Otınşı Älcanov

Otınşı Älcanov (qaz. Отыншы Әлжанов; 1873 yılnıñ 12 avgustı, Räsäy imperiäse, Simäy ölkäse, Zaysan öyäze, Narın wulısı — 1918 yıl, Simäy ölkäse, Zaysan öyäze, Maqanşı) — qazaq cämäğät eşleklese, Alaş partiäse äğzası, mäğrifätçe, folklorçı.

Otınşı Älcanov qaz. Отыншы Әлжанов
Tuu datası	12 avgust 1873
Tuu urını	Räsäy imperiäse, Simäy ölkäse, Zaysan öyäze, Narın wulısı
Ülem datası	1918
Ülem urını	Simäy ölkäse, Zaysan öyäze, Maqanşı
Eşçänlek töre	cämäğät eşleklese, Alaş-Urda xökümäte äğzası, mäğrifätçe, folklorçı

Biografiäse

Urta yözneñ Nayman^[en] qäbiläseneñ Qarakerey ıruğınnan.

Älcanov urıs-qazaq uquxanäsen (1887), Omsk gimnaziäsen (1890), Omsk uqıtuçılar seminariäsen (1894) tämamlağan.

General-gubernator şurasınıñ eş başqaruçısı (1894—1895), Akmolinsk ölkä xökeme tärcemäçese (1895—1907), Kükpekte şähäreneñ urıs-qazaq uquxanäse mödire (1907—1909).

1907 yılda Çit xalıqlar mäğärife häm mäktäpläre turındağı nigezlämäne qaraw buyınça komissiä utırışında qazaq xalqınıñ mäğärif problemaları turında doklad belän çığış yasağan (Peterburg şähäre). Patşanıñ uqu-belem birü sistemasınıñ missionerlıq yunäleşe näticälären faş itkän. Älcanov qazaq dalasın koloniägä äyländergän küçenüçelärneñ başbaştaqlığına qarşı çıqqan. Monıñ öçen Älcanov 1909 yılda 5 yılğa Cidesu ölkäseneñ Lepsi öyäzenä sörgengä cibärelgän.

1917 yılnıñ Fevral inqıylabınnan soñ Älcanov Cidesu rayonında «Alaş» xäräkäte citäkçeläreneñ berse bulğan. İkençe Bötenqazaq qorıltayında Alaş-urda xökümäte äğzası itep saylana (Irımbur şähäre, 1917 yılnıñ 5—13 dekäbre).

1918 yılda, Cidesuda bolşeviklarğa qarşı bäreleşlärdä^[ru] Alaş militsiäse oträdı belän komandalıq itkändä häläq bulğan.

Äsärläre

• Қарынбайдың хикаяты. «Дала уәлаяты», 1894, № 17;
• Печальное положение современной киргизской женщины, КСГ, 1895, № 33 — 35;
• Беседы о воспитании киргизских детей, КСГ, 1898, № 13;
• Причины обеднения киргизов, КСГ, 1898, № 19 — 23.

Ädäbiät

• Әлжанов, Отыншы // Қазақстан. Ұлттық энциклопедия^[kk]. — Алматы: Қазақ энциклопедиясы^[kk], 2004. — Т. I. — ISBN 9965-9389-9-7. (CC BY-SA 3.0)
• Беркут Алаш-Орды / Альжанова С., Тулемисова Г. — А.: Фонд Алтынбека Сарсенбайұлы, 2008. — 180 с.

Bu mäqäläne yazğanda Creative Commons^[en] BY-SA 3.0 Unported litsenziäse buyınça «Qazaq ensiklopediäse^[kk]» möxärriäte tarafınnan birelgän «Qazaqstan. Milli ensiklopediä^[kk]» (1998—2007) basmasınnan material qullanılğan.