Балыкчы карчыга

(Балыкчы карчыга кошлар битеннән юнәлтелде)

Балыкчы́ карчыга́ (лат. Pandion haliaetus) — лачынсыманнар отрядыннан зур ерткыч кош. Балыкчы карчыга кошлар гаиләнең бердәнбер төр.

Балыкчы карчыга
Сурәт
Кыскача исем P. haliaetus
Халыкара фәнни исем Pandion haliaetus L., 1758[1][2][3][…]
Таксономик ранг төр[1][2][4][…]
Югарырак таксон Карчыгалар[d][1]
Таксонның халык атамасы Western Osprey[2][3][5][…], Fischadler[2][3][6][…], Águila pescadora[2][3][5][…], àguila pescadora[2][3][5][…], Gwalch y Pysgod[7], orlovec říční[2][3][5][…], kalakotkas[2][3][5][…], Fiskeørn[2][3][5][…], Скопа[2][3][5][…], ミサゴ[2][3][5][…], Fiskeørn[2][3][5][…], sääksi (kalasääski)[2][3][5][…], halászsas[2][3][5][…], rybołów[2][3][5][…], kršiak rybár[2][3][5][…], fiskgjuse[2][3][5][…], Visvalk[2][3][5][…], Visarend[2][3][5][…], Balbuzard pêcheur[2][8][3][…], Falco pescatore[2][3][5][…], ribji orel[2][3][5][…], เหยี่ยวออสเปร[2][3][5][…], Osprey[8][9], orel říční, erelis žuvininkas[2][3][5][…], Elang tiram[3][10][5], Gjóður[3][10][5], zivjērglis[2][3][5], 魚鷹[11], águia-pescadora[2], águia-pesqueira[2], visarend[6], balbuzard pêcheur[6], osprey[6], sääksi[12], скопа[5][10], Čiekčá[5][10], Coirneach, Erer-spluj, Iolair uisge, Shawk eeastee, Morer, zivju ērglis[10], bukoč[10], [9][13][14][…] һәм águila marina[15]
Тәүге атамасы F. haliaetus[d]
ХТСБ саклану статусы югалу куркынычы иң аз булган[d][16]
Канатлары киңлеге 1,6 метр[17]
Төрләр ареалы харитасы
Wildlife Protection Act 1972 (India) schedule Schedule I (Part III) of Wildlife Protection Act, 1972[d][18]
CITES Appendix Appendix II of CITES[d][19]
Тәүлек циклы көндез актив[d][20]
Таксон ареалы Бразилия һәм Көньяк Кытай таулары[d][21]
 Балыкчы карчыга Викиҗыентыкта

Бөтен җир шарында диярлек (Африка һәм Көньяк Америка тропикларында гына юк) таралган. Татарстан территориясендә зур сулыклар янында яши. Күчмә кош. Апрельнең икенче яртысында очып килә.

Гәүдәсенең озынлыгы 60 см га кадәр, ана кош 2 кг га кадәр, ата кош 1,5 кг га кадәр авырлыкта. Канатлары тар, канат җәеме 1,3 м чамасы. Каурыйлары тыгыз, өстән кара көрән төстә, астан бүксәдән түшенә таба кара сызык сузылган саргылт ак төстә; башы ак диярлек. Баш артында очлы, каурыйлы зур булмаган бүреге бар. Көчле аяклы, озын тырнаклары бөгелгән. Бармакларының аскы ягы киртләч. Аякларының шундый булуы табышны җитез эләктереп алу һәм нык тоту мөмкинлеге бирә. Күбесенчә балык белән туклана. Балык булмаганда, кыр тычканнары, ондатра, бакалар белән туена ала. Биек агач башларында оялый. Аксыл төстәге кызгылт-көрән тимгелле 2–3, сирәк кенә 4 йомырка сала. Кышларга октябрь урталарына таба очып китә.

Татарстанның Кызыл китабына кертелгән.

Чыганаклар

үзгәртү
 
Балыкчы карчыга аулый
 
Pandion haliaetus

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. 1,0 1,1 1,2 Integrated Taxonomic Information System — 1996.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 2,26 IOC World Bird List Version 6.3 — 2016. — doi:10.14344/IOC.ML.6.3
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 3,24 3,25 World Bird List: IOC World Bird List — 6.4 — IOU, 2016. — doi:10.14344/IOC.ML.6.4
  4. IOC World Bird List. Version 7.2 — 2017. — doi:10.14344/IOC.ML.7.2
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 5,15 5,16 5,17 5,18 5,19 5,20 5,21 5,22 5,23 5,24 IOC World Bird List. Version 10.1 — 2020. — doi:10.14344/IOC.ML.10.1
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Бельгийский список видов
  7. Gwefan Llên Natur
  8. 8,0 8,1 Кызыл китап — 1964.
  9. 9,0 9,1 (unspecified title)doi:10.17520/BIODS.2021201
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 IOC World Bird List. Version 10.2 — 2020. — doi:10.14344/IOC.ML.10.2
  11. Catalogue of Life in Taiwan — 2003.
  12. Finnish Biodiversity Information Facility — 2012.
  13. (unspecified title)doi:10.17520/BIODS.2021396
  14. list of endangered and protected species of China
  15. http://www.sabencia.net/nomenclator.php
  16. The IUCN Red List of Threatened Species 2021.3 — 2021.
  17. Per G P Ericson Flight speeds among bird species: allometric and phylogenetic effects // PLoS Biol. / J. A. EisenPLoS, 2007. — ISSN 1544-9173; 1545-7885doi:10.1371/JOURNAL.PBIO.0050197PMID:17645390
  18. India Schedule Species Database
  19. Species+
  20. Wiens J. J. Out of the dark: 350 million years of conservatism and evolution in diel activity patterns in vertebrates // Evolution / M. NoorWiley, 2017. — 16 p. — ISSN 0014-3820; 1558-5646doi:10.1111/EVO.13284PMID:28636789
  21. 胡一鸣 南岭哺乳类和鸟类物种丰富度空间分布格局及其影响因子, Species richness patterns of mammals and birds and their drivers in the Nanling Mountain Range // 生物多样性 — 2024. — ISSN 1005-0094doi:10.17520/BIODS.2023026