Апа́м На́пат (Санскрит телендә: अपांनपात्, Apām napāt, «сулар улы») — Ведик мифологиядә су һәм ут белән бәйле Илаһ. «Ригведа»да бу икенчел Илаһка бары тик бер гимн (РВ II, 35) багышланган, әмма ул еш кына башка Илаһларга гимннарда искә алына. Аның исеме үзе еш Агни эпитеты буларак, Апам Напат аның белән кайвакыт тәңгәл китерелә яки кушыла, яки Савитар эпитеты буларак чагыла. Апам Напатны яшь, алтын, пакь, яп-якты балкучы буларак атыйлар, ул яшенгә киенә, алтын куеннан чыга[1]; алтын төстәге май аның ашамлыгы. Шул ук вакытта Апам Напат — «сулар улы», алар белән уратылган, алардан көч җыя, елгалар белән бәйле, югары урында урнаша[2]; ул асура һәм барлык мәхлукатларны тудырган.[3]. Шулай ук Апам Напат һәм Аджа Экапад, Ахи Будхнья һәм башка персонажлар белән бәйләнеш бар. Моннан тыш, Апам Напат - һинд-иран килеп чыгышлы Илаһ, аңа Авеста телендә тәңгәл килү бар (Апам-Напат Илаһы)[4]. «Апам Напат» исеменә «нефть» сүзенең килеп чыгышының этимологик эзләү юрамаларның берсе килеп чыккан.

Искәрмәләр үзгәртү

  1. Ригведа. Мандалы I—IV / Подг. изд. Т. Я. Елизаренкова. — М.: Наука, 1999. — С. 278.
  2. Macdonell A. A. A Vedic Reader for Students. Oxford, 1917. — P. 67
  3. Ригведа. Мандалы I—IV / Подг. изд. Т. Я. Елизаренкова. — М.: Наука, 1999. — С. 277.
  4. Мифы народов мира / Ред. С. А. Токарев. — М.: Советская энциклопедия, 1991. — Т. 1. С. 91.

Сылтамалар үзгәртү