Нина Соколова
Нина Соколова (26 май 1916 ел — 12 август 1995 ел) — ССРБ һәм Россия энтомологы һәм гидробиолог, төче су яткылыкларының бентосы һәм хронометр экологиясе белгече, биология фәннәре докторы (1975), Мәскәү дәүләт университеты профессоры.
| Нина Соколова | |
|---|---|
| Туган | 26 май 1916 Мәскәү, Россия империясе |
| Үлгән | 12 август 1995 (79 яшь) Мәскәү, Россия |
| Ватандашлыгы |  Россия империясе СССР Россия |
| Әлма-матер | Мәскәү дәүләт университеты |
| Һөнәре | биолог, университет профессоры |
| Эш бирүче | Мәскәү дәүләт университеты |
| Ата-ана |
|
| Гыйльми дәрәҗә: | биология фәннәре докторы[d] |
| Гыйльми исем: | профессор |
Биографиясе
үзгәртүНина Юрьевна Соколова 1916 елның 26 маенда Мәскәүдә туган. Аның атасы Мәскәү университеты профессор-филолог, В. И. Ленин музее директоры була[1]. 1935 елда Мәскәү университетына укырга керә[2]. 1938 елда Ак диңгез буенда Константин Карлович Сент-Илер һәм Кирилл Александрович Воскресенский җитәкчелегендә тәҗрибә үтә. Практикасының бер максаты булып Мәскәү дәүләт университетының диңгезе биологик станциясенә (хәзер бу МДУ-ның Ак диңгез станциясе) урын эзләү тора.
1939-1940 елларда Зенкевич Лев Александрович җитәкчелегендә аспирантурада укый . 1939 елда орнитолог Владимир Михайлович Модестовка кияүгә чыга . 1941 елда ул Карел фронтында һәлак була.
Сугыш елларында Соколова Мәскәү дәүләт университетында ассистент булып, аннары Владимир Владимирович Алпатов лабораториясендә гыйльми хезмәткәр булып эшли. Бу елларда бет һәм йорт кандаласын өйрәнә.
1945 елда йорт кандаласы экологиясе буенча кандидатлык диссертациясе яклый. Сугыштан соң Вениамин Иосифович Цалкинга кияүгә чыга. 1964 -1975 елларда ССРБ-ның Бөтенсоюз гидробиолог җәмгыятенең гыйльми секретаре була. 1973 елда биология фәннәре докторы гыйльми дәрәҗәсе бирелә. Диссертация темасы — «Экология донных беспозвоночных подмосковных водохранилищ»»[3].
1995 елның 12 августында вафат була.
Фәнни казанышлары
үзгәртүСу саклагычлар төбенең фаунасын өйрәнү белән шөгыльләнә. Камышин-Сталинград, Учинский һәм Рыбинск сусаклагычларын тикшерүдә һәм Мәскәү елгасы һәм Югары Идел сусаклагыч бассейнын су белән тәэмин итүне тикшерүдә катнаша. 1980 елларда ЮНЕСКО-ның хирономидларның модель төрләрен өйрәнү буенча «Кеше һәм биосфера» программасын җитәкли. Бу программаны тормышка ашыру нәтиҗәсе Соколова редакциясе астында «Мотыль plumosus Chironomus L. (Diptera, Chironomidae), систематикасы, морфологиясе, экологиясе һәм продукция» монографиясендә гомумиләштереп басыла[2].
Бик күп конференцияләр, симпозиумнар һәм съездларны оештыру комитеты әгъзасы була[1]. 1968 елда Мәскәүдә XIII халыкара энтомологик Конгресс кысаларында Соколова хирономидлар буенча Симпозиум оештыра.[2]. Соколова җитәкчелегендә 12 кандидатлык диссертациясе яклана. Билгеле укучылары арасында Зинченко Татьяна Дмитриевна бар[3]
Соколова хөрмәтенә хирономидларның sokolovae Psectrocladius Zelentzov et Makarchenko төрен атыйлар, 1988[2].
Педагогик эшчәнлек белән шөгыльләнә. Мәскәү дәүләт университетында студентлар өчен спецкурслар һәм практика алып бара. Иваново дәүләт университетында лекцияләр курсын укый[1][2][3].
Халыкара лимнологлар ассоциациясе әгъзасы була[2].
Басмалары
үзгәртү150-дән артык фәнни хезмәт нәшер иткән[2], шул исәптән
- Соколова Н.Ю. Бентос Учинского водохранилища по исследованиям 1944-1945 гг. // Зоологический журнал. — 11947. — Т. 26, № 1. — С. 9—16.
- Соколова Н. Ю. Экспериментальные исследования выедания бентоса рыбой в Учинском водохранилище // Гидробиологический журнал. — 1965. — Т. 1, № 1. — С. 52—62.
- Sokolova N. Ju., Izvekova E. I. Benthos of Lake Glubokoe (англ.) // Hydrobiologia. — 1986. — Vol. 141. — P. 89—93.
- Sokolova N. Ju., Izvekova E. I., Palij A. V. Biology of Chironomus piger Str. (Diptera, Chironomidae) and its role in the selfpurification of a river (англ.) // Netherlands journal of aquatic ecology. — 1992. — Vol. 26. — P. 56—58.
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ 1,0 1,1 1,2 Извекова Э. И., Сахарова М. И. {{{башлык}}} // Зоологический журнал. — Т. 76. — № 1. — С. 127—132.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Зинченко Т. Д., Извекова Э.И. {{{башлык}}} // Самарская Лука: проблемы региональной и глобальной экологии.. — Т. 25. — № 4. — С. 248—257.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Извекова Э. И., Львова А. А., Сахарова М. И. {{{башлык}}} // Астраханский вестник экологического образования. — № 3(33). — С. 158—163.
