Ruslar
Urıslar (üzatama: русские, russkiie), Slavän xalqı.
1989. yılda Sovet Berlegendä ğomumi sanı 145,16 million keşe, ş.i. Räsäydä 119,87 million, Tatarstanda 1,157 million keşe. Urıs telendä söyläşälär. Dinnäre – Xristian dineneñ Pravoslavie tarmağı. Millät bularaq, Ukrain häm Belarus xalıqları kebek ük, Könçığış Slavân qäbiläläre berdämlekläreneñ tarqaluı barışında borınğı Kiev Ruse kenäzlege cirlegendä barlıqqa kilä. Tarixi-etnik bilämälre zurayu häm başqa qäbiläläre belän quşılu barışında Tönyaq, Könyaq häm Urta Urıs söyläme könküreş törkemnärenä ayırıla. İdel buyında Urat Urıs söyläm törkemeneñ berniqädär üzençälege bar. Xäzerge Tatarstan cirlärenä Urıslar XV ğasırdan küçep utıra başlıylar. Qazan xanlığı yawlap alınğannan soñ (1552.), alanıñ küçenü xäräkäte tağı da köçäyä. Cirle Törki häm başqa xalıqlar belän aralaşu näticäsendä Urıslar etnokultur üzgäreşe kiçergännär (bu yöz-qiäfät, tormış-könküreş ğädätläre, kiem-salım, azıq-tölek häm başqa çağıla). Üz näwbätendä Urıslarnıñ İdel-Ural xalıqlarınıñ tormığı-könküreşenä, tel-söylämenä, matdi häm ruxi tübänäyüenä yoğıntısı bar.
Tatar Ensiklopediä Süzlege. Qazan, Tatar Ensiklopediäse İnstitutı, 2002.
Monı da qara
үзгәртүBu bit mäqälä töpçege genä. Sez anı tulılandırıp, Wikipediägä yärdäm itä alasız. |