Шумер теле
Шумер теле - борынгы Шумерның теле. Шәһадәте булган телләрнең иң борынгысы. Изолят тел һәм борынгы Елгаара төбәктә, хәзерге көн Гыйракъ даирәсендә сөйләшелгән дигән караш кабул ителән. Шумер теле өчен чөйязма язуы кулланылган булган.
Безнең эраның 1-енче гасырыннан күренми һәм 19-ынчы гасырда Ассирологлар чөйязма язуларын дешифрлый башлаганнар һәм ул телдә сөйләшүчеләр тарафыннан калдырылган такталарны казып чыгарганнар.
Фонетикасын торгызу чөйязма хасиятләренә күрә катлаулы булып тора. Агглюнатив һәм эргатив тел булып тора.