Çağatay olısı

Çağatay olısı - Çıñğızxan citäkçelegendäge basıp alu näticäsendä 1222 yılda kilep çıqqan Mongol imperiäseneñ öleşe 1266 yılda tarqalğannan soñ barlıqqa kilgäm däwlät, könçığışta Mogulistan xanlığı häm könbatışta Maweranahr xanlığınnan torğan.

Çağatay olısı qazaqça Шағатай ұлысы üzbäkçä Chigʻatoy ulusi 1222 — 1340
Başqala	1222—1266 Almalıq 1266—1370 Sämärqand
räsmi tel	çağatay tele, farsı tele
Din	İslam
İdärä itü tärtibe	Monarxiä
Dinastiä	Çağatay

Çağatay olısı, 1266

Çıñğızxan ulı Çağatay xaqına atalğan.

1326 yılda Çağatay olısınıñ räsmi dine İslam buldı.

Tarix

1224 yılda Çıñğızxan üz imperiäsen 4 öleşkä bülä, Çağatayğa Üzäk Aziä häm çiktäş cirlär qalğan: qaraqıtaylar däwläte, Maweranahr, könyaq Xäräzem, Cidesu, Turfanğa qädär Könçığış Törkistan.

Çağatay iräge bügenge Qolca şähäre yanında bulğan.

1241 yılda Çağatay wafat bula.

1251 yılğı qoroltay näticäsendä Möñke xan täxetkä utıra häm küp Çağatay näselle aqsöyäklär üterelä.

1260 yılda Alğu xan Çağataidlar xäkimiäten torğıza.

Möbäräk häm Ğisäddin Bäräk Cidesu töbägennän Maweranahrğa başqalasın küçerä. Qayber mongol qäbiläläre - calairlar häm barlaslar bügenge Üzbäkstan territoriäsenä küçä.

1340 yılda üzara bäreleşlär näticäsendä Çağatay olısı tarqala.

1370 yılda Çağataidlar xakimiäte Timeridlär (Aqsaq Timer näsele) tarafınnan beterelä. Çağatay olısı nigezendä Aqsaq Timer däwläte barlıqqa kilä.

Sıltamalar

• История Чагатайского улуса и государства Хайду 2015 елның 8 декабрь көнендә архивланган.