Filadelfiä
(Филаделфия битеннән юнәлтелде)
Бу мәкаләнең кирилл әлифбасындагы игезәге бар.
Filadelfiä (inglizçä Philadelphia [ˌfɪləˈdɛlfiə]) - AQŞnıñ iñ iske şähärläreneñ berse, Pensilvaniä ştatınıñ iñ zur qalası.
| Şähär
Filadelfiä
inglizçä Philadelphia 
|
Xalıq sanı 1 526 006 keşe (2010), şähär yanı belän 5.7 mln. keşe.
Filadelfiä - AQŞnıñ zur sänäği, aqça, mädäni üzäge.
Küpmillätle şähär, küp qara tänle keşelär toralar.
Tarix
үзгәртү1862 yılda William Penn tarafınnan nigezlängän.
Filadelfiä grek telendä "tuğannarça mäxäbbätneñ şähäre" dip bilgeli.
1776 yılda Filadelfiädä "AQŞ Bäysezlek deklaratsiäse" qabul itelä.
1781 yıldan AQŞ bäysezlege öçen suğışta (1775—1783) Filadelfiä - "Berläşkän koloniälär" başqalası.
1790-1800 yıllarda AQŞnıñ berençe başqalası.
Şähärneñ iñ mäşhür toruçısı - Bencamin Franklin.
AQŞ tarixi möhim urınnarı
үзгәртү- Bäysezlek hollı (Independence Hall) - 1776 yılda "Bäysezlek deklaratsiäse", 1787 yılda AQŞ Konstitutsiäse qabul itelgän urın.
- Bäysezlek çañı (Liberty Bell) AQŞ bäysezlegeneñ simvolı
- Kongress zalı - Xoquqlar bille (Bill of Rights) qabul itelgän urın.
Şähär klimatı
үзгәртү| Filadelfiä klimatı | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kürsätkeç | Ği | Fev | Mar | Apr | May | İün | İül | Avg | Sen | Okt | Noya | Dek | Yıl |
| Absolüt maksimum, °C | 23,3 | 26,1 | 30,6 | 35,0 | 36,1 | 38,9 | 40,0 | 41,1 | 38,9 | 35,6 | 28,9 | 22,8 | 41,1 |
| Urtaça maksimum, °C | 4,6 | 6,6 | 11,5 | 17,7 | 23,2 | 28,2 | 30,6 | 29,6 | 25,6 | 19,2 | 13,3 | 7,1 | 18,1 |
| Urtaça temperatura, °C | 0,6 | 2,1 | 6,4 | 12,2 | 17,7 | 22,9 | 25,6 | 24,8 | 20,6 | 14,2 | 8,7 | 3,1 | 13,2 |
| Urtaça minimum, °C | −3,6 | −2,4 | 1,3 | 6,7 | 12,2 | 17,7 | 20,7 | 19,9 | 15,7 | 9,1 | 4,0 | −1,1 | 8,4 |
| Absolüt minimum, °C | −21,7 | −23,9 | −15 | −10 | −2,2 | 6,7 | 10,6 | 6,7 | 1,7 | −3,9 | −13,3 | −20,6 | −23,9 |
| Yawım-töşem norması, mm | 89 | 70 | 97 | 89 | 99 | 84 | 112 | 97 | 99 | 70 | 80 | 84 | 1068 |
Sıltamalar
үзгәртү- Räsmi sayt(ингл.)
