Василий Верещагин

Василий Верещагин
Василий Верещагин
Туган телдә исем	Василий Василий улы Верещагин
Туган	14 октябрь 1842; Череповец, Россия империясе
Үлгән	31 март 1904 (61 яшь); Порт-Артур, Россия империясе (диңгез бәрелешендә һәлак)
Үлем сәбәбе	сугышта үлгән[d]
Ватандашлыгы	Россия империясе
Әлма-матер	Диңгез кадет корпусы[d] һәм Император сынлы сәнгать академиясе[d]
Һөнәре	рәссам
Кардәшләр	Александр Васильевич Верещагин[d], Николай Васильевич Верещагин[d] һәм Сергей Васильевич Верещагин[d]
	Василий Верещагин Викиҗыентыкта

Василий Василий улы Верещагин (14 октябрь 1842 - 31 март 1904) — Россия империясе рәссамы һәм әдәбиятчы, мәшһүр рәссам-баталист (сугышка багышланган рәсем ясаучы).

Википедиядә Верещагин фамилияле башка кешеләр турында мәкаләләр дә бар.

Тормыш юлы

1842 елда Череповец шәһәрендә дворяннар башлыгы гаиләсендә дөньяга килә.

1851 елда диңгез кадет корпусына керә.

1860-1863 елда Санкт-Петербург рәсем сәнгате Академиясендә укый.

1864-1865 елда Парижда Жером мәктәбендә укый.

1867 елда Төркистан генерал-губернаторы Кауфман аны хәрби рәссам буларак чакыра.

1868 елда күптән түгел Россия гаскәре басып алган Сәмәркандка килә, шәһәр камалышында катнаша.

1969 елда Җидесу һәм Көнбатыш Кытай буенча сәфәр ясый, анда күп рәсем иҗат итә.

1871-1874 елда Мүнхен шәһәрендә Үзәк Азия буенча сәяхәт нигезендәге "Төркистан сериясе" дигән рәсемнәр җыентыгын чыгара һәм зур дан казана.

1874 елда Санкт-Петербургда Верещагин рәсемнәре күргәзмәсе узганнан соң, рәссамны "антипатриотизм, дошманга карата кызгану"га гаеплиләр.

Император Александр III рәссам рәсемнәреннән ризасызлык белдерә.

1876 елдан соң Һиндстанга, Тибетка китә, аннары Рус-Төркия сугышына бара.

1877 елда диңгез бәрелешендә каты яралана, гангрена килеп чыга.

1882 елдан соң Һиндстан, Сүрия, Фәләстин, Кырым, Филлипин утраулары, АКШ, Куба, Япониягә сәяхәт итә.

Рус-Япон сугыш башлагангач, Верещагин фронтка китә.

1904 елның 31 мартында Порт-Артур тышкы рейдында адмирал Макаров бергә "Петропавловск" бронялы эре сугыш корабы шартлавы нәтиҗәсендә һәлак була.

Иҗат

Верещагин 12 китап һәм күп мәкаләләр яза, ләкин аның төп мирасы — мәшһүр баталь рәсемнәре.

Верещагин рәсемнәре
Сугыш апофеозы
Наполеон Бородино биеклекләрендә, 1897
Һөҗүм алдыннан. Плевна янында, 1881
Шипка-Шейново. Скобелев Шипка янында
Удайпур шәһәрендәге Һиндуист гыйбадәтханәсе, 1874—1886
Гарәп дөядә, 1869-1870
Бания (сәүдәгәр). Бомбей, 1874-1876
Әфган, 1867-1868
Бохара гаскәрие (сарбаз), 1873
Бхил (Декан бер кабиләсе), 1884

Бхил (Декан бер кабиләсе), 1884
Алатау тауларында. 1869-1870
Басып алынган Мәскәүдә ('Кремльдә атыш'), 1887-1888
Карыйлар, 1873
Кичке Гималаи, 1875
Гималаи поние, 1875
Җайдак Җайпурда, 1881
Кырым таулары күренеше
Ике яһүд, 1883-1884
Сәмәрканд төп урамы, 1869-1870
Кәшмир тау инеше, 1875
Аксак Тимер капкасы, 1872
Ике карчыга (Башбозыклар), 1878-1879
Япон хатыны, 1903
Фарсы рухание (утка табынучы кеше). Бомбей, 1874-1876
Бача-бази сурәте, 1867-1868
Никола иконасы, 1894
Таҗ Махал төрбәсе, 1874-1876
Мулла Рахим һәм мулла Кәрим базар юлында бәхәсләшәләр, 1873
Чу елгасындагы кыргыз йортлары, 1869-1870
Дәрвишләр бәйрәм киемендә , 1869-1870
Бакча капкасы, 1869-1870
Калмык гыйбадәтханәсе, 1869-1870
Бай кыргыз аучысы лачын белән, 1871
Шпион
Адъютант

Адъютант
Кирмән дивары янында

Әдәбият

Мак-Гахан В. Верещагин в Америке // Новости и биржевая газета. Изд. 1. — № 324. — 23 ноября. — 1888.
Верещагин В. Детство и отрочество художника. — Т.1. — М., 1895
Верещагин В. В. Воспоминания сына художника. — Л.: Художник РСФСР, 1978
Володарский В. Василий Верещагин. — М.: Белый город, 2000
Дёмин Л. М. С мольбертом по земному шару. Мир глазами Верещагина. — М.: Мысль, 1991.
Дорошевич В. М. Верещагины: Биогр. очерк. — СПб.: тип. Манасевича, 1913. — 15 с., 1 л. портр.
Игнатова Е. Братья // Василиев остров. — Череповец, 1993
Лебедев А. К. В. В. Верещагин. Жизнь и творчество. — М., 1958.
Лебедев А. К. В. В. Верещагин. Жизнь и творчество. М., 1972.
Лебедев А. К., Солодовников А. В. Василий Васильевич Верещагин. — Л.: Художник РСФСР, 1987
Брюханова Е. В. В. В. Верещагин и Ростов // Сообщения Ростовского музея. Выпуск 5. — Ростов, 1993. — С. 140-152.
Ким Е. В. В. В. Верещагин в Ростове (факты, гипотезы, домыслы) // Сообщения Ростовского музея. Выпуск 16. — Ростов, 2006. — С. 414-463.
Булгаков Ф. И. В. В. Верещагин и его произведения: иллюстрированное издание. — СПб., 1905