Анна Фёдор кызы Волкова (?-1876) — рус химигы. Химик дипломын алган дөньяда беренче хатын (1870), химия буенча фәнни эш бастырган дөньяда беренче хатын-кыз — Рус Химия җәмгыяте әгъзасы.

Анна Волкова
Туган телдә исем Анна Фёдоровна Волкова
Туган Билгеле түгел
РИ
Үлгән 1876(1876)
РИ, Санкт-Петербург
Милләт рус
Ватандашлыгы Русия империясе Русия империясе
Һөнәре химик.

Тәрҗемәи хәле үзгәртү

1869 елдан Петербург урман институтында А. Н. Энгельгардтның лабораториясендә, 1870 елдан П. А. Кочубей лабораториясендә эшли. Д. И. Менделеев җитәкчелегендә Петербург гавами курслары тыңлаучылары белән практик дәресләр дәрес биргән.

1870 елда Волкова мәкалә басыла, анда ул беренче тапкыр саф килеш орто-толуольфокислота, аның хлорангидриды һәм амидын (алга таба хлорангидрид һәм амид шикәр җитештерү өчен нигез буларак кулланыла башлый) алуын тасвирлый. Сульфокислоталар эретеп, А. Ф. Волков селте белән толуол тиешле крезоллар алды, шулай итеп, сульфокислоталар төзелешен ачарга ярдәм итте. Аның белән пар-крезолдан беренче тапкыр пар-трикрезолфосфат алына, соңыннан аны пластмасса өчен компонент-пластификатор буларак киң куллана башлыйлар. Өч ел эчендә (1870-1873) Рус Химик җәмгыяте журналында Волкова тарафыннан тикшерелгән ароматик сульфокислоталар амидлары һәм аларның кайбер җитештерүләры турында ике дистәгә якын мәкалә бастырыла.[1][2]

Фәнни казанышлар үзгәртү

  • Чиста килеш ххортотолуолсульфокислотаъъ табу, шулай ук аның хлорангидриды һәм амиды (1870);
  • Паракрезолфосфаттан паратрикрезолфосфат табу;
  • Толуол сульфокислоталарының төзелешен билгеләү (аларны селте белән эретеп);
  • Амидларда водород атомы сульфокислотасын сульфокислота белән алмаштырганда, аммиак калдыгы кислота калдыгы (мәсәлән, бензой кислотасы калдыгы) белән кислоталарның барлык реакцияләрен күрсәтә торган җитештерү амидлары табылу, шулай ук бу кислоталарга җавап бирүче хлорангидрид һәм амидларның табу фактын ачу.[3][4]

Истәлек үзгәртү

Чулпандагы кратерларның берсе Анна Волкова хөрмәтенә аталган.[5]

Сылтамалар үзгәртү

Шулай ук карагыз үзгәртү

Юлия Лермотова

Искәрмәләр үзгәртү

  1. Первые женщины — химики России. www.chem.msu.su.(рус.)
  2. Волкова Анна Федоровна — Волшебство науки. magic-sci.ru.(рус.)
  3. Creese, Mary R. S. Early Women Chemists in Russia: Anna Volkova, Iuliia Lermontova, and Nadezhda Ziber-Shumova // Bulletin for the History of Chemistry : journal. — 1998. — No. 21. — P. 19—20.(ингл.)
  4. Большая биографическая энциклопедия. 2009.(рус.)
  5. USGS: Венера планетасы номенклатурасы: Кратерлары.(ингл.)