Нигъмәтҗан Миңзарипов

Нигъмәтҗан Миңзарип улы Миңзарипов (1909 елның 31 гыйнвары, Яңа Дума, Иске Мукшы (Кәкрекүл) вулысы, Чистай өязе, Казан губернасы, Россия империясе1981, СССР) — шахта казучы, җитештерү новаторы, стахановчы, Сталин премиясе лауреаты (1947).

Нигъмәтҗан Миңзарипов
Туган 31 гыйнвар 1909(1909-01-31)
Яңа Дума, Иске Мукшы (Кәкрекүл) вулысы, Чистай өязе, Казан губернасы, Россия империясе
Үлгән 1981
СССР
Ватандашлыгы  СССР
Һөнәре сәясәтче
Сәяси фирка Советлар Берлеге коммунистик фиркасе

Тормыш юлы үзгәртү

Нигъмәтҗан Миңзарипов 1909 елның 31 гыйнварында Казан губернасының Яңа Дума авылында (хәзер — Татарстанның Аксубай районы) туган һәм 16 яшькә кадәр анда яшәгән. Кызыл армия сафларына теләп языла, Урта Азиядә басмачылар белән көрәшә. Памирда кыен булган урыннарында тау юллары салган[1].

30 нчы еллар башында Мәскәү өлкәсенең Вознесенск химкомбинаты төзелешендә хезмәт куя. 1936 нчы елда, оештыру җыелмасы буенча Уралга боксит шахтасы төзелешенә килә[2]. Төзүче, руда төяүче, тау эшчесе-бораулаучы булып эшли башлый. Иван Сердюк бригадасында проходчик һөнәрен үзләштерә[1].

1943 елдан башлап проходчиклар бригадасы бригадиры итеп билгеләнә, стаханов хәрәкәтенә кушыла. Җитештерү циклын камилләштерү, вакытны экономияләү хисабына бригада хезмәт җитештерүчәнлеген арттыра. 1945 елдан башлап бригада проходка буенча Төньяк Урал боксчы руднигының рекордларын куя. 1946 елда Минзарипов һәм Проничкин бригадасы бөтенсоюз рекордын куя: «Үзәк» һәм «Көньяк» шахталарын сугу өчен 790 метр штрек узалар.

1950 елда Минзарипов бригадасы яңа рекорд куя: бер ай эчендә 268 метр тау эшләнмәсе узалар. 1956 елда яңадан бөтенсоюз рекорды — бер айга 302 метр[3].

РСФСР Югары Советы, өлкә һәм шәһәр Советы депутаты итеп сайланган.

Минзарипов Нигмаджан исеме Төньяк Урал шәһәренең Мәңгелек Дан китабына кертелгән. Шәһәр Советы башкарма комитетының 1984 елның 9 февралендәге 26 номерлы карары белән бригадир Нигъмәтҗан Миңзарипов хөрмәтенә Горняков урамын үзгәртү тәкъдим ителә.

Бүләкләр үзгәртү

  • 1947 — III дәрәҗә Сталин премиясе (1947) — тау-руда сәнәгатенә югары хезмәт җитештерүчәнлеген тәэмин иткән тау эшләнмәләренең тиз йөрешле методларын эшләгән һәм гамәлгә керткән өчен;
  • 1954 — Ленин ордены;
  • 1953 — Кызыл Байрак Хезмәт ордены;
  • 1946 — «1941—1945 еллардагы Бөек Ватан сугышында фидакарь хезмәт өчен» медале;
  • 1949 — «Хезмәт батырлыгы өчен» медале.

Искәрмәләр үзгәртү

  1. 1,0 1,1 Имена в истории города
  2. «Лауреаты (Сталинской) Государственной премии»
  3. О чём расскажет каска Нигмаджана Минзарипова

Әдәбият үзгәртү

  • Минзарипов, Нигмаджан Минзарипович // Медузы — Многоножка. — М. : Советская энциклопедия, 1954. — С. 523-524. — (Большая советская энциклопедия : [в 51 т.] / гл. ред. Б. А. Введенский ; 1949—1958, т. 27).