Карел Гавличек-Боровский
Карел Гавличек-Боровский (чех. Karel Havlíček Borovský [ˈkarɛl ˈɦavliːtʃɛk ˈborofskiː] ; Карел Гавличек, Гавел Боровский псевдонимы ; 1821 елның 31 октябре, хәзерге Гавличкув Брод шәһәре янындагы Борова бистәсе — 1856 елның 29 июле, Прага) — чех сәясәтчесе, шагыйрь, публицист; чех журналистикасына, сатирага һәм әдәби тәнкыйтькә нигез салучыларның берсе. Вацлав Гавел аны беренче чех диссиденты дип атаган.
| Карел Гавличек-Боровский | |
|---|---|
 | |
| Тугач бирелгән исеме: | чех. Karel Havlíček |
| Туу датасы: | 31 октябрь 1821[1][2][3][…] |
| Туу урыны: | Havlíčkova Borová[d], Австрия империясе[4][5][6][…] |
| Үлем датасы: | 29 июль 1856[1][2][3][…] (34 яшь) |
| Үлем урыны: | Прага, Боһемия кыйраллыгы[d], Земли Чешской короны[d], Австрия империясе[4][7][5][…] |
| Эшчәнлек төре: | тәрҗемәче, шагыйрь, журналист, нәшир, әдәби тәнкыйтьче, язучы, сәясәтче, публицист |
| Имза: |  |
| Яшәү җире | Q117021736? |
Биографиясе
үзгәртүСәүдәгәр гаиләсендә туган. Немецкий Брод (хәзерге Гавличкув Брод) урта мәктәбен тәмамлаганнан соң, Прагадагы Чарльз университетында (1838 — 1840), аннары теологик семинариядә укыган, аннан ирекле фикер өчен куылган (1841).
Богемиягә (Чехия) кайткач, ул журналистика белән шөгыльләнә. 1846 елда Ф. Палацкий ярдәме белән чех телендәге «Прага газетасы» Pražské noviny (1846 — 1848) һәм аны әдәби өстәмәсе «Чех бал корты» (Česka včela) журналының баш мөхәррире булып китә. Аның беренче мәкаләсе «Славян һәм чех» исеме астында дөнья күрә. Гавличек үзе аны бастыруны «сугыш декларациясе» дип атый.
1848 елгы революция башлангач, ул "Прага" газетасын калдырып, «Халык газетасы» (Národní noviny) чыгара башлый, басма Чехия либералларының абруйлы һәм популяр органына әверелә. 1848 елда ул Чехия Сеймына һәм Австрия Парламентына сайлана. Ул Прагадагы Бөтен Славян конгрессын оештыручыларның берсе була, Польша һәм Хорватия язучыларын конгресста катнашырга җәлеп итү өчен Польшага һәм Хорватиягә бара.
Ул илдә оешкан реакцион режимга каршы, Май заговорында (Майский заговор (1849)) катнашучы (1849) буларак, ул 1849 елның апрелендә судка бирелә.Шул ук елны, ул мәкаләләрнең эчтәлеген гаепләнгән суд процессында җиңүгә карамастан, кулга алына һәм яшерен рәвештә, хөкемсез һәм тикшерүсез, Бриксенда (Тирол, хәзерге Италиядә Брессанон) сөргенгә җибәрелә.
Туберкулез белән авырган Гавличка Прагага, хатынының җитди авыруы аркасында, 1855 елның апрелендә, үзенең дә үлеме алдыннан (кайтуына хатыны үлгән) кире кайтырга рөхсәт итәләр. Соңгы сәяхәтендә аны биш меңгә якын таланты җанатарлары озатып бара.
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 Брокгауз энциклопедиясе
- ↑ 4,0 4,1 Чешская национальная авторитетная база данных
- ↑ 5,0 5,1 Тасвирый сәнгать әрхибе — 2003.
- ↑ Regional Database of the Central Bohemian Research Library in Kladno
- ↑ Dr. Constant v. Wurzbach Havliček, Karl // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856.