Валерия Владимировна Барсова (чын исеме һәм фамилиясе - Калерия Владимирова [6] ; 1892-1967) - рус, совет опера җырчысы (лирик-колоратура сопрано ), укытучы, җәмәгать эшлеклесе. 1 нче дәрәҗә Сталин премиясе лауреаты (1941). ССРБның Халык артисты (1937) [7] [8] . Ленин ордены (1937) кавалеры.

Сурәт
Җенес хатын-кыз[1]
Ватандашлык  Россия империясе
 СССР
Тәхәллүс Барсова
Туу датасы 1 (13) июнь 1892[2]
Туу урыны Әстерхан, Россия империясе[3]
Үлем датасы 13 декабрь 1967(1967-12-13)[3][1][4] (75 яшь)
Үлем урыны Сочи, Краснодар крае, РСФСР, СССР[3]
Җирләнгән урыны Центральное Успенское кладбище (Сочи)[d]
Һөнәр төре җырчы, опера җырчысы, музыка педагогы, актёр, музыкачы
Эшчәнлек өлкәсе opera acting[d][5] һәм вокальная педагогика[d][5]
Эш урыны Мәскәү дәүләт консерваториясе
Әлма-матер Мәскәү дәүләт консерваториясе
Активлык урыны СССР[5]
Сәяси фирка әгъзасы Советлар Берлеге коммунистик фиркасе
Җырчы тавышы сопрано[d]
Музыкаль инструмент тавыш[d]
Бүләкләр
Сталин мөкәфәте Ленин ордены ССРБның Халык артисты Хезмәт Кызыл Байрак ордены «1941-1945 елларда Бөек Ватан сугышында фидакәр хезмәте өчен» медале Мәскәүнең 800-еллыгы истәлегенә мидәл

Биография үзгәртү

Калерия Владимирова 1892 елның 1 (13) июнендә Әстерханда типография хезмәткәре гаиләсендә туган

Ул үзенең апасы жырчы (сопрано), Мариин театры солисты (1911-1916), 1925 елдан Мәскәү консерваториясендә (профессор 1939 елдан, РСФСРның атказанган сәнгать эшлеклесе) Мария Владимировна Владимировада белем ала.

Ул Әстерхан музыка мәктәбендә укыган (хәзерге М.П. Мусоргский исемендәге Астрахань музыка көллияте ). Калугада И. Я. Коншина-Рейтовадан вокаль дәресләр ала . 1919 елда ул Мәскәү консерваториясен фортепиано (А. А.Ярошевскийда, соңрак А.П.Островскаяда) һәм ялгыз җырлау ( В. А.Мазеттида) класларын тамамлый. Консерваториядә укыганда, ул үзе шәхси дәресләр бирә, башлангыч сыйныфларда укыта.

1915 елдан башлап «Летучая мышь» (Мәскәү) театр-кабаре сәхнәсендә миниатюрларда уйный.

Беренче тапкыр опера сәхнәсенә 1917 елда Зимина опера театрында чыга. 1919 елда эшче оешмаларның сәнгать-агарту берлеге театры сәхнәсендә чыгыш ясый. Шул ук елны Ф.И. Шаляпин белән бергә Дж.Россининың «Севильский цирюльник» операсында .«Эрмитаж» бакчасында (барысы да Мәскәүдә) жырлый.

1920 - 1947 елларда ул Мәскәүдә Зур театр солисты булды. Театр сәхнәсендә дебюты Розина («Севильский цирюльник» Дж. Россини).

Бер үк вакытта, 1920-1924 елларда К.С. Станиславский җитәкчелегендәге Зур театр опера студиясендә һәм В. И. Немирович-Данченко җитәкчелегендәге МХТ Музыка студиясендә (хәзерге вакытта К. С. Станиславский һәм Вл. И. Немирович-Данченко исемендәге Мәскәү музыка театры ). Ш.Лекоканың «Дочь мадам Анго» опереттасында Клеретта ролен башкара.

Ул җиңел, мобиль, матур тавыш, нәфис вокал техникага ия була.

Камера җырчысы буларак та чыгыш ясады. Репертуарында Милли, көнбатыш-Европа операларыннан арияләр, рус вокаль лирикасы, совет композиторларының әсәрләре, халык җырлары (рус, украин, чех, инглиз, шотланд, ирланд, норвег, испан, грек җырлары).

Беренче булып җырчы тематик төзелеш программаларын үстерә башлый. Шулай итеп, аның «Вокал музыкасында бию»гә багышланган беренче мөстәкыйль концертларының берсе  Союзлар Йортының Колонналар залында булды.

1929 елдан ул чит илләрдә (Алмания, Бөек Британия, Төркия, Польша, Югославия, Болгария) гастрольләрдә була.

1950-1953 елларда ул П.И. Чайковский исемендәге Мәскәү консерваториясендә укыта. (1952 елдан - профессор).

1 нче чакырылыш РСФСР Югары Советы депутаты (1938-1946), 1947 елдан - Дәүләт Советы депутаты. 30 ел дәвамында Үзәк мәдәният идарә йортында Президиум рәисе булып эшли. Зур театрның опера студиясендә, чит илләр белән Бөтенсоюз мәдәни бәйләнеш җәмгыяте президиумында җитәкче постлар биләгән

1940 елдан Советлар Берлеге коммунистик фиркасе әгъзасы.

1947 елда Сочида, Черноморская урамында, опера-вокал студиясен ачу нияте белән дача төзи. 1947-1967 елларда бу шәһәрдә еш була, елына берничә ай яши, курортның иҗтимагый һәм мәдәни тормышында катнаша, Сочи филармониясе Сәнгать советы әгъзасы була, бер үк вакытта вокаль-педагогик эшчәнлек белән шөгыльләнә

Валерия Барсова 1967 елның 13 декабрендә Сочида вафат була. Сочидагы Үзәк Успение зиратында җирләнгән

Титуллары һәм бүләкләре үзгәртү

Иҗаты үзгәртү

 
Кызыл мәйданда СССР халык артисты Валерия Барсова. 1938. П. Трошкин фотосы

Вокаль партиялары үзгәртү

  • 1920 — «Севильский цирюльник» Дж. Россини — Розина
  • 1927 — «Иван-солдат» К. А. Корчмарёв — Красота Неописанная
  • 1928 — «Лакме» Л. Делиа — Лакме
  • 1937 — «Руслан и Людмила» М. И. Глинка — Людмила
  • 1939 — «Иван Сусанин» М. И. Глинка — Антонида
  • 1941 — «Ромео и Джульетта» Ш. Гуно — Джульетта
  • «Золотой петушок» Н. А. Римский-Корсаков — Шемаханская царица
  • «Садко» Н. А. Римский-Корсаков — Волхова
  • «Снегурочка» Н. А. Римский-Корсаков — Снегурочка
  • «Сказка о царе Салтане» Н. А. Римский-Корсаков — Царевна Лебедь
  • «Царская невеста» Н. А. Римский-Корсаков — Марфа
  • «Риголетто» Дж. Верди — Джильда
  • «Травиата» Дж. Верди — Виолетта
  • «Трубадур» Дж. Верди — Леонора
  • «Гугеноты» Дж. Мейербер — Маргарита
  • «Чио-Чио-Сан» Дж. Пуччини — Чио-Чио-Сан
  • «Богема» Дж. Пуччини — Мюзетта
  • «Манон» Ж. Массне — Манон
  • «Паяцы» Р. Леонкавалло — Недда
  • «Похищение из сераля» В. А. Моцарт — Констанца
  • «Сказки Гофмана» Ж. Оффенбах — Джульетта, Олимпия, Антония
  • «Дочь мадам Анго» Ш. Лекок — Клеретта
  • «Гензель и Гретель» Э. Хумпердинк — Гретель
  • «Пиковая дама» П. И. Чайковский — Прилепа
  • «Кармен» Ж. Бизе — Мерседес

Театр-кабаре "Летучая мышь" үзгәртү

Миниатюралары
  • "Заря-Заряница" ( Ф. Сологуб шигырьләре һәм Суворовский музыкасы)
  • "Вихрь" А. П. Малявин (сәхнәләштерелгән рәсем)
  • "Магазин мадам Бурдье" ( Мәскәү күренешләре)
  • "Серенада Фавна" ( В.А. Моцарт музыкасы)
  • "Катенька" (80-нче еллар полкасы).
  • "Свадьба при фонарях" Дж. Оффенбах - бай тол хатын

Фильмография үзгәртү

  • 1935 — Славная годовщина (документаль)
  • 1951 — Большой концерт — хозяйка гостиной в Большом театре

Хәтер үзгәртү

  • Венерада кратер һәм Әстерханда урам Валерия Барсова хөрмәтенә аталган.
  • Астраханьдә Валерия Барсова һәм Мария Максакова исемендәге халыкара музыка фестивальләре үтә.
  • 1988-нче елда уның йортында Сочи курорт шәһәре тарихы музее бүлеге буларак “СССР халык артисты В. Барсова музей-дачасы” ачыла

Искәрмәләр үзгәртү

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
  2. FemBio database
  3. 3,0 3,1 3,2 Барсова Валерия Владимировна // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / мөхәррир А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  4. Каталог Немецкой национальной библиотеки
  5. 5,0 5,1 5,2 Чешская национальная авторитетная база данных
  6. О роли Валерии Барсовой в музыкальной культуре Астрахани
  7. Музыкальная энциклопедия. Гл. ред. Ю. В. Келдыш. Том 1. А — Гонг. 1072 стб. с илл. М.: Советская энциклопедия, 1973 год
  8. Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 3. Бари — Браслет. 1970. 640 стр., илл.; 33 л. илл. и карт, 1 л. карт (вкладыш)

Сылтамалар үзгәртү