Pontiy Pilat (latinça Pontius Pilatus; bor. yunança Ποντίος Πιλάτος) — 23-36 yıllrda Rim imperiäseneñ İudeya prefektı, Rimnıñ yuğarı qatlawı caydaq (ekvit) wäkile.

Pontiy Pilat
latinça Pontius Pilatus
"Ğäysä Mäsix häm Pilat. Närsä ul xaqiqät?", Nikolay Ge räseme
Rim imperiäseneñ İudeya prefektı

26-36
aña qädär: Valeriy Grat
däwamçısı: Martsell
Ülem: 41 yıl(0041)
Ülem urını: Galliä, Fransiä
Xatını: Klavdiä Prokula
Pilat häm Ğäysä Mäsix. "Bu keşe" („Ecce homo“), Skala, İgnazio Yakometti sını (1852)
Ğäysä Mäsix Pilat xökemendä, Mixay Munkaçi, 1881
Kesariädä tabılğan plitädä Pontiy Pilat telgä alınğan

Tatsit buyınça Pontiy Pilat - İudeya prokuratorı, İosif Flaviy buyınça Pilat - İudeya xakime (iegemon).

1961 yılda Kesariädä tabılğan yazma buyınça Pontiy Pilat İudeya prefektı bulğan.

Törle Pilat үзгәртү

Xristian töp kitabı İncil buyınça yähüdi berençe ruxani Kayafa Ğäysä Mäsixne ülem cäzasın raslasın öçen İudeya prefektı Pontiy Pilat xökemenä cibärgän.

Pilat xökeme үзгәртү

Xökem waqıtında Pontiy Pilat öç tapqır Ğäysä Mäsixne ülem cäzasın raslawdan baş tartqan. Läkin cıyılğan yähüd xalqı "anı täregä qadaqlap üter!" dip qıçqırğan.

Pilat qan qoyuda üz ğäyepsezlegen kürsätü öçen borınğı yähüd ğädäten qullanğan: xalıq aldında qulların suda yuğan häm Ğäysä Mäsixne "xalıq xökemenä" tapşırğan. Şunnan "qullar yuu" ğibäräse çıqqan.

Ğäysä Mäsixne täredä qadaqlap üterüdän soñ samarilelär Rim imperatorına şiqäyät yazğannnar. Näticädä 36 yılda Süriädäge Rim legatı Vitelliy Pontiy Pilatnı wazifasınnan alğan häm Rimğa cibärgän. Pilatnıñ aldağı yazmışı bilgesez.

Yähüdi çığanaqlar үзгәртү

Küp kenä raslanmağan riwäyätlär buyınça soñraq Pontiy Pilat üz-üzenä qul salğandır, läkin bu fakt bik şikle.

Yähüd tarixçıları Pontiy Pilatnı bik yaratmağannar, anı ayawsız, märxämätsez, satlıq üzsüzle xakim dip taswirlağan.

Yähüd fälsäfäçese Filon Aleksandiädän Pontiy Pilat yähüdi baş kütärülärne ayawsız itep bastırğanın yazğan, şulay uq yähüd patşası Agrippa I Kaligulağa cibärgän xatta Pilatnıñ märxämätsezlegenä zarlanğan. Läkin älege çığanaqlarnıñ namuslığı da bik şikle.

Ädäbiät үзгәртү