Акан теле

Акан теле - ул Үзәк Тано теле һәм Гананың Акан халкының төп асаба теле; күбесенчә Гананың көньяк яртысыннан күбрәгендә сөйләшелә. Гананың якынча 80%-ы Акан телендә сөйләшә һәм якынча 44%-ы Ганалылар асаба сөйләшүчеләр булып торалар. Ул шулай ук Кот-д’Ивуар өлешләрендә сөйләшелә.
Аермалы орфографияләр белән әдәби стандарт буларак дүрт диалект булдырылган булган: Фанте, Боно, Асанте һәм Акуапем, бергә алар Тви буларак мәгълүм, алар гәрчә үзара аңлаешлы булса да, башка стандартларда сөйләшүчеләр өчен 1978 елда Акан Орфографиясе Комитеты тарафыннан күбесенчә Акуапем Твига нигезләнгән уртак Акан орфографиясе булдырылганга кадәр мөрәҗәгать итәрлек булмаган. Бу берләштерелгән орфография башлангыч мәктәпләрдә берничә башка Үзәк Тана телләрендә сөйләшүчеләр, мәсьәлән, Акьем, Аньи, Сеһви, Фанте, Аһанта һәм Гуанг телләре тарафыннан кулланыла. Акан Орфографиясе Комитеты стандарт орфографияне булдыру өстендә эшләгән.

Акан теле
акан akan акан Akan
Дәүләт	Гана  Кот-д’Ивуар
Барлыкка килү урыны	Гана
Тел типологиясе	SVO[d]
Язу	латин язуы
Телне көйләүче	Bureau of Ghana Languages[d]
Сөйләшүчеләр саны	11 000 000 кеше кеше (2007)
Ethnologue каталогында телнең статусы	3 Wider Communication[d]
Нинди вики-проектка керә	WikiProject Intangible Cultural Heritage[d]
Ghana Place Names URL	sites.google.com/site/ghanaplacenames/languages-locations/akan
Викимедиа проектларында тел коды	ak
Акан теле Викиҗыентыкта

Атлантикада коллар сату булганда тел Кариб һәм Көньяк Америкага кертелгән булган, бигрәк тә Суринамда, Ндьюка халкы тарафыннан сөйләшелә, шулай ук Короманти буларак мәгълүм. Суринам эчендә качкан колларның токымнарының һәм Ямайкада Маруннарның мәдәниятләре һаман да бу телләрдән йогынтыны саклый, мәсәлән, балалар туганнан соң атнаның икенче көнендә Акан исем кушу практикасын кертеп, ягъни малай өчен Акваси/Кваси яки якшәмбедә туган булса кызга Акосуа исеме. Ямайкада һәм Суринамда Ананси үрмәкүч хикәяләре һаман да киң мәгълүм.