Компьютер челтәре

Компьютер челтәре, яки санак челтәре, яки хисаплау челтәре — хисаплау җайланмалары аша (компьютерлар, серверлар, маршрутизаторлар һәм башка жиһазлар) бирелмәләр белән алмашып торуны тәэмин итә торган систем. Мәгълүматне тапшыру өчен төрле мохитләр кулланылырга мөмкинләр.

Компьютер челтәре
... хөрмәтенә аталган	челтәр[d] һәм санак
Кайда өйрәнелә	компьютерные сети[d]
Сурәтләнә	пространственный граф[d]
Компьютер челтәре Викиҗыентыкта

Классификация

Архитектура буенча

• Клиент-сервер
• Бер ранглы челтәр (үзәкләштерелмәгән яки пириңглы челтәр)

Челтәр топологиясе тибы буенча

Компьютер челтәрләре

• Шин
• Боҗра
• Икеләтә боҗра
• Йолдыз
• Күзәнәкле
• Рәшәткә
• Агач
• Катнаш топология
• Fat Tree

Функциональ билгеләнү буенча

• Бирелмәләрне саклау челтәрләре
• Сервер фермалары
• Барыш белән идарә итү челтәрләре
• SOHO челтәрләре, йорт челтәрләре

Тапшыру тизлеге буенча

• түбәнтизлеклеләр (10 Мбит/с-ка кадәр),
• уртатизлеклеләр (100 Мбит/с-ка кадәр),
• югарытизлеклеләр (100 Мбит/с-тан артык);

Челтәр операцион системнары буенча

• Windows нигезендә
• UNIX нигезендә
• NetWare нигезендә
• Cisco нигезендә

Өзлексез тоташуны саклау кирәклеге буенча

• Пакетлы челтәр, мәсәлән, Фидонет һәм UUCP
• Онлайнлы челтәр, мәсәлән, Интернет һәм GSM

Протоколлар стәкләре

Компьютер челтәрен тормышка ашырганда протоколларның төрле җыелмалары файдаланылырга мөмкиннәр, шуларның кайберләре:

• AppleTalk
• ARCNET
• ATM
• DECnet
• Ethernet
• HIPPI
• IEEE-488
• IP
• IPX
• Myrinet
• TCP
• Token Ring
• UDP
• SPX
• FDDI
• QsNet
• USB
• IEEE 1394 (Firewire, iLink)
• X.25
• Frame relay
• Bluetooth
• IEEE 802.11
• Systems Network Architecture
• RapidIO

Шулай ук карагыз

• Челтәр жиһазы
• Челтәр компьютеры
• Челтәр сервислары
• Флоппинет
• Мультисервислы элемтә челтәре

Әдәбият

• Одом У. Компьютерные сети. Первый шаг = Computer Networking: First-step / Пер. В. Гусев. — СПб.: «Вильямс», 2006. — 432 с. — (Первый шаг). — 3 000 экз. — ISBN 5-8459-0881-7.
• Таненбаум Э, Уэзеролл Д. Компьютерные сети. — Питер, 2012. — 960 с.