Джемаль Джаид Шамилевич
Джемаль Джаид Шамил улы (1928 елның 15 ноябре - 2011 елның 17 июне) - Россия Федерациясенең мактаулы рәссамы, Авыл хуҗалыгы министрлыгы әгъзасы, Азәрбайҗан һәм Монголия Рәссамнар Союзы, Халыкара сәнгать фонды әгъзасы.
| Джемаль Джаид Шамилевич | |
|---|---|
 | |
| Туган | 15 ноябрь 1928 Гүлаблы, Әзербайҗан |
| Үлгән | 17 июнь 2011 (82 яшь) |
| Ватандашлыгы |  СССР Россия |
| Балалар | Хәйдәр Җамал |
Биографиясе үзгәртү
Джемаль Джаид Шамил улы 1928 елның 15 ноябрендә Нагорно-Карабахта туган. 1953 елда Суриков декоратив картиналар классында Мәскәү сәнгать институтын тәмамлый. Ул плакатлар һәм китап графикасы өлкәсендә эшли. Ул "Салават купере", "Прогресс" нәшриятләрендә китапларны иллюстрацияли. Берничә ел "Союзмультфильм" да аниматор булып эшли, ВДНХ республика павильонының баш рәссамы була. Ул Мәскәү, яшьләр, Бөтенроссия һәм Союз күргәзмәләрендә, шулай ук башка илләр күргәзмәләрендә катнаша.
Гаиләсе үзгәртү
Хатыны Ирина Леонидовна Шаповалова, тренер, Малый театры директоры кызы, улы: Джемаль Гейдар Джаидович, оныгы: Джемаль Орхан Гейдарович.
Иҗади эшчәнлеге үзгәртү
Джаид Джемальның исеме Монголиягә багышланган шәхси күргәзмәләр сериясеннән соң таныла, анда ул 1962-1964нче елларда эшли һәм яши, декоратив картинага нигез сала.
Рәссам Джаид Джемальның иҗади эшчәнлегендә Мәскәүдә, Бакуда һәм Советлар Союзының башка шәһәрләрендә, Монголиядә кырыктан артык шәхси күргәзмә бар.
Джаид Джемаль ХХ гасырның танылган кешеләре белән таныш була: Буденный, Цеденбал, К.Симонов, М.Курилко, В.Фаворская, В.Шереметьев һәм башкалар, аның эшен югары бәяли һәм Джемаль аерылып торган сәнгатькә керткән зур өлешен күргән кешеләр.
Совет картинасы тарихында 60-90 нчы елларда булган бу. Рәссам эшләре "Комсомольская Правда" һәм "Известия" газеталарында, "Огонёк", "Мәскәү", "Чит ил әдәбияты" журналларында басылган.
Укыту эшчәнлеге үзгәртү
Джаид Джемаль бөтен гомерен укытуга багышлый - башта МАРХИда 1962 - 1970 елларда, шуннан соң 1971-1977 елларда Мәскәү Строганов институтында рәсем ясарга өйрәтә. 1976 елда ул доцент, аннары Мәскәү текстиль университеты профессоры булып кабул ителә. А. Н. Косыгина (хәзерге МСТУ), ул сәнгать костюмнарын модельләштерү бүлегендә "Рәсем" һәм "Костюмдагы төс" фәннәрен укыта.
1977 елдан 2011 елга кадәр ул гамәли сәнгать факультетының кичке кафедрасы деканы һәм рәсем, картиналар һәм сәнгать костюмнарын модельләштерү кафедралары профессоры була.
Аның берничә әсәре дөнья күрдә, һәм 2011 елда "Костюмдагы төс" һәм "Төс анатомиясе" , ул заманча картиналар мәктәбен булдырырга тәкъдим итә.
Джаид Джемаль төсле тәгәрмәч нигезендә декоратив буяу өчен яңа төс системасын тәкъдим итә. Ул төснең актуаль сорауларына кагыла, төснең декоратив чишелешенә яңа караш тәкъдим итә. Аның төсле экспериментлары киң билгеле; ул төсне ярата иде һәм аның белән эшли белә.
Озак еллар Мәскәү дәүләт текстиль университетында эшләп, ул, укытучы буларак, төс укыту методикасы өлкәсендә тирән эз калдыра ала. Эш вакытында ул башлангыч рәсем курсы һәм декоратив картиналар курсы укыта. hәм соңгы ун ел эчендә ул үзен "Костюмдагы төс" дисциплинасын үстерүдә ачык күрсәтә, һәм ул төс белән эшләүнең бай тәҗрибәсенә таянып, укыту программасының методик нигезләрен сала. Ул сыйныфта төс белән тәҗрибә ясый, колористик төс комбинацияләре буенча практик һәм теоретик эш алып бара.
Уңышлары һәм бүләкләре үзгәртү
Джаид Джемаль Монголиянең Дуслар җәмгыяте советы әгъзасы. 2009 елда Россия Федерациясенең Иҗтимагый Бүләкләр Советы Президиумы указы белән, аңа "һөнәр тырышлыгы һәм эшмәкәр абруе өчен, 1нче дәрәҗә" ордены бирелә. Ике ил арасындагы дуслыкка һәм хезмәттәшлеккә керткән зур өлеше өчен ул Монголия премияләре белән дә таныла: "Дуслыкның алтын йолдызы", "Найрамдал", "Тынычлык һәм дуслык өчен", "Монголия-Россия дуслык җәмгыятенең 60 елы", "Хезмәт казанышлары өчен".
Чыганаклар үзгәртү
- Абстракция в России: ХХ век, Том 2 С. 417
- Искусство №7 1966 С.43-45
- Культура и жизнь. 1969, С.24-25