Биргит Нильссон

Биргит Нильссон[13], шулай ук Нильсон (швед. Märta Birgit Nilsson; 17 май 1918 ел25 декабрь 2005 ел) — швед опера җырчысы (драматик сопрано).

швед. Märta Birgit Nilsson
Сурәт
Җенес хатын-кыз[1]
Ватандашлык  Швеция[2]
Тугандагы исем швед. Märta Birgit Nilsson
Туу датасы 17 май 1918(1918-05-17)[3][4][5][…]
Туу урыны Вестра[d], Швеция[4][5][6]
Үлем датасы 25 декабрь 2005(2005-12-25)[7][1][3][…] (87 яшь)
Үлем урыны Bjärlöv[d][8]
Җирләнгән урыны Västra Karup cemetery[d][9][6]
Кабер сурәте
Әһәмиятле кеше Нордмо Лёвберг, Осе[d][10], Ragnar Blennow[d][6], Joseph Dewar Hislop[d][6], Arne Sunnegårdh[d][6], Чарльз Маккеррас[d][6], Helge Brilioth[d][6], Керстин Мейер[d][6], Сет Сванхольм[d][6] һәм Карл Бём[d][6]
Һөнәр төре опера җырчысы
Әлма-матер Королевская академия музыки[d]
Укытучылары Joseph Dewar Hislop[d]
Активлык чорнының башы 1946
Активлык чоры тәмамлануы 1984
Җырчы тавышы сопрано[d]
Музыкаль инструмент тавыш[d]
Жанр опера
Бүләкләр
Нинди веб-биттә тасвирланган forum.genealogi.se/index.php?topic=76470.0[12]
Нинди вики-проектка керә Project Svenskt kvinnobiografiskt lexikon[d]
Досье в Швейцарский архив исполнительских искусств[d]
 Биргит Нильссон Викиҗыентыкта
Биргит Нильссон (1948)
Леди Макбет ролендә (1947)

Биографиясе

үзгәртү

Биргит Нильссон крестьян гаиләсендә туган, бала чактан чиркәү хорында җырлаган. 1941-1946 елларда Стокгольмда Король музыкаль академиясында белем ала.

1946 елда Стокгольмда Король операсында Карл Мария фон Веберның «Ирекле укчы» (рус. «Вольный стрелок») операсында Агата дебют партиясен башкара.

1948 елда Германияда һәм Италияда чыгыш ясый. Әммә 1951 елга кадәр аның төп чыгыш ясау урыны Стокгольм булып тора, монда ул төрле партияләр башкара: Донна Анна («Дон Жуан» В. Моцарт), Леди Макбет һәм Аида (шул ук исемдәге Дж. Верди опералары), Лиза («Пиковая дама» П. И. Чайковский), Сагыш (Дж. Пуччини), Сент һәм Зиглинда («Летучий голландец» һәм «Валькирия» Вагнер). 1951 елда Глайндборн фестивалендә Моцартның «Идоменей» операсында Электра партиясен башкарып зур уңыш яулый.

Тиздән җырчы ныклап Вагнер опералары партияләренә зур игътибар бирә. 1953 елда Стокгольмда «Тангейзер» операсында Елизавета һәм «Тристан һәм Изольда» операсында Изольда партияләрен башкара, ә 1954-1955 елларда Мюнхенда «Нибелунг йөзеге» операсында Брунгильда ролендә зур уңыш белән чыгыш ясый. 1954 елдан Вена дәүләт операсында, 1954-1967 елларда Байрет фестивалендә катнаша.

Рихард Штраусның «Саломея» операсында Саломея һәм «Электра» операсында Электра партияләрен, Джузеппе Вердиның «Аида» операсында Аида һәм «Макбет» операсында Леди Макбет рольләрен һ.б. башкара. Аның иң зур казанышларына Джакомо Пуччининың «Турандот» операсында төп партиясе белән чыгу керә. Бу партия беренче тапкыр 1958 елда Ла Скалада җырлана һәм соңыннан бөтендөнья буйлап триумф белән күп мәртәбә башкарыла.

Биргит Нильссон Америка Кушма Штатларында (1956 елдан), Лондонда (1957 елдан), Мәскәүдә (1964 елда), Осакада (1967 елда), Парижда (1968 елда), Буэнос-Айреста (1971 һәм 1979 елларда) һ. б. чыгыш ясый.

Җырчы операдан тыш сирәгрәк концертларда да чыгыш ясый, анда шул исәптән Ян Сибелиусның һәм Вильгельм Стенхаммарның җырларын һәм романсларын швед телендә башкара. 1978 елда зур концерт турнесын оештыра. 1984 елда халык алдында чыгышларын туктата. Аннары Швециянең көньягындагы туган провинциясенә яшәргә кайта. 1996 елда Метрополитен-операда Джеймса Ливайнның юбилей кичәсендә Вагнерның «Валькирия» операсыннан "Hojotoho" җырлап, җырчы кабаттан тавышының көчен һәм ачыклыгын күрсәтә.

1960 елда Швеция музыкаль академиясе әгъзасы була, шул ук елда «Litteris et artibus» ордены белән бүләкләнә. 1981 елда хатын-кызлар арасына беренче тапкыр Швеция хөкүмәтенең «Illis quorum meruere labores» медале белән бүләкләнә. 1992 елда Сибелиус исемендәге академиясенең мактаулы докторы (Хельсинки) итеп сайлана. «Gramophone» журналының Дан залына кертелгән.

Бүләкләре

үзгәртү
  • Сәнгать һәм әдәбият ордены командоры (Франция)[14]
  • 1 класс Васа ордены командоры (Швеция, 1974)
  • 1 класс Изге Олаф ордены командоры (Норвегия)
  • «Хезмәтләре өчен» алтын медале (Дания)
  • Леона Соннинг премиясе лауреаты (1966)
  • 2009 елда Биргит Нильссон фонды тарафыннан аның исемендәге премия — классик музыка өлкәсендә иң зур премия булдырыла[15]. Аның беренче лауреаты Пласидо Доминго, икенчесе — Рикардо Мути була.
  • Швеция банкы 2015 елда чыккан 500 швед кронасы аверсында Биргит Нильссонның портреты урынлаштырылган[16][17].
  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
  2. SELIBR — 2012.
  3. 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
  4. 4,0 4,1 Västra Karups kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/LLA/13475/C I/11 (1895-1922), bildid: 00131573_00211
  5. 5,0 5,1 Västra Karups kyrkoarkiv, Församlingsböcker, SE/LLA/13475/A II/7 (1909-1928), bildid: 00131550_00129
  6. 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 Märta Birgit Nilsson 1918-05-17 — 2005-12-25 Operasångare
  7. http://www.nytimes.com/2006/01/12/arts/music/12nilsson.html
  8. Archivio Storico Ricordi — 1808.
  9. Västra Karups kyrkogård: Birgit Nilssonkulturgravar.se.
  10. Aase Nordmo Løvberg 1923-06-10 — 2013-01-25 Operasångare, operachef, professor i sång
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 11,7 https://web.archive.org/web/20210419162833/http://birgitnilssonprize.org/birgit-nilsson/honours-awards/
  12. Ämne: Nilsson, Birgit (1918-2005)
  13. Большая российская энциклопедия. Том 23. Москва, 2013.
  14. Фотография с наградами, archived from the original on 2016-06-04, retrieved 2021-04-24 
  15. [1]
  16. Sweden’s new banknotes and coins 2011 елның 27 сентябрь көнендә архивланган.: сообщение на официальном сайте Банка Швеции.(ингл.) (Тикшерелгән 3 август 2011)
  17. Новые лица шведских крон 2011 елның 30 май көнендә архивланган. // Бонистика. Энциклопедия банкнот мира. — 6 апреля 2011.(Тикшерелгән 3 август 2011)

Сылтамалар

үзгәртү