Аурупа сукыр тычканы

Европа сукыр тычканы, яки гади сукыр тычкан — җир астында яшәргә җайлашкан, 20 см озынлыктагы кечкенә имезүче хайван. Ул алгы казучы очлыклары ярдәмендә җир астында үзенә юл салып азык эзли. Туфрактагы төрле умырткасызлар белән туклана. Аның күзләре үсеш алмаган, сукыр тычкан ис сизү һәм тоеп сизү ярдәмендә ориентлаша.

Аурупа сукыр тычканы
Сурәт
Кыскача исем T. europaea
Халыкара фәнни исем Talpa europaea L., 1758[1][2][3]
Таксономик ранг төр[1][4]
Югарырак таксон Обыкновенные кроты[d][1][4]
Таксонның халык атамасы mole[5], Topo Europeo[6], Taupe d'Europe[6], Common Mole[6], European Mole[6][7], Europäischer Maulwurf[7], krtek obecný, europese mol, mol[8], common mole, european mole[8], Maulwurf[8], kret, kontiainen[9], topu européu[10], الطوبين الأوروبي, الطوبين الشائع, الطوبين المألوف һәм navadni krt
Йөклелек чоры 38 ± 3 тәүлек[11]
ХТСБ саклану статусы югалу куркынычы иң аз булган[d][12]
Бүләкләр
Төрләр ареалы харитасы
Туклану чыганагы земляные черви[d]
Нинди вики-проектка керә ВикиПроект Инвазив биология[d]
 Аурупа сукыр тычканы Викиҗыентыкта

Капшап тою төкләре — вибриссалар — танау очында гына түгел, койрыгында да бар. Тәнендә бәрхетсыман кыска йоны теләсә кайсы якка ята һәм «артка чигенергә» дә тоткарлык ясамый. Үзләре өчен юллар казыганда, сукыр тычкан артык туфракны вертикаль юллар аша җир өстенә ыргыта, һәм бу урында үзенә бер төрле туфрак өемнәре — сукыр тычкан өемнәре барлыкка килә.

Башка бөҗәк ашаучылардан Татарстанда җир тычканнарының берничә төре яши. Алар арасында иң күп санлысы — гади көрәнтеш. Ул куе үләнле төрле урман территорияләрендә тереклек алын бара. Җир тычканнары (шолганнар) семьялыгына Татарстанның иң кечкенә имезүче хайваны — нәни көрәнтештә керә. Аның озынлыгы 4 см га якын, авырлыгы 4 г тирәсе.

1983 елдан башлан бөҗәк ашаучыларның тагын бер вәкиле — җофарның очравы турында бер мәгълүмат та юк.

Шулай ук карагыз үзгәртү

Искәрмәләр үзгәртү

  1. 1,0 1,1 1,2 Integrated Taxonomic Information System — 2004.
  2. Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference / D. E. Wilson, D. M. Reeder — 3 — Baltimore: JHU Press, 2005. — 35, 2142 p. — ISBN 978-0-8018-8221-0
  3. Linnaei C. Systema Naturae: Per Regna Tria Naturae, Secundum Classes, Ordines, Genera, Species, Cum Characteribus, Differentiis, Synonymis, LocisHolmiae: Laurentii Salvii, 1758.
  4. 4,0 4,1 Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference / D. E. Wilson, D. M. Reeder — 3 — Baltimore: JHU Press, 2005. — 35, 2142 p. — ISBN 978-0-8018-8221-0
  5. Wildscreen ARKive — 2003.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Кызыл китап — 1964.
  7. 7,0 7,1 Cole T. C. H. Wörterbuch der Säugetiernamen - Dictionary of Mammal Names — 2015. — ISBN 978-3-662-46270-6doi:10.1007/978-3-662-46270-6
  8. 8,0 8,1 8,2 Бельгийский список видов
  9. Finnish Biodiversity Information Facility — 2012.
  10. http://www.sabencia.net/nomenclator.php
  11. Grzimeks Enzyklopädie — 1 — M: Kindler Verlag, 1988.
  12. The IUCN Red List of Threatened Species 2022.2 — 2022.
  13. https://www.zdf.de/nachrichten/heute/geschuetzte-art-maulwurf-ist--tier-des-jahres-100.html

Чыганаклар үзгәртү

Рәхимов И.И. , Ибраһимова К.К., Татарстанның үсемлекләр һәм хайваннар дөньясы. бит 182-183. Europäischer Maulwurf