Григорий Бенционович Остер (башта «Остёр» әдәби тәхәллүсе булган; 1947 елның 27 ноябре, Одесса, ССРБ) — рус язучысы, сценарийлар язучы, драматург, телетапшырулар алып баручы. Россия Федерациясенең атказанган сәнгать эшлеклесе (2007)[5]. «Зарарлы киңәшләр» жанрын[6] уйлап табучы һәм «Җентеклелекләр белән әкият» беренче рус балалар гипертекстуаль романы авторы[7]. Россия яһүд конгрессы Иҗтимагый советы әгъзасы.

Григорий Остер
Туган телдә исем рус. Григо́рий Бенцио́нович О́стер
Туган 27 ноябрь 1947(1947-11-27)[1][2][3] (76 яшь)
Одесса, Украина Совет Социалистик Республикасы, СССР
Ватандашлыгы  Россия
 СССР
Әлма-матер А. М. Горький ис. Әдәбият институты[4]
Һөнәре балалар язучысы, драматург, язучы, сценаричы, телеалыпбаручы

 Григорий Остер Викиҗыентыкта

Тормыш юлы үзгәртү

Григорий Остер 1947 елның 27 ноябрендә Одессада туган. Анда әтисе — Кызыл флотчы Бенцион Давидович Остер (1922—?), Бөек Ватан сугышында катнашучы[8] хезмәт иткән. Аның бабасы Давид Бенционович Остер (1898—1944)[9] һәм әтисенең энесе Григорий[10] гамәлдәге армиядә хезмәт итә һәм фронтта һәлак булалар[11]. Балачагын һәм яшьлеген Ялтада уздыра, анда әтисе портта токарь булып эшли, ә әнисе — Лея Яковлевна Остер моряклар клубында китапханәче булып эшли. 1966 елда армиягә алына, Төньяк флотта хезмәт итә. 1970 елда Мәскәүдә А. М. Горький исемндәге Әдәбият институтының драматургия бүлегенә укырга керә, аны 1982 елда тәмамлый.

Балалар өчен «Җентеклелекләр белән әкият», «Папамамалогия», «Олыларны үстерү», «Буар елан әбисе», «Зарарлы киңәшләр», «Кул, аяк, колак, арка һәм муен буенча күрәзәлек» кебек күп кенә әсәрләр авторы. «38 тутый кош», «Тешләгән — эләккән!» , «Гав исемле песи», «Кече яшьтәге маймыллар» һ. б. мультфильмнар, «Беренче канга кадәр» нәфис фильмы сценарийлары авторы. Дүрт хикәя «Ералаш» киножурналына керә.

1990 еллар ахырында Михаил Эпштейн һәм Александр Генис Григорий Остерны «Рус постмодернизмында кем бар» исемлегенә керткәннәр[12]. 170 исемнән торган әлеге исемлектә Остер — «посттоталитар рус әдәбиятын үстерүгә өлеш керткән» бердәнбер балалар язучысы. Шул ук вакытта язучы беркайчан да соцреалиалистик, диссидент, авангард әдәби лагерьларга карамый. Тәнкыйтьчеләрнең күзәтүенчә, аның эстетикасы «стилистик эклектика, подтекст, цитаталаштыру, аңлатучыларның уены, ирония, пародия һәм стилизация» белән аерылып тора[12].

2004 елда, Россия Президенты Администрациясе тәкъдиме буенча, «Россия Президенты — мәктәп яшендәге гражданнарга» сайтын оештыручыларның берсе була[13].

2008 елның 7 сентябреннән 2008 елның 18 июленә кадәр җырчы Глюкоза белән бергә СТС каналында «Балалар шаянлыгы» программасын алып бара.

Канадада нәшер ителгән балалар әдәбияты антологиясендә Григорий Остер үзенең «Зарарлы киңәшләре» белән иң күп тиражлы була — 12 млн данә, шул ук вакытта башка авторларның 300—400 мең булган[14].

Иншалар үзгәртү

 
Григорий Остер үзенең китаплары белән
  • Синең вакыт. — Мурманск, 1974
  • Бүләкләр бүләк итү бик әйбәт. — М., 1975
  • Малай һәм кыз. — М., 1981
  • Сабыйлардан гирлянда. — М., 1985
  • Сак булыгыз, маймыллар! — М., 1987
  • Каз бәбкәсе ничек югалган. — М, 1988.
  • Ул эләккән. — М., 1988
  • Тешләгән — эләккән. — М., 1989
  • Серле югалу. — М., 1989
  • Каз бәбкәсенең Төлкегә ауы. — М., 1991
  • Визгкультура яки Прикольная качалка. — М.. 1996
  • Тылсымлы компьютер.
  • Зарарлы киңәшләр.
  • Зарарлы киңәшләр 2.
  • Зарарлы киңәшләр 3.
  • Математика буенча биремнәр (математика буенча кулланма).
  • Физика буенча биремнәр.
  • Лавров тыкрыгы легендалары һәм мифлары. — М., 1980
  • Математика буенча күрсәтмә кулланма.
  • Петька-микроб. — М., 1979
  • Начар биремнәр.
  • Җентеклелекләр белән әкият. — М., 1989
  • Кеше ашаучының тәмле һәм сәламәт ризыгы турында китап.
  • Дошманнар өчен кызык анкета.
  • Гав исемле песи. — М., 1976, 1978, 1979, 1982
  • Койрык өчен зарядка. — М., 1982
  • Өйдәге һәм ялланган өлкәннәр.
  • Кыргый һәм кул астындагы өлкәннәр.
  • 38 тутый кош. — М., 1978
  • Папамамалогия.
  • Олыларны тәрбияләү. — М., 1998
  • Эскадо утравы. — М., 1994
  • Конфетоедение. — М., 1999
  • Буар елан әбисе.
  • Кул, аяк, колак, арка һәм муен буенча күрәзәлек.
  • Балалар һәм Алар.
  • Куркынычлар мәктәбе.
  • Жуликларга, каракларга һәм коррупциягә каршы көрәшчеләргә зарарлы киңәшләр.
  • Пиф маҗаралары.

Фильмография үзгәртү

Фильмнар үзгәртү

  • Беренче канга кадәр (1989)

Мультфильмнар үзгәртү

  • Гав исемле песи — 5 серия (1976—1982)
  • 38 тутый кош — 10 чыгарылыш (1976—1991)
  • Баба Яга каршы! — 3 серия (1979—1980, Александр Курляндский һәм Эдуард Успенский белән бергә)
  • Ушастик һәм аның дуслары — 5 чыгарылыш (1979—1982)
  • Дүрт дус — 4 чыгарылыш (1979—1981)
  • Төлке куянны ничек куган (1979)
  • Ул эләкте! (1981)
  • Тешләгән — эләккән! (1983)
  • Җир асты кичүе (1984)
  • Маймыллар — 7 чыгарылыш (1983—1997)
  • Ярдәмчеләр мәктәбе (1986)
  • Балалар акценты булган кеше (1987)
  • Зарарлы киңәш (мультфильм, 1980) — Күңелле карусель № 17
  • Зарарлы киңәш (мультфильм, 1986) — Күңелле карусель № 19
  • Семён Синебородьконың җиде әнисе (Украина, 1992)
  • Барысы да эләкте... (1998)

Искәрмәләр үзгәртү

  1. ČSFD — 2001.
  2. Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги / мөхәррир Н. Н. Скатов — 2005. — ISBN 5-94848-262-6
  3. ПроДетЛит — 2019.
  4. Рус Википедиясе — 2001.
  5. Награждён указом Президента России № 1327 от 3 октября 2007 года 2007 елның 11 октябрь көнендә архивланган.
  6. Жанр, прием «Вредные советы» по Георгию Остеру: Vikent.RU. әлеге чыганактан 2016-08-07 архивланды.
  7. О. Е. Кувалдина. Гипертекст как коммуникационная модель в «Сказке с подробностями» Г. Остера 2014 елның 28 март көнендә архивланган..
  8. Бенцион Давидович Остер на сайте «Память народа»
  9. Давид Бенционович Остер на сайте «Память народа»
  10. Григорий Давидович Остер (1924—1942) на сайте «Память народа»
  11. Передача «Отцы и дети» на радио «Серебряный дождь» (20 ноября 2015). әлеге чыганактан 2019-09-08 архивланды.
  12. 12,0 12,1 Russian Postmodernism: New Perspectives on Post-Soviet Culture /by Michail Epstein, Alexander Genis, and Slobodanka Vladiv-Glover. Studies in Slavic Literature, Culture, and Society: Vol.3. New York and London: Berghahn Books, 1999. 528 P.
  13. «Президент России — гражданам школьного возраста». әлеге чыганактан 2017-05-06 архивланды.
  14. Остер Григорий (1947). mirbiblio.ru. әлеге чыганактан 2019-05-30 архивланды.

Әдәбият үзгәртү

  • Капков С. В. Энциклопедия отечественной мультипликации. — М.: Алгоритм, 2006. — С. 489-490. — 816 с. — 3000 экз. — ISBN 5-9265-0319-4.
  • Остер, Григорий Бенционович 2022 елның 9 август көнендә архивланган.  // Океанариум — Оясио [Электронный ресурс]. — 2014. — С. 588. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 24). — ISBN 978-5-85270-361-3.

Сылтамалар үзгәртү