Николай Рычков
Николай Петрович Рычков ( 15 октябрь 1746, Ырынбур — 1784, Ырынбур — рус сәяхәтчесе һәм географы, Россия ефәк кортлары үрчетүне оештыручы. Император Фәннәр Академиясе, Ирекле Россия Ассамблеясе һәм Ирекле Икътисади Жәмгыять әгъзасы. Академик П. И. Рычковның икенче улы.
| Николай Рычков | |
|---|---|
| Туган | 15 октябрь 1746 Ырынбур, Россия империясе |
| Үлгән | 1784[1] Ырынбур, Россия империясе |
| Ватандашлыгы | Россия империясе |
| Һөнәре | географ, сәяхәтче-тәдкыйкатьче |
| Ата-ана |
|
1769 елда һәм 1770 елда капитан Рычков Паллас экспедициясендә катнаша, Казан, Оренбург, Уфа, Вятка һәм Пермь өлкәләренең күбесенә сәяхәт итә һәм аларның тасвирламасын туплый, алар 1770-72 елларда «Журнал или дневные записки путешествия капитана Рычкова по разным провинциям Российского государства» исеме астында бастырыла[2]. 1772 елда Фәннәр академиясе Н.П.Рычковның тагын бер әсәрен бастырып чыгара: «Дневные записки путешествия в Киргиз-Кайсацкую степь в 1771 г.».
Н. Рычков берничә мөстәкыйль сәфәр кылган, шул исәптән тарихи Башкортстан буенча да. 1769 һәм 1771 елларда ул кайбер бакыр эретү заводларында һәм рудникларда булган, Башкортстанның көнбатышындагы мәгарәләрне сурәтләгән, нигездә, Үзәк, Көнбатыш һәм төньяк-көнбатыш «башкорт җире» елгалары бассейннарында яшәүче башкортларның, мишәрләрнең, типтәрләрнең, татарларның һәм башка халыкларның көнкүреше һәм йолалары белән таныша[3].
1772 елдан Н. П. Рычков Актүбәдәге яңа ефәк заводларының баш директоры булып эшли. 1780 елда ул суд киңәшчесе дәрәҗәсен ала, 1784 елда -коллегия советы әгъзасы, һәм киләсе елда ул директорлыкны И. И. Огаревка бирә. 1787 елда ул Саратов губернаторы Поливановның ришвәт эшен тикшерүдә киңәшче һәм белгеч булып катнаша.
1793 елда академик Паллас дусты Рычковны Царицын янында һаман да коллега киңәшчесе итеп күрә. 20 ел элек булганча, Рычков Актүбә елгасы үзәнен тикшерү өчен академикка компания төзи. 1797 елда аны яңадан Актүбә ефәкчелек директоры итеп билгелиләр, ләкин 1797-1798 елларда үлем аның эшчәнлеген өзә. Аның урынына Актүбәгә Мәскәү язучы-сатиригы Николай Иванович Страхов китә.
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Исаев Ю. Н. Чувашская энциклопедия — Чувашское книжное издательство, 2006. — 2567 бит — ISBN 978-5-7670-1471-2
- ↑ История Оренбуржья: первоисточники архив күчермәсе, Archived from the original on 2014-05-12, retrieved 2020-08-16, авторский проект Сергея Раковского, со ссылкой на отсканированный вариант архив күчермәсе (PDF), Archived from the original on 2013-07-02, retrieved 2020-08-16, предоставленный Александром Исковским
- ↑ https://studizba.com/lectures/15-istoriya/514-lekcii-po-kraevedeniyu/8588-24-issledovateli-kraya-bashkirskogo.html
Әдәбият
үзгәртү- А. А. Клушин. «История Ахтубинского шелководства» (2012).