Сөю: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
DerslekBot (бәхәс | кертем)
к wikify, replaced: - → — (2) using AWB
Юл номеры - 7:
Көчле [[шәфкать]] һәм шәхси [[attachment (psychology)|бәйләнешне]] билгеләүче [[хис]]не '''сөю''' дип атыйлар.<ref name="oxford">''Oxford Illustrated American Dictionary'' (1998) + ''Merriam-Webster Collegiate Dictionary'' (2000)</ref>
 
Сөюне куркынычлыкларга каршы тора алу һәм биологик төрнең дәвамын булдыру өчен кешеләрне бергә тотучы функциясен үтәүче исән калу инстинктның бер өлеше дип күреп була. <ref name="Fisher">Helen Fisher. ''Why we love: the nature and chemistry of romantic love''. 2004.</ref>
 
==Билгеләмәләр==
Юл номеры - 27:
===Биологик нигез===
{{Main|:en:Biological basis of love}}
[[Имезүчеләр]]гә хас булган [[ачлык]] яки [[сусау]] кебек үк, [[сөю]] хисен дә биологик моделләре аркылы ([[җенси якынлык]] теләге белән) аңлатып була.<ref name="Lewis">{{cite book | last = Lewis | first = Thomas | coauthors = Amini, F., & Lannon, R. | title = [[A General Theory of Love]] | publisher = Random House | year = 2000 |isbn=0-375-70922-3}}</ref> Сөю буенча алдынгы экспертлардан берсе булган [[:en:Helen Fisher (anthropologist)|Хелен Фишер (ингл.)]], сөю тәҗрибәсен өч өлешчә бер-берсенә кергән этапка бүлә: ''нәфес'', ''тартылу'', һәм ''бәйләнү''. '''Нәфес''' - [[җенси теләк]]не сизү; '''романтик тартылу''' партнерларның нәрсәне тартылучан дип табу, ирешергә теләгәнен билгеләү, һәм [[вакыт]]ны һәм [[көч]]не әрәм итмичә сайлауларын аңлата; '''бәйләнү''' исә йортны уртаклашу, ата-аналык/[[гаилә]] җаваплылыкларны, бер-берсен яклауны, [[кеше]]ләрдә исә [[иминлек]] һәм [[ышанычлылык]] хисләрен аңлата.<ref name="brain systems">
http://homepage.mac.com/helenfisher/archives_of_sex_beh.pdf Defining the Brain Systems of Lust, Romantic Attraction,
and Attachment by Fisher et. al</ref> Бу өч романтик стилләр өчен үзенә нейротрансмиттерларны алучы аерым өч нейрон челтәр җаваплы. Һәрбер этаптааерым кылану юлы да күзәтелә.<ref name="brain systems" />
 
[[:en:Lust|Нәфес(ингл.)]], яки парны эзләүне билгеләүче көчле җенси теләк, гадәттән тыш югары дәрәҗәдә [[:en:testosterone|тестостерон (ингл.)]] һәм [[:en:estrogen|эстроген (ингл.)]] кебек химик матдәләрнең җитештерелүе белән бәйле. Бу эффектларның берничә атна яки айдан озаграк дәвам итү сирәк күренеш. [[:en:Interpersonal attraction|Тартылу көче (ингл.)]] - шәхесләрдә күбрәк аерыла торган махсус бер партнер белән җенси якынлык кылу теләге, саулау һәм бер-берсен тану урын алгач нәфестән үсеп чыккан романтик теләк булып тора. [[:en:neuroscience|Нейробиология (ингл.)]] [[фән]]ни өлкәсендәге соңгы эзләнүләр кешеләрнең гашыйк булулары белән [[баш мие]] [[:en:amphetamine|амфетаминнарга (ингл.)]] охшаш килеш йогынты итүче үзенә [[:en:pheromones|феромоннар (ингл.)]], [[:en:dopamine|допамин (ингл.)]], [[:en:norepinephrine|норепинефрин (ингл.)]], һәм [[:en:serotonin|серотонин (ингл.)]] химик матдәләрне алучы җыелмасын җитештерә башлый. Бу матдәләр баш миенең [[:en:pleasure center|ләззәт үзәгенә (ингл.)]] тәэсир (стимуляция) итә, шул ук арада үзенә [[:en:heart rate|йөрәк тибеше (ингл.)]] үсүе, [[:en:Anorexia (symptom)|аппетит югалту (ингл.)]], йокы югалту, һәм интенсив җанлану хисләрен алган хәлгә китерә. Эзләнүләр күрсәткәненчә, бу этап гадәттә 1,5-3 ел дәвам итә.<ref name="human">{{cite book
|last=Winston
|first=Robert
Юл номеры - 65:
{{Link GA|de}}
{{Link GA|zh}}
 
[[als:Liebe]]
[[am:ፍቅር]]
[[swan:PendoAimor]]
[[ang:Lufu]]
[[ar:حب]]
[[anarz:Aimorحب]]
[[ast:Amor]]
[[az:Heyran]]
[[bat-smg:Meilė]]
[[bn:ভালোবাসা]]
[[be:Каханне]]
[[be-x-old:Любоў]]
[[bg:Любов]]
[[bn:ভালোবাসা]]
[[bo:བརྩེ་དུང་།]]
[[bs:Ljubav]]
[[br:Karantez]]
[[bs:Ljubav]]
[[ca:Amor]]
[[cvcdo:ЮратуÁi]]
[[ckb:خۆشەویستی]]
[[cs:Láska]]
[[co:Amore]]
[[cs:Láska]]
[[cv:Юрату]]
[[cy:Cariad]]
[[da:Kærlighed]]
[[de:Liebe]]
[[et:Armastus]]
[[el:Αγάπη]]
[[en:Love]]
[[ganeo:Amo]]
[[es:Amor]]
[[eoet:AmoArmastus]]
[[ext:Amol]]
[[eu:Maitasun]]
[[ext:Amol]]
[[fa:عشق]]
[[hiffi:PyarRakkaus]]
[[fr:Amour]]
[[fy:Leafde]]
[[zh-yuegan:愛]]
[[gd:Gràdh]]
[[gl:Amor]]
[[gan:愛]]
[[gu:પ્રેમ]]
[[kohe:사랑אהבה]]
[[hyhif:ՍերPyar]]
[[hr:Ljubav]]
[[ighu:IhunanyaSzerelem]]
[[idhy:CintaՍեր]]
[[ia:Amor]]
[[id:Cinta]]
[[iu:ᑕᑯᑦᓱᒍᓱᑉᐳᖅ]]
[[ig:Ihunanya]]
[[is:Ást]]
[[it:Amore]]
[[iu:ᑕᑯᑦᓱᒍᓱᑉᐳᖅ]]
[[he:אהבה]]
[[arzja:حب]]
[[kn:ಪ್ರೀತಿ]]
[[ka:სიყვარული]]
[[kk:Махаббат]]
[[kn:ಪ್ರೀತಿ]]
[[sw:Pendo]]
[[ko:사랑]]
[[ksh:Leevde]]
[[ky:Сүйүү]]
[[la:Amor]]
[[lv:Mīlestība]]
[[lt:Meilė]]
[[li:Leefde]]
[[ln:Bolingo]]
[[hult:SzerelemMeilė]]
[[lv:Mīlestība]]
[[mk:Љубов]]
[[ml:സ്നേഹം]]
[[mtmn:ImħabbaХайр]]
[[mr:प्रेम]]
[[arz:حب]]
[[ms:Cinta]]
[[cdomt:ÁiImħabba]]
[[mn:Хайр]]
[[my:အချစ်]]
[[nah:Tlazohtiliztli]]
[[nl:Liefde]]
[[ne:माया]]
[[new:मतिना]]
[[janl:Liefde]]
[[nn:Kjærleik]]
[[no:Kjærlighet]]
[[nn:Kjærleik]]
[[oc:Amor]]
[[or:ପ୍ରେମ]]
[[uzpl:SevgiMiłość]]
[[pnb:پیار]]
[[pl:Miłość]]
[[pt:Amor]]
[[kshqu:LeevdeKhuyay]]
[[ro:Dragoste]]
[[quru:KhuyayЛюбовь]]
[[rue:Любов]]
[[ru:Любовь]]
[[sah:Таптал]]
[[sq:Dashuria]]
[[scn:Amuri]]
[[sh:Ljubav]]
[[si:ආදරය]]
[[simple:Love]]
Юл номеры - 158:
[[sl:Ljubezen]]
[[so:Jaceyl]]
[[sq:Dashuria]]
[[ckb:خۆشەویستی]]
[[sr:Љубав]]
[[sh:Ljubav]]
[[fi:Rakkaus]]
[[sv:Kärlek]]
[[tlsw:Pag-ibigPendo]]
[[ta:காதல்]]
[[te:ప్రేమ]]
[[th:ความรัก]]
[[tg:Ишқ]]
[[th:ความรัก]]
[[tl:Pag-ibig]]
[[tr:Aşk]]
[[uk:Любов]]
[[ur:محبت]]
[[uz:Sevgi]]
[[vi:Tình yêu]]
[[war:Higugma]]
[[yi:ליבע]]
[[zh-yue:愛]]
[[bat-smg:Meilė]]
[[zh:愛]]
[[zh-yue:愛]]