Параскева Пятница часовнясы (Чиста Чишмәләр)
Параскева Пятница часовнясы (рус. Часовня Параскевы Пятницы) — Татарстан Республикасы Кайбыч районы Чистые Ключи авылы янында, аннан көньяк-көнбатыштарак урнашкан региональ карамактагы табигый һәйкәл булган[1] Чиста Чишмәләр җирлегендә урнашкан православие гыйбәдәтханәсе.
Часовня | |
Параскева Пятница часовнясы
| |
Чиста чишмәләр часовнясы | |
Ил | Россия |
Район | Татарстан, Кайбыч, Чиста Чишмә |
Дин | Православие |
Мәхәллә | Казан епархиясе |
Бина төре | кирпеч гыйбадәтханә |
Дата постройки | 2006 год |
Халәте | гамәлдә |
Тарихы
үзгәртүИван Грозный идарә итү чорыннан бирле бу урыннарда төрле милләт вәкилләре — руслар, татарлар, чуашлар, марилар яшәгән. Бер риваять буенча, татар хатыны чишмәдән чиләккә су алганда икона таба. Ул аны өенә алып кайта. Өйдә каенанасы башка дин әйберен яндырырга тели, тик икона янмый. Икенче версия буенча, әнисе аңа изге йөзне яндырырга рөхсәт итмәгән. Куркып калгач, ул иконаны кире кайтарган. Соңрак Изге Параскеваның иконасын табып, кешеләр часовняга куйганнар. Күрше Кичкәй авылында, авыл үзәгендә, Бөек Параскева хөрмәтенә агач чиркәү торгызганнар һәм икона шунда сакланган. Морат авылында ул вакытта Казан-Богородица чиркәве торган, хезмәткәрләр мәхәллә кешеләрен үз чиркәүләренә җәлеп итү өчен иконаны берничә тапкыр үзләренә алганнар, әмма Параскева иконасы искиткеч рәвештә Кичкәй храмына әйләнеп кайта торган булган.[2]
1930 елларда Кичкеееводагы чиркәүне җимерәләр, мәхәллә кешеләре иконанв коткарып, өске кием астында чыгаралар. Картлар сүзләренә караганда, «Параскева мученица» иконасын ир-ат чыгарган, ул соңыннан Волжск шәһәренә күчеп, аны җирле гыйбадәтханәгә тапшырган. Бүгенге көнгә кадәр бу икона Волжск чиркәвендә, алтарьда урнашкан һәм аны 10 ноябрьдә, Изге Параскеваны искә алу көнендә, гыйбадәт кылу өчен чыгаралар.[2]
Революциядән соң халык бирегә килмәсен өчен, чишмәне трактор белән күмергә маташалар. Хәзерге вакытта Кичкәйдән Чиста Чишмәләргә кадәр хач йөрүләре ел саен, Пасхадан соң тугызынчы җомгада, тирә-юнь авыллардан, алардан тыш Афанасьевка, Кече Подберезье, Надеждино авылларыннан килгән халык белән Изге Параскева Пятница иконасы күтәреп үтә.[2]
Хәзер Изге чишмәне җирле Петровлар гаиләсе кайгырта. Алар инициативасы буенча 2006 елда халык акчасына часовня төзелгән. 2018 елда зур булмаган иконостас ясалган.[2]
Урнашуы
үзгәртүПараскева Пятница хөрмәтенә изгеләнгән «Изге Чишмә» чишмәсе элеккеге бистә янында, хәзерге Чистые Ключи авылы янында, Гөбенә елгасының элеккеге борыннан 290 м көньякта, Татарстан Республикасы Кайбыч районы Кичкеево авылыннан 1,2 км көнбатышта урнашкан. Изге чыганак төзекләндерелгән, каптацияләнгән, су чиста, үтә күренмәле.[2]
Казан шәһәреннән алып Р-241 «Казан - Ульяновск» автоюлыннан көнбатыш юнәлешкә "Олы Кайбыч" күрсәткече буенча борылып тагын 24 км дан соң Колаңгы авылына кергәндә уңга борылырга, тимер юл кичүе узарга кирәк. Иске Чәчкаб авылыннан соң "Надеждино, Морат, Кичкеево" күрсәткече буенча уңга борылырга. Надеждино авылына керү алдыннан юлның уң борылышы алдыннан кыр аша үтүче грунтовкага сулга борылырга. Кичкеево авылы аша 3,5 км ераклыктан соң, урман посадкасы аша перпендикуляр рәвештә үтеп, уңнан әйләнеп чыгарга кирәк, аның ахырында Изге чыганак һәм часовня урнашкан.[3]
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Постановление Кабинета Министров Республики Татарстан от 13.10.2000 г. N 730
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Родник «Святой ключ», святой источник великомученицы Параскевы Пятницы урочище Чистые Ключи.
- ↑ Чистые Ключи, урочище. Часовня Параскевы Пятницы.