Лев Толстой: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
→‎Өзекләр: тәрҗемә
Юл номеры - 34:
* Лев Толстой гомернең соңгы елларында үзен мөселман итеп санарга сораган хатлар язган иде<ref>http://www.islam.ru/newmuslim/izvestn/Lev/</ref>.
== Өзекләр ==
{{цитата|автор=[[Лев Толстой]], [[s:ru:Речь о народных изданиях (Толстой)|«Халык өчен басмалар турында» чыгышы]] {{ref-ru}}, [[1884 ел]]. |[[Зыялылар|Гыйлеме булганнары]] бүлешергә теләсә, ачлар шундук канәгәть булачак дип уйларлык иде. Әммә [[гыйлем]] ияләренең белемне тарату эшендә хәл нык аерыла икән. Туклар ни бирергә белми, башта берсен, соңыннан икенчесен карап-карый, ачлар исә, үз ачлыкларына карамастан, аларга тәкъдим ителгәненнән борынларын тарта. Ник шулай? Мин фәкать өч сәбәбен генә күрәм: беренчесе - тукларның ачны ашатырга түгел, ә билгеле, үзләре өчен файдалы булган килеш җайга салырга теләүләре; икенчесе - ачлар үзләрен тукландырган әйбер урынына хәттә этләр дә ашамаган калдыкларын бирүләре; өченчесе исә - тукларның хәттә үзләре уйлаганынча тук урынына фәкать кабартылган булуларында, һәм аларның ризыклары да шәп булмавында...
{{тәрҗемә Рус}}
 
{{цитата|автор=[[Лев Толстой]], [[s:ru:Речь о народных изданиях (Толстой)|«Халык өчен басмалар турында» чыгышы]] {{ref-ru}}, [[1884 ел]]. |Казалось бы, только пожелай делиться просвещенные, и голодные будут довольны. А в деле передачи знающим знаний выходит совсем не то. Сытые не знают, что давать, пробуют то то, то другое, и голодные, несмотря на свой голод, отворачивают носы от того, что им предлагают. Отчего это так? Я вижу только три причины: одна, что сытые не накормить хотят голодного, а хотят настроить голодного известным, для сытых выгодным образом; другая, что сытые не хотят давать того, что точно их питает, а дают только ошурки, которые и собаки не едят; третья, что сытые совсем не так сыты, как они сами воображают, а только надуты, и пища-то их самих не хороша...
<p>Китапларның өченче төре — бу нәкъ үзебез ашаган ризык, ләкин монысы майдан тук булган үзебезгә кабул ителерлек булганы, безне кабарткан, әммә тукландырмаган. Мондыйны халыкка тәкъдим иткәнебездә дә ул аркасы белән борыла. Бу китаплар исә: [[Александр Пушкин|Пушкин]], [[Василий Жуковский|Жуковский]], [[Николай Гоголь|Гоголь]], [[Михаил Лермонтов|Лермонтов]], [[Николай Некрасов|Некрасов]], [[Иван Тургенев|Тургенев]], [[Лев Толстой|Толстой]] язганнары — әлбәттә тарихчыларны һәм рухият өлкәсендәге яңа барлыкка килгән язучыларныкын да онытмыйча,— соңгы 50 ел эчендә безнең язылган яңа әдәбият. Без анарга чумаган, безгә ул чын ризык булып күренә, ә ул алмый.
 
{{цитата|автор=<p>Бу хәлне төзәтә алыр өчен, иң беренчедән - кирәкмәгән һәм зыян китерүче гамәлләрне кылуны туктатырга кирәк. Гади халыкның безнең ([[зыялылар]]) кебек үк [[кеше]]ләр булын кабул итергә кирәк, фәкать алар сан ягыннан күберәк һәм дөреслеккә сизгеррәк һәм таләпчәнрәк. Халык безнең рухи һәм акыл ризыгыбызны ашамый: Жуковскийны, һәм Пушкинны, һәм Тургеневны — димәк, бу ризык — начар дип әйтмәм, әммә әһәмиятле түгел. Әһәмиятле булырлыкны табарга кирәк. Аны тапсак, ач булган һәрберәве аны кабул итәр. Алса, димәк, бу ризык - чын. Ләкин шундый ризык үзебездә дә аз — бу яктан үзебез фәкыйрь.<ref>[[Лев Толстой]], [[s:ru:Речь о народных изданиях (Толстой)|«Халык өчен басмалар турында» чыгышы]] {{ref-ru}}, [[1884 ел]].: |"Казалось бы, только пожелай делиться просвещенные, и голодные будут довольны. А в деле передачи знающим знаний выходит совсем не то. Сытые не знают, что давать, пробуют то то, то другое, и голодные, несмотря на свой голод, отворачивают носы от того, что им предлагают. Отчего это так? Я вижу только три причины: одна, что сытые не накормить хотят голодного, а хотят настроить голодного известным, для сытых выгодным образом; другая, что сытые не хотят давать того, что точно их питает, а дают только ошурки, которые и собаки не едят; третья, что сытые совсем не так сыты, как они сами воображают, а только надуты, и пища-то их самих не хороша...
 
<p>Третий разряд книг — это наша самая пища, но такая, которая годится нам, сытым с жиру, которая надувает нас, но не кормит и от которой, когда мы предлагаем ее народу, он тоже отворачивается. Эти книжки это: Пушкин, Жуковский, Гоголь, Лермонтов, Некрасов, Тургенев, Толстой — с прибавлением историков и духовных новейших писателей,— наша новая литература за последнее 50-летие. Мы питаемся этим, и нам кажется, что это самая настоящая пища, а он не берет.
 
<p>Чтобы поправить это дело, надо, первое, перестать делать то, что не нужно и вредно. Надо признать то, что народ есть люди такие же, как мы, только их больше нас и они требовательнее и чутче к правде. Народ не берет нашей пищи: Жуковского, и Пушкина, и Тургенева — значит, пища — не скажу дурная, но не существенная. Надо найти ту, которая существенна. Если мы найдем ее, то всякий голодный возьмет ее. Если он возьмет пищу, значит, это настоящая. Но у нас мало этой пищи — мы сами бедны."</ref>
}}