Самбор Прей Кук: юрамалар арасында аерма

[[Исанаварман I]] [[Ченла|Ченла Патшалыгы]] белән б.э. 616 һәм 637 ел арасында хөкем сөргән, башкала итеп Исанабураны ясаган.<ref>“Coedès. ‟[http://michaelvickery.org/vickery2000coedes.pdf Histories of Cambodia]”. Page 11.</ref> Һәм шулай ук ул Прасат Самбор төп гыйбадәтханәсен (Group N төркеме), төзегәне турында бәхәс алып барыла, чөнки урында аның хөкеменә караган һәм урында б.э. 627 елның 13 сентябре белән даталанган язма бар.<ref>IC, Vol. V, p. 23</ref> Патша шулай ук [[Кытай]]да [[Суи Династиясе]] (616-617) сарай янына беренче илчелеген җибәрү өчен мәгълүм. Ченла Төньяк Камбоджада моңа кадәр (638/39 елда) Кытайга салым түләп, Кытай хөкеме периоды ''yǒnghuī'' (永徽) – дан соң (ягъни 656 елның 31 январеннән соң) Төньяк-көнбатыш Камбоджада төрле билекләр яулап алган.<ref>Wolters, "North-western Cambodia in the seventh century", p. 356 and pp. 374-375</ref> Исанаварман I хөкеме белән даталанган язмада “ул Суварнабһуми белән хөкем итүче Патшалар Патшасы” дип раслана.<ref>[https://www.phnompenhpost.com/national-post-depth-arts-culture/was-cambodia-home-asias-ancient-land-gold?amp;utm_campaign=df3646b64e-20180105&amp;utm_medium=email&amp; Rinith Taing, “Was Cambodia home to Asia’s ancient ‘Land of Gold’?”, ''The Phnom Penh Post,'' 5 January, 2018.]</ref> Пномпень Патша Университетыннан доктор Вонг Сотһеара раслаганча язма “[[Суварнабһуми]]ның [[Кхмер Империясе]] икәнен исбатлый”.

Исанапурада соңгы әһәмиятле патша [[Джаяварман I]] булган, аның үлеменнән соң патшалыкта 8-енче гасыр башында фетнә купкан һәм ул күп билекләргә бүленеп яңа вакытка юл ачылган: [[Angkor Wat|Ангкор Ват]]. Бу урын шулай ук [[Джаяварман II]]-нең иртә башкаласы дип раслана (O'Reilly & Jacques, 1990).<ref>O'Reilly. Early Civilizations of Southeast Asia. December 21, 2005. Page 113.</ref>

1970 елда Патшазадә [[Нородом Сианук]]ка каршы [[Лон Нол]] фетнәсеннән соң, Америка Кушма Штатлары президенты [[Ричард Никсон]] [[Кызыл Кхмер]] партизаннары һәм илдә теләсә-нинди [[Төньяк Вьетнам]] йогынтысына каршы көрәшер өчен Камбоджаны серле рәвештә бомбаларга кушкан. АКШ авиациясе археологик урын эчендә позицияләрне бомбалаган, нәтиҗәдә гыйбадәтханәләр янында чокырлар пәйда булган, шул ук вакытта партизаннар шул җирдә берничә мина калдырган, алар бары тик 2008 елда алып куелган булган.

Урын [[ЮНЕСКО]] [[Дөнья Мирасы]]на 2017 елның 8 июлендә өстәлгән булган.<ref>https://whc.unesco.org/en/list/1532/</ref>

== Рәсми дин ==

Самбор Прей Кук шәһәрендә рәсми дин [[Һинд дине]]нең дүрт иң күпсанлы юнәлешләренең берсе [[Шиваизм]] булган, биредә [[Шива]] Ходаена Иң Олы Җан Иясенә буларак ителәләр һәм [[Лингам]] ([[Санскрит]] телендә लिङ्गं, liṅgaṃ, мәгънәсе "тамга", "билге", яки "уйлап фараз ителгән нәрсә") яки ''Шива линга'' [[гыйбадәтханә]]ләрдә табыну өчен Шиваны чагылдыра.<ref>Hinduism: Beliefs and Practices, by Jeanne Fowler, pgs. 42–43</ref> Камбоджада [[Һиндстан]]да кебек үк, лингам энергия символы һәм Шиваның үзенең потенциалы символы булып тора<ref>Mudaliyar, Sabaratna. "[http://www.mamandram.org/shiva/lecture-on-shiva-linga.html Lecture on the Shiva Linga]". Malaysia Hindu Dharma Mamandram. Retrieved 27 March 2012.</ref> һәм бу [[Фаллус|фаллик символ]] еш [[Йони]] белән чагылдырыла (Санскрит телендә: योनि йони, туры мәгънәдә "вагина" яки "карын") бу хатын-кыз барлыкка китерү энергиясе [[Шакти]] Алиһәсенең символы.<ref>Zimmer, Heinrich Robert (1946). Campbell, Joseph, ed. [https://books.google.com/books?id=PTfNMQP81nAC&pg=PA126 Myths and symbols in Indian art and civilization]. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. p. 126. {{ISBN|0-691-01778-6}}. But the basic and most common object of worship in Shiva shrines is the phallus or lingam.</ref>