Конрад Аденауэр

Конрад Аденауэр - ФРГның беренче федераль канцлеры (1949-1963). 87 яшендә отставкага киткән, яңа тарихта иң өлкән хөкүмәт җитәкчеләренең берсе булган.

алман. Konrad Adenauer
Җенес	ир-ат
Ватандашлык	Пруссия кыйраллыгы[d]  Германия
Тугандагы исем	алман. Conrad Hermann Joseph Adenauer
ХФӘ билгесе	ˈkɔnʁaːt ˈhɛɐman ˈjoːzɛf ˈaːdənaʊɐ
Туу датасы	5 гыйнвар 1876(1876-01-05)[…]
Туу урыны	Көлн, Пруссия кыйраллыгы[d], Алман рейхы[d]
Үлем датасы	19 апрель 1967(1967-04-19)[…] (91 яшь)
Үлем урыны	Рөндорф[d], Бад-Һоннеф[d], Рейн-Зиг[d], Көлн административ бүлгесе[d], Төньяк Райн-Вестфалия, Федератив Алмания Җөмһүрияте
Җирләнгән урыны	Рөндорф урман зираты[d]
Кардәш	August Adenauer[d], Johannes Franz Richard Adenauer[d], Emilie Helene Marie Louise Adenauer[d] һәм Maria Johanna Elisabeth Adenauer[d]
Ире яки хатыны	Эмма Аденауэр[d] һәм Августа Аденауэр[d]
Балалар	Конрад Аденауэр, Макс Аденауэр[d], Мария Аденауэр[d], Фердинанд Аденауэр[d], Пауль Аденауэр[d], Шарлотта Аденауэр[d], Либет Верхан[d] һәм Георг Аденауэр[d]
Туган тел	алман теле
Һөнәр төре	адвокат, хөкемче, ачысыр, сәясәтче, Каршылык сугышчысы, автобиограф, Алмания канцлеры, коллекционер искусства
Башкарган вазыйфа	Алмания федераль кәнслире[d], Алмания бундестагы әгъзасы[d], член ландтага Северного Рейна-Вестфалии[d], обер-бургомистр Кёльна[d], член Палаты господ Пруссии[d], Алмания чит ил эшләре министры[d], обер-бургомистр Кёльна[d], председатель ХДС[d], Chairman of the CDU/CSU Bundestag fraction[d], Алмания бундестагы әгъзасы[d], Алмания бундестагы әгъзасы[d], Алмания бундестагы әгъзасы[d] һәм Алмания бундестагы әгъзасы[d]
Әлма-матер	Фрайбург университеты[d], Мүнхен университеты[d] һәм Бонн университеты[d]
Активлык урыны	Дүсселдорф һәм Бонн
Бәйлелеге	фракция ХДС/ХСС в бундестаге[d]
Сәяси фирка әгъзасы	Үзәк фиркасе[d] һәм Xristian-demokratik berlek
Катнашучы	президентские выборы в Западной Германии 1949[d] һәм Парламентский совет[d]
Архивлары саклана	Исторический архив Кёльна[d]
Әгъзалык	Brisgovia Freiburg[d], Katholischer Studentenverein Arminia Bonn[d], Ротари Интернешнл[d], Тевтон ордены, Почётный конвентуальный капеллан Большого креста Мальтийского ордена[d], Немецкий Веркбунд[d], Katholischer Studentenverein Askania-Burgundia Berlin[d], Әхлакый һәм сәяси фәннәр академиясе[d], Heimat- und Geschichtsverein Herrschaft Löwenburg[d] һәм German Colonial Society[d]
Моның хуҗасы	Flight into Egypt[d]
Каталог коды	11000009
Бүләкләр	орден «Против зверской серьёзности»[d] (1959) Берлиннең шәрәфле ватандашы[d] (10 октябрь 1963) Силезский знак[d] премия города Мюнстера за вклад в историческую науку[d] (1988) почётный доктор Берлинского технического университета[d] почётный доктор Университета Васэда[d] Вейцман институтының шәрәфле докторы[d] почётный доктор Колумбийского университета[d] Һарвард университетының шәрәфле докторы[d] почётный доктор Фрайбургского университета[d] почётный гражданин Бад-Хоннефа[d] почётный доктор Университета Кэйо[d] почётный гражданин Кёльна[d] (1951) почётный доктор Оттавского университета[d] почётный гражданин Бонна[d] почётный доктор Мэрилендского университета в Колледж-Парке[d] Почётный знак немецкого Красного Креста[d] (6 май 1932)
Кызыксынулары	Колонии Германии[d]
Commons Creator бите	Konrad Adenauer
Конрад Аденауэр Викиҗыентыкта

Биографиясе

Конрад-Генрих-Йозеф 1876 елның 5 гыйнварында вак суд хезмәткәре гаиләсендә туа, гаиләдә өченче бала була. Иоганн-Конрад Аденуэрның улы була һәм 18 яшьтә прусс армиясенә керә һәм 15 ел солдат булып хезмәт итә. Авыр яраланганнан соң, запас белән эштән чыгарылган һәм хөкем клык клыкчесе карьерасын башлап җибәргән. Әнисе-Гелена Шарфенберг банк хезмәткәренең кызы булган.

1885 елда Конрад Кельн шәһәрендә Изге Апостоллар гимназиясенә укырга керә. 1894 елда Аденауэр Бонн университетына укырга керә һәм ике ел ярым эчендә биш еллык курс укый, «юстициянең кече киңәшчесе»исемен ала. Аның әтисе акча юк иде, шуңа күрә аңа, курсны ике тапкыр тизрәк үзләштерү өчен, көндез дә, төнлә дә укырга туры килде.

1906-1933 елларда үзәк партиясендә тора. 1917-1933 елларда-Кельннең обер — бургомистры, 1920-1932 елларда-пруска Дәүләт Советы Рәисе. Энергетика һәм күмер сәнәгате акционерлык компанияләре һәм немец банкының күзәтү советлары әгъзасы булып тора.

Нацистлар килгәч, 1933 елда, Гитлерны бернинди каршыламыйча, национал-социализм уңаеннан, үз постларыннан киткән. 1933 елның 17 февралендә, Кельн рейхканцлер Гитлер Кельнга барып кайткач, Аденауэр аны аэропортта үзенең урынбасары белән каршыларга җыенганда, шәһәр урамнарында нацист флагларын элдерүне тыя, ә инде эленгән ике кешене төшерергә боера. Ике тапкыр, 1934 һәм 1944 елларда режимга каршы көрәштә гестапо кулга алына.

Икенче бөтендөнья сугышы тәмамлангач, Аденауэр христиан-демократик берлек партиясенә нигез салучылар арасында була, ә 1950 елдан аның рәисе була.

1948-1949 елларда-парламент советы президенты.

1949 елның сентябреннән башлап 1963 елның октябренә кадәр-Германия Федератив Республикасының федераль канцлеры.

Абруйлы стильнең ихтыярлы һәм энергияле сәясәтчесе, шул ук вакытта сыгылмалы, скептик, прагматик һәм христианин-идеалист, Аденуэр халык арасында бик популяр булган. Аденауэр сәясәте социаль базар икътисадында нигезләнә.

1951-1955 елларда шулай ук чит ил эшләре министры.

1950-1966 елларда христиан-демократик берлек рәисе була.

Программа максатларында Аденауэра христианнар этикасының төп максаты булып, шулай ук, дәүләт югары булсынмы, шулай ук һәр өлкәдә инициативаны күрсәтү өчен шанс бирүне торды. Аденауэр дәүләт кулында сәяси һәм икътисади властьның туплануы шәхси иреккә чыгу куркынычы булуын, шәхеснең иреген саклау өчен зур мөмкинлекләр дәүләт тарафыннан чикләнгән, контрольдә тота торган функция бирелә торган дәүләт һәм икътисад өлкәләрен үстерүне тәэмин итә дип санады. Аденауэрның идеясе буенча, аның фиркасы, христиан-демократик берлек халык партиясенә әверелергә тиеш иде: җәмгыятьнең барлык катламнарында вәкилләр булырга, протестантлар һәм католикларны берләштерергә, чөнки бөтен җирдә дә идея консервациясе кыйммәтләренә тартыла торган кешеләр бар.

Аденауэр каршындагы тышкы сәясәт

Германиянең тайпылышсыз һәм уңышлы икътисадый үсешен тәэмин иткән сәнәгатьчеләрне әверелде. Аның төп бурычларының берсе Германияне оккупацияләү шартларын җиңеләйтергә һәм илне карарлар кабул итүдә мөстәкыйльлекне кире кайтарырга. АКШ һәм СССР каршылыкларында әлеге максатка ирешеп була иде. Килеп туган хәлдән дөрес файдалану АКШ, Бөекбритания һәм Франция оккупация зоналарын — Германиянең Федератив Республикасына (ГФР) берләштерүгә ярдәм итә.

Аденауэр немец халкы тарафыннан җинаять нацистлары белән кылынган җинаятьләр өчен гаеп хисен аңлауга булышкан, Германиянең Көнчыгыш һәм көнбатыш арасындагы бердәм сәяси хәл проблемасын хәл иткән. Ул элеккеге дошман-Франция белән багланышларны ныгытуга һәм ныгытуга ярдәм итте, бу Европаның тотрыклы үсеше гарантиясе, шулай ук Европа интеграциясенә этәргеч булырга тиеш иде. Моннан тыш, Аденауэр Аурупа тигезлегендә сугыштан соңгы кыенлыкларны бетергән 1954 елгы Париж килешүләренә кул куя. Германия Федератив булырга тиеш иде, ә киләчәктә-төзергә бер өлеше Кушма Штатларда. 1955 елда Көнбатыш Германия Төньяк Атлантик килешү оешмасына тигез хокуклы әгъза буларак керә.

1955 елның сентябрендә СССР Көнбатыш Германияны таный, ә Аденауэр Мәскәүдә дипломатик мөнәсәбәтләр урнаштыру һәм 38 мең немец хәрбиен азат итү турында килешә (Хрущев беренче сөйләшүдә СССРда бер генә хәрби әсир дә юк). А. И. Солженицын бу вакыйга турында үзенең «Архипелаг ГУЛаг» романында искә ала, аны «Аденауэр амнистиясе»дип атый. Элегрәк Сталин Аденауэрны Кызыл Хач аша СССР төрмәләрендә булган хәрбиләрнең язмышы турында килешергә тәкъдим иткән, шуннан соң Кызыл хфр канцлеры инструкцияләренә мөрәҗәгать иткән. Аденауэрның резолюциясе турныда: "бу — гуманитар мәсьәлә түгел, ә сәяси-озаграк утырганчы, безнең өчен яхшырак".

50 нче елларда Коммунистлар партиясен тыелып, Аденауэр бер үк вакытта аның юлбашчысы Мәкъсүмгә карата тирән шәхси мәхәббәт хисләре кичерә. Көнбатыш Германия һәм ГДР бүленү ул хәтта яхшы дип санлый, барлык алманнарга үз юллары өстенлекләр күрсәтер өчен.

Аденауэр каршында икътисад

Социаль базар теориясе нигезләре Аденауэр һәм аның фикердәшләре 1949 елда ХДС Дюссельдорф тезисларында бәян ителә.

Аденауэрның төп тезисын болай формалаштырган: икътисадның капиталистик системасы немец халкының тормыш сәяси һәм социаль мәнфәгатьләренә туры килми. Алман икътисадының яңа структурасы иксез-чиксез дәүләтлелек вакытының капитализм китүенә китергән фактны исәпкә алуга нигезләнергә тиеш. Сүз «гомуми пирогда», «мөлкәт барлыкка килү» юлы белән хезмәт итүчеләрнең «депролетаризация», шулай ук эшсез һәм хезмәткә сәләтсез кешеләр өчен лаеклы яшәү дәрәҗәсе турында барды. Аерым алганда, бюджет хисабына эшчеләр өчен чагыштырмача арзан йортлар һәм фатирлар «социаль» торак төзелеше моңа бер адым булды. Аннан соң-пенсия кертеменә бәйле булмаган» динамик " пенсия, тулаем эчке продуктны арттыруга, авыру буенча Социаль иминиятләштерү һәм балаларга ярдәм итүгә пропорциональ үсеп чыккан.

Акционерлык капиталын ташламалы курс буенча ялланган хезмәт затларга сатыла торган «халык акцияләре» чыгару юлы белән эшләнде. Моның өчен «Пройссаг», «Фольксваген» һәм ФЕА дәүләт концерннары өлешчә хосусыйлаштырылды. Шулай ук алар эшләгән предприятиеләрнең инвестиция фондларына хезмәт хакының бер өлешен кертү дә кызыксындырылды.

Аденауэрның казанышлары Германиянең сугыштан соңгы яңартылуында «икътисади могҗиза»исеме ала. Германия икътисады җимерелгән вакытта, ул икътисадчы, Мюнхен университетының мактаулы профессоры Людвига Эрхардны үзенә җәлеп итеп, радикаль реформаларны башлый.

1953 елга тулай милли продукт индексы 1948 елгы дәрәҗәдән 48 % ка арткан, хезмәткә яраклы халыкның 6% дәрәҗәсенә кадәр кимегән. Авыл хуҗалыгы продукциясе җитештерү 20% ка арткан. Реаль хезмәт хакы 80% ка артты. Көнчыгыш Пруссия, Силезия һәм Судетлардан 12 миллион Качкын проблемасы канәгатьләндерелгән.

Икътисадның реаль казанышлары 1953 елда мул тормышның иминлеген торгызу турында игълан итәргә мөмкинлек бирә. Моңа, нигездә, хезмәт базары мөнәсәбәтләрен кертү һәм «буш бәяләрдә корыч йөрәк " дигән исем бирелү нәтиҗәсендә ирешелде.

1957 елның язында хөкүмәт тарафыннан пенсия турында закон кабул ителә. Алман профсоюзлары Берләшмәсен җыелма Система кертергә тәкъдим иткәннәр, аның нигезендә, хезмәткәрләрнең картлык көнендә үзләренең хезмәт табышларыннан күчерүләре булыр иде.

ХДС пенсияләр дәрәҗәсен милли керемнең гамәлдәге дәрәҗәсенә бәйләгән, аның ярдәмендә пенсионерлар әлеге схема буенча зур өстәмә акча алган. 1957 елның 1 гыйнварыннан пенсияләр яңа закон буенча исәпләнә. 1957 елның 15 сентябрендә бундестаг сайлауларында ХДС/ХС блогы абсолют күпчелек тавыш һәм депутат мандатлары алды. Бу ФРГ тарихында бундестаг сайлауларында абсолют күпчелекне алу бердәнбер очрак. Элегрәк коалиция буенча кече партнерга бирелгән вице-канцлерның урынын Эрхард алган. Яңа пенсия законнарына киләчәктә дәүләт бөлгенлеккә төшәчәгенә шик белдергән Ф. Шеффер финанс министры вазыйфасыннан юстиция министры вазыйфасына күчерелгән. Әмма христианнар Хөкүмәткә үз вәкилләрен генә кертә ала булсалар да, Аденауэр Түбән Саксониядә популяр булган Алман партиясе әгъзаларына министрлык портфелен тапшырды. 1960 елда Бундестагның 9ы немец партиясеннән (ике министрны да кертеп) ХДС ка керә.

Соңгы еллар

Ул үз теләге белән 1963 елда канцлер постын, илнең сәяси һәм икътисади архитекторын дан Зенит буларак, үз теләге белән калдырды.

73 яшендә постын алып, ул анда 14 яшь була. 1967 елның 19 апрелендә Республика Рендорфында вафат була.