсе, Кыргызстан — 27 гыйнвар 2017, Мәскәү) — совет хәрби очучысы, 46 нчы гвардия төнге бомбардировка авиацион полкының эскадрилья штурманы, Советлар Берлеге Герое, механика өлкәсендә галим, югары мәктәп укытучысы.
| Евдокия Пасько | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | рус. Евдокия Борисовна Пасько |
| Туган | 30 декабрь 1919 Липенка[d], Пржевальский уезд[d], Җидесу өлкәсе, Төркистан Айрат Сәвит Сатсиялислар Җөмһүрияте, РСФСР[d] |
| Үлгән | 27 гыйнвар 2017 (97 яшь) Мәскәү, Россия |
| Күмү урыны | Троекуров зираты[d] |
| Ватандашлыгы |  СССР |
| Әлма-матер | МДУ механика-математика факультеты[d] һәм Мәскәү дәүләт техника университеты[d] |
| Һөнәре | очучы, укытучы |
| Эш бирүче | Мәскәү дәүләт техника университеты[d] |
| Сәяси фирка | Советлар Берлеге коммунистик фиркасе |
| Катнашкан сугышлар/алышлар | Алман-совет сугышы һәм Икенче бөтендөнья сугышы |
| Хәрби дәрәҗә | өлкән лейтенант |
| Гыйльми дәрәҗә: | физика-математика фәннәре кандидаты[d] |
Биографиясе
үзгәртүЕвдокия Борисовна Пасько Кыргызстанның Ыссык Күл өлкәсе Джет-Угыз районының Липенка авылында авылдаш гаиләсендә туган.
1938 елда Барнаул шәһәренең 25-се мәктәбенең 10 синен белем ала һәм МДУ-ның механика факультетына укырга керә. Дүртенче курстан үз ирке белән армияга китә — университетның унҗиде студенты исәбендә 122-се авиатөркемгә теркәлә. Энгельс шәһәрендә авиацион мәктәбенең тизләтелгән штурман курсларын тәмамлап, 1942 елның маеннан алып сугыш ахырына кадәр 46 нчы гвардия төнге бомбардировка авиацион полкының эскадрилья штурманы була. 1943 елдан КПСС әгъзасы.
Очу кенәгәсе мәглүмәтләре буенча 790 хәрби очыш һәм махсус заданиегә 10 очыш ясый. Гомуми һөҗүм итү 1220 сәгать тәшкил итә. Дошман позициясенә 100 тоннадан күчү бомба ыргыта. Ягулык дүрт келәтле, боеприпаслар белән өч келәтле, өч фара, ике кичү, 11 автомашинаны һәм җирдә бер самолетны юк итә; 157 көчле шартлау, 109 янгын ясый. Моннан тыш, дошман тылына 2 миллионга кадәр листовка ташлый.
1945 елның азагында гвардия олуг лейтенанты Е. Б Пасько - запаста. Соңрак аңа «капитан» хәрби дәрәҗәсе бирелә.
Мәскәүгә әйләнеп кайта һәм дәүләт университеты механика факультетында аспирантураның соңгы курсын уңышлы белем ала (1949). 33 ел дәвамында Мәскәү югары техник училищесында олуг укытучы булып эшли.
2017 елның 27 гыйнварында вафат була. Хәрби хөрмәт 31 гыйнварда Мәскәүнең Троекуров зиратында җирләнә.
Гаиләсе
үзгәртүИр — Малышев Борис Михайлович (1923-1985), МДУ-ның механика-математика факультеты профессоры
Рәхмәт билгеләре
үзгәртү1944 елның 26 октябрендә «Дошман белән алышта күрсәткән хәрби батырлыгы һәм кыюлыгы өчен», Пасько Евдокия Борисовнага Ленин ордены белән «Алтын Йолдыз» миналы (№ 4499) тапшырылып, Советлар Берлеге Герое исеме бирелә. Кызыл Байрак ордены, икенче дәрәҗә Ватан сугышы ордены, ике Кызыл Йолдыз ордены, Халыклар Дуслыгы ордены белән бүләкләнә. Кыргызстанда Ыссыккүл өлкәсенең административ үзәге Каракол шәһәрендә Җиңү паркында Пасько Евдокия Борисовнаның һәйкәле (бюсты) куела.
Чыганаклар
үзгәртү- Пасько Евдокия Борисовна // Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — Б. 240—241. — 863 б. — 100000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
- Чайка Н. На ночном бомбардировщике // Героини: очерки о женщинах — Героях Советского Союза / ред.-сост. Л. Ф. Торопов; предисл. Е. Кононенко — Вып. 2. — М.: Политиздат, 1969. — 463 б.