Хәдиҗә бинте Хувәйлид
Хәдиҗә бинте Хувәйлид (гарәп. خديجة بنت خويلد, 555—619) — Мөхәммәдберенче һәм үзенең үлеменәчә бердәнбер хатыны. Ул бай тол хатын була, озын буйлы, акыллы, чибәр, бик югары әхлаклы була. Мөхәммәт белән очрашкыйнча, беркемгә дә үзенең малы һәм язмышы белән идарә итәргә рөхсәт итмәгән.
| Хәдичә | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | гарәп. خديجة بنت خويلد بن أسد بن عبد العزى[1] гарәп. خديجة بنت خويلد |
| Туган | 555 Мәккә, Хиҗаз |
| Үлгән | 619 Мәдинә |
| Күмү урыны | Джаннат аль-Муалля[d] |
| Һөнәре | эшмәкәр, нигасыянт, сәүдәгәр |
| Җефет | Al-Nabash bin Zarara Al-Tamimi[d] һәм Мөхәммәт пәйгамбәр[2] |
| Балалар | Hind bint Atiq[d], Касыйм бин Мөхәммәт[d], Фатыйма[3][2], Рөкыя бинт Мөхәммәт[d][2][4], Зәйнәп бинт Мөхәммәт[d][2][5], Өммегөлсем бинт Мөхәммәт[d][6][2], Габдулла бин Мөхәммәт[d], Q6740568?, Q124407065?, Q125493156?, Q124407066? һәм Хинд ибн Абу Халя[d] |
| Ата-ана |
|
| Кардәшләр | Хизам ибн Хувайлид[d], аль-Аввам ибн Хувайлид[d], Халя бинт Хувайлид[d] һәм Науфаль ибн Хувайлид[d] |
|
«Вакытында бу дөньяның иң яхшы хатын-кызы Мәрьям Гыймран кызы була, ә әлеге өммәтнең иң яхшы хатын-кызы – Хәдиҗә» | 
|
Сәхих әл-Бухари, кит. 62, бүл. 1073, №1365(3432)
Мөхәммәд (с.г.ү.) белән танышканчыга хәтле тормышы
үзгәртүМөхәммәдкә (с.г.в.) кадәр, Хәдиҗә Бәну Усәйд кабиләсе вәкиле Әбу Халә ибне Мәликтә кияүдә була. Аңардан Хинда ибн Әби Халә һәм Зәйнәб бинте Әби Халә исемле балалары була. Ә аңарга хәтле Усәййик ибне Габидтә кияүдә була, Габдуллаһ һәм Җәрия исемле балалары була.
Тол калгач, аңа Гарәп ярымутравының олы һәм хөрмәтле кешеләре яучылар җибәрәләр, ләкин ул барысын да кире кага.
Хәдиҗәгә түбәндәге исемнәрне бирәләр:
Хәдиҗә бинте Хувәйлид Корәеш кабиләсенең иң бай хатын-кызларыннан була. Ул үзенең акчасын билгеле бер түләү хакына сәүдәгәрләргә биреп тору белән шөгыльләнгән. Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләмнең яхшы әхлагы һәм тугърылыгы хакында ишетеп, аңа Сүриягә бару өчен акчасын тәкъдим итә һәм башкаларга караганда күбрәк күләмдәге акча бирә.
Мөхәммәд (с.г.ү.) Хәдиҗәнең хезмәтчесе Мәйсара белән Сүриягә китә. Уңышлы сату итеп, зур керем ала. Мәйсара Хәдиҗәгә Мөхәммәднең (с.г.ү.) әхлагы турында сөйләгәч, Хәдиҗәдә аңа карата симпатия уяна. Хәдиҗә дусты – Нәфисә бинте Мәнийягә Мөхәммәдкә (с.г.ү.) кияүгә чыгарга теләвен әйтә, һәм Нәфисә, Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм янына барып, моны белгертә. Мөхәммәд (с.г.ү) Хәдиҗәнең тәкъдимен кабул итә. Хәдиҗәнең абыйсы Әмр ибне Әсад хашимилар кабиләсе вәкилләре һәм корәеш кабиләсе аксакаллары алдында Хәдиҗәне кияүгә бирә, мәхер итеп 20, яки башка риваятьләр буенча 6, дөя ала.
Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм Сүриядән кайтып, ике ай булгач, туй үтә. Аңа бу вакытта 25, ә Хәдиҗәгә 40 яшь була.[8]
Гаилә тормышы
үзгәртүМөхәммәдне (с.г.ү.) ихлас яратучы Хәдиҗә тиздән аның тулы әхлакый һәм рухи өстенлеген таный. Ул аны игътибар белән генә әйләндереп алмый, ә бәлки аның тугъры дустына – һәрвакыт аңларга, аның кайгы һәм шатлыкларын уртаклашырга, ярдәм итәргә сәләтле бердәнбер дустына да әйләнә.
Хәдиҗә Мөхәммәднең (с.г.ү.), Мәрьям исемле җариясе тапкан Ибрахим исемле улыннан башка, бөтен балаларының да әнисе була.
Хәдиҗә һәм Мөхәммәднең (с.г.ү.) балалары:
- әл-Касим (гарәп. القاسم)
- Зәйнәб (гарәп. زينب)
- Рөкаййә (гарәп. رقية)
- Өмм Көлсем (гарәп. أم كلثوم)
- Фатыйма (гарәп. فاطمة)
- Габдуллаһ (гарәп. عبد الله)
Хәдиҗәнең бөтен ир балалары яшь чакта ук үләләр, ә кыз балалары Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләмнең пәйгамбәрлеге тотынгыйнчага хәтле яшиләр, исламны кабул итәләр һәм һиҗрәт кылалар, һәм алар барысы да, Фатыймадан башка, Пәйгамбәрдән (с.г.ү) алда үләләр.
Хәдиҗә пәйгамбәрлек чорында
үзгәртүХәдиҗә мәккәлеләрдән беренче булып ислам кабул итә. Нәкъ менә ул Мөхәммәдне (с.г.ү) пәйгамбәлеге башланган чорында тынычландыра. Ул аны нәсари булучы абыйсы Вәрака янына алып бара, Вәрака аның пәйгамбәрлеген раслый.
Исламның башлангыч чорында, мөселманнар җәза һәм җәберләнүләргә дучар булган вакытта, Хәдиҗә Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләмгә бик зур ярдәм күрсәтә. аның меңләгән динардан торучы мөлкәте ислам өчен тотыла.
Хәдиҗәнең исән чагында ук аңа Җәбраил фәрештә җәннәттә булачагын әйтә.[9]
Шулай ук карагыз
үзгәртү
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ 1,0 1,1 الزركلي خ. ا. الأعلام: قاموس تراجم لأشهر الرجال والنساء من العرب والمستعربين والمستشرقين — 15 — بيروت: دار العلم للملايين, 2002.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Али-заде А. Хадиджа бинт Хувайлид // Исламский энциклопедический словарь — Москва: Ансар, 2007.
- ↑ Али-заде А. Фатима бинт Мухаммад // Исламский энциклопедический словарь — Москва: Ансар, 2007.
- ↑ Али-заде А. Рукайя бинт Мухаммад // Исламский энциклопедический словарь — Москва: Ансар, 2007.
- ↑ Али-заде А. Зайнаб бинт Мухаммад // Исламский энциклопедический словарь — Москва: Ансар, 2007.
- ↑ Али-заде А. Умм Кульсум бинт Мухаммад // Исламский энциклопедический словарь — Москва: Ансар, 2007.
- ↑ Ибн Хишам «Жизнеописание Пророка Мухаммада», рассказанное со слов аль-Баккаи, со слов Ибн Исхака аль-Мутталиби (первая половина VIII века)
- ↑ Мухаммад Рамадан Бути «Фикх ас-Сира», «Исламская цивилизация»
- ↑ Сәхих әл-Бухари, кит. 65, бүл. 1131, №1499(3820)