Луга култыгы
Луга култыгы — Балтыйк диңгезендә Фин култыгының бер өлеше. Көнбатышта Нарва култыгыннан Кургальский ярымутравы, көнчыгышта Копор култыгыннан — Сойкино ярымутравы белән аерылган. 18,5 чакрымга коры җиргә кереп тора. Култыкның көньяк яры буенда Усть-Луга дигән динамик үсештәге диңгез порты урнашкан. Ярлар һәм сулык үзе дә балык тоту һәм рекреация өчен файдаланыла.
| Луга култыгы | |
 | |
| Күлгә коючы елгалар | Луга (елга) һәм Хаболовка[d] |
|---|---|
| Дәүләт |
 Россия |
| Административ-территориаль берәмлек | Ленинград өлкәсе |
 | |
Гидрографиясе үзгәртү
Луга култыгы чагыштырмача сай, тагараксыман култык, ул Фин култыгының көнчыгыш өлешендәге үзнлекләрне тутыра. Көнчыгыштан аны Колганпя борыны чикли, ә көнбатыштан Кургальский ярымутравы. Шулай итеп, ул көньяктан, көнчыгыштан һәм көнбатыштан ябылган. Ачык диңгезгә чыгу төньяк өлешендә генә мөмкин. Култыкның тирәнлеге уртача 11,4 метр тәшкил итә. Меридиан култыкның буенча озынлыгы 18,5 км га җитә, урта өлешендә максималь киңлеге 13 км тәшкил итә, су көзгесе мәйданы 192,9 км2, уртача су күләме 2,3845 км3 тәшкил итә.
Климаты үзгәртү
Климат уртача, диңгездәге климатка охшаган. Уртача һава температурасы гыйнвар аенда -6,5 °C тәшкил итә , су -0,2 °C, июльдә су 19 °C кадәр җылына, сай урыннарда исә 32,5 °C кадәр. Су тозлылыгы түбән булу сәбәпле (көньякта 0,17 ‰, 6,20 ‰ төньякта) Луга култыгында боз ел саен барлыкка килә, әмма ел буена боз белән каплану көннәре озынлыгы 86 тәүлектшн алып 186 тәүлеккә кадәр үзгәреп тора. Хәтта гыйнвар азагына чагыштырмача йомшак кышларда да бөтен култык, апрель уртасына кадәр саклана торган боз белән тула. Боз катупроцессы сай һәм төче сулы көньяктан башлана.
Рельефы үзгәртү
Култыкның төбен, нигездә, ком, балчык, таш тәшкил итә. Төньяктан көньякка таба култыкны су асты сырты кисә, аның бер өлеше булып Мерилода, Шпартенкова, Тёмная лода, Щит һәм башка таш банкалары тора. Ул шартлы рәвештә култык акваториясен Көнчыгыш һәм Көнбатыш өлешләренә 1:2 пропорциясендә бүлә.
Ихтиофауна үзгәртү
Луга култыгы ихтиофаунаның нигезен өч диңгез төре тәшкил итә: колюшка, Балтыйк диңгезе сельды - салака һәм корюшка.
Чыганаклар үзгәртү
- Топонимическая энциклопедия Санкт-Петербурга. — СПб: Информационно-издательское агентство ЛИК, 2002. — 808 с. — ISBN 5-86038-094-1.
- Географический энциклопедический словарь: Географические названия — М.: Советская энциклопедия, 1983.
- Хазанович К. К. Геологические памятники Ленинградской области. — Л.: Лениздат, 1982.