Вәли (Вәлит)[1] Хаҗиәхмәт улы Хаҗиев (1925 елның 9 июле, Оет, Саба районы, ТАССР, РСФСР, ССРБ1995 елның 16 мае, Яшел Үзән, Татарстан, Россия) — 1 нче Балтыйк буе фронтының 43 нче армиясе Суворов дивизиясенең 334 нче укчы Витеб орденының 1126 нчы укчы полкы укчысы, кызылармеец. Советлар Берлеге каһарманы.

Вәли Хаҗиев
Туган 9 июль 1925(1925-07-09)
Оет, Лаеш кантуны, Татарстан АССР, РСФСР, СССР
Үлгән 16 май 1995(1995-05-16) (69 яшь)
Яшел Үзән, Татарстан, Россия
Катнашкан сугышлар/алышлар Алман-совет сугышы
Бүләк һәм премияләре Совет Берлеге Каһарманы (1944)

Ленин ордены I дәрәҗә Ватан сугышы ордены

Тормыш юлы үзгәртү

1925 елның 9 июлендә ТАССРның Саба районының Оет авылында татар крестьян гаиләсендә туа[2]. Колхозда бригадир булып эшли.

1943 елның гыйнварыннан Кызыл Гаскәрдә. Шул вакытта ук Саратов өлкәсенең Татищево станциясендә пулемёт училищесында хәрби ант кабул итә. Әмма училищены тәмамлап бетерми, чөнки курсантларның бер өлешен Татарстан АССРда оешкан 334 нче укчылар дивизиясе штабы урнашкан Псков өлкәсенең Бөек Луки шәһәре районына җибәрәләр.

1944 елның июненнән армиядә. Белоруссияне азат итү сугышларда катнаша. Комсомолның 1126 нчы укчы полкы укчысы кызылармеец Хаҗиев 1944 елның 25 июнендә беренчеләрдән булып Витебск өлкәсенең Шумилинский районы Гринёво авылы янында Көнбатыш Двина елгасын кичә. Ярда дошман урнашкан була, кызылармеец Хаҗиев, куаклар артында яшеренеп, дошман дзоты амбразурасына якынлаша һәм граната белән аны юк итә. Шулай ук дошманның тагын бер пулемёт ноктасы бетерелә. Дошман һөҗүме какшый, бу исә полкка күчү һәм плацдармны алу мөмкинлеген бирә. Бу сугышта плацдармда Хаҗиев яраланган, әмма сугыш кырларыннан хәрби бурычны тулысынча үтәмичә китмәгән.

ССРБ Югары Шурасы Президиумының 1944 елның 22 июлендәге Указы белән немец-дошман илбасарларына каршы көрәш фронтында командованиенең хәрби биремнәрен үрнәк үтәгәне һәм күрсәткән батырлыгы өчен Вәли Хаҗиевка Ленин ордены һәм «Алтын Йолдыз» медале тапшырылып, Советлар Берлеге каһарманы исеме бирелә.

Сугыштан соң демобилизацияләнә. Татарстан Республикасының Яшел Үзән шәһәрендә яшәгән. 1995 елның 16 маенда вафат була.

1999 елда Яшел Үзән шәһәренең бер урамына Советлар Берлеге каһарманы Вәли Хаҗиев исеме бирелә.

Бүләкләр үзгәртү

Искәрмәләр үзгәртү

  1. Хаҗиев Вәлит Хаҗиәхмәт улы. // Татар энциклопедиясенең шәхесләр исемлеге. К.: ТР ФА Татар энциклопедиясе институты, 1997, 249нчы бит
  2. Вәли Хаҗиев «Илнең каһарманнары» сәхифәсендә
  3. Хазиев Валий Хазиахметович. Орден Отечественной войны I степени «Подвиг народа» сайтында

Сылтамалар үзгәртү

Викикитапта? бу тема буенча мәкалә бар:

Әдәбият үзгәртү

  • Татар энциклопедиясе сүзлеге. 1999. 621 нче бит.