Әпчи карчык

Әпчи карчык
	Әпчи карчык
Җенес	хатын-кыз

Әпчи карчык (абачи)^[1] — татар мифологияләрендә кешегә ияләшүче җан иясе,^[1] мәҗүси йола үтәүче рухани карчык, имче, им-томчы.^[2]

Әпчи карчык исеме күп сөйләүчән хатын-кызга карата да әйтелә.^[3]^[2] Күчерелмә мәгънәдә — үлем яки Газраил.^[2]

Әпчи карчык ияләшкән берәр кеше бик зәһәр теллегә әйләнә дип ышанганнар. Аны тел бистәләре, бушка акыл өйрәтүчеләр, мактанчыклар рухы дип тә әйтергә мөмкин. Сихерче карчыкның туганы буларак та карала ала.^[1]

Албасты җиләге (эт җиләге дә диләр) дә кайчандыр шушы явыз рух галәмәтләре белән бәйләнгән булгандыр. Шушы җиләкне ашаган кешене Албасты басмый дип уйлаганнар. Албасты җиләге эт культы белән бәйләнгән була, ә Албасты эттән курка. Албасты җиләгенең (убыр җиләге дип тә йөртәләр) тагын бер исеме исеме «әпси» яисә «әпчи». Бу атаманың Әпчи карчык белән бәйле.^[1]

Моны да карагыз

	Мифология порталы
	Әдәбият порталы

Искәрмәләр

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Татар мифлары: ияләр, ышанулар, ырымнар, фаллар, им-томнар, сынамышлар, йолалар. — Казан: Татар, кит. нәшр., 1999. — 432 б.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Татарский толковый словарь.
↑ Татар теленең аңлатмалы сүзлеге: I том: А–В. – Казан: ТӘһСИ, 2015. – 712 б.

Әдәбият

Татар халык иҗаты. Әкиятләр. — Беренче китап, Казан, 1977;
Татар халык иҗаты. Әкиятләр. — Икенче китап, Казан, 1978;
Татар халык иҗаты. Әкиятләр. — Өченче китап, Казан, 1981.
Баязитова Ф. С. Татар халкының бәйрәм һәм көнкүреш йолалары. — Казан, 1995.
Коблов Я. Д. Мифология казанских татар. — Извъстия Общества археологии, истории и этнографии. Томь XXVI, вып. 5. Казань, 1910

[ТМ-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Татар мифлары: ияләр, ышанулар, ырымнар, фаллар, им-томнар, сынамышлар, йолалар. — Казан: Татар, кит. нәшр., 1999. — 432 б.

[СТ-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Татарский толковый словарь.

[3] Татар теленең аңлатмалы сүзлеге: I том: А–В. – Казан: ТӘһСИ, 2015. – 712 б.

[1]

[2]

[3]