Фарадей кануны

Фарадей кануны яки Электромагнит индукциясе кануны (tat.lat. Faradey qanunı) - электродинамикада нигезле канун, трансформаторлар, дросселләр, генераторлар, электрдвигательләр эшләвенең нигезендә ята.

Фарадей дискы

dA — өслек Σ(t) өлеше, B — магнит кыр, B·dA — скаляр тапкырчыгыш B һәм dA

Вектор кыр F(r, t), өслек Σ, ∂Σ кәкре сызык, v - тизлек.

Фарадей сынавы. Индукция феномены ачылуы

Фарадей кануны буенча:

Һәр йомык контурда электр йөртү көче контурның магнит агымның үзгәреше тизлегенә тигез.

яки

Булдырылган электр йөртү көче (ЭЙК) магнит агымның үзгәреше тизлегенә тигез

Электромагнетик индукция 1831 елда Майкл Фарадей һәм Джозеф Генри тарафыннан ачыла.

Фарадей кануны дифференциаль күренештә

Фарадей кануны Максвелл дифференциаль тигезләмәсендә болай күренә: ${\stackrel {\mathbf {\nabla \ x\ E\ =\ -\partial _{\ t}B} }{}}$

биредә $E$ - Электр кырының көчәнешлелеге, $B$ - магнит кыры.

Фарадей кануны интеграл күренештә

Фарадей кануны Максвелл интеграл тигезләмәсендә болай күренә:

$|{\mathcal {E}}|=\left|{{d\Phi _{B}} \over dt}\right|\ ,$

кайда $|{\mathcal {E}}|$ - электрик хәрәкәткә этәрүче көч

магнит агымы

$\Phi _{B}=\iint \limits _{\Sigma (t)}\mathbf {B} (\mathbf {r} ,t)\cdot d\mathbf {A} \ ,$

биредә dA — өслек Σ(t) өлеше, B — магнит кыры, B·dA — скаляр тапкырчыгыш B һәм dA.

Фарадей - Максвелл тигезләмәләре

Үзгәрүчән магнит кыры электр кырын булдыра, шуны Фарадей - Максвелл тигезләмәләре тасвирлый:

дифференциаль күренеш:

$\nabla \times \mathbf {E} =-{\frac {\partial \mathbf {B} }{\partial t}}$

$\nabla \times$ - Ротор билгели

E — электр кыры

B — магнит ташкының тыгызлыгы

интеграл күренеше:

$\oint _{\partial \Sigma }\mathbf {E} \cdot d{\boldsymbol {\ell }}=-\int _{\Sigma }{\partial \over {\partial t}}\mathbf {B} \cdot d\mathbf {A}$

Σ — өслек, ∂Σ - контур

Тышкы сылтамалар

• A simple interactive Java tutorial on electromagnetic induction 2008 елның 25 июль көнендә архивланган.
• R. Vega Induction: Faraday's law and Lenz's law - Highly animated lecture 2008 елның 30 май көнендә архивланган.
• Notes from Physics and Astronomy HyperPhysics at Georgia State University
• Faraday's Law for EMC Engineers 2015 елның 23 сентябрь көнендә архивланган.
• Maxwell, James Clerk (1881), A treatise on electricity and magnetism, Vol. II, Chapter III, §530, p. 178. Oxford, UK: Clarendon Press. ISBN 0-486-60637-6.
• Tankersley and Mosca: Introducing Faraday's law. 2009 елның 26 февраль көнендә архивланган.