Şotlandiä bayrağı

(Шотландия байрагы битеннән юнәлтелде)

Şotlandiä bayrağı (gel Bratach na h-Alba, skots Banner o Scotlan, ingl. Flag of Scotland) — Şotlandiä räsmi häm däwlät-tarixi simvolı, Şotlandiä xalqınıñ milli bayrağı[3][4]. Aq qıyıq (Andrey[en]) tärese belän zäñgär turıpoçmaqlı iñnan ğibarät. Qayber çığanaqlarda Şotlandiä bayrağı Andrey tärese dip atala. Patşa ştandartınnan[en] ayırmalı bularaq, qıyıq tärele bayraqnı böten keşe qullana ala[2]. Köndez bayraq Şotlandiä xökümäteneñ barlıq binalarına elenep tora[5].

Şotlandiä bayrağı
Subyekt

Şotlandiä

Raslanğan

XVI ğasır[1]

Proportsiä

3:5[2]


Tarixi räweştä qullanılğan kük töstäge bayraq versiäse


Tarixi räweştä qullanılğan qara-zäñgär töstäge bayraq versiäse


Şotlandiä xökümäte embleması


Patşa ştandartı[en]

Zäñgär fondağı aq täre Şotlandiäneñ iñ tanılğan simvollarınıñ berse bulıp tora[6].

Legenda buyınça, xristian apostolı[en] häm şähit İzge Andrey, Şotlandiäneñ ximäyäçese, qıyıq täregä qadaqlanğan bulğan[7]. Täregä qadaqlaw küreneşen surätlägän berençe ikonalar, küräseñ, I Wilyam[en] idärä itkän çorda barlıqqa kilgän. XIII ğasır axırında täre räseme Şotlandiä möherlärendä barlıqqa kilgän, ayırım alğanda, 1286 yılda ul Şotlandiä gvardiäçeläre möherendä bulğan. XIV ğasır axırında İzge Andreynıñ gäwdäse bulmağan täre räseme taralğan. bu simvol (aq qıyıq täre) Şotlandiä heraldikasında «saltir» (ingl. saltire) yäki crux decussata isemen alğan. Xäzer «saltir» süze şotlandlarnıñ milli bayrağınıñ alternativ iseme bularaq qullanıla. 1385 yılda Şotlandiä parlamentı[en] aq täre räseme barlıq suğışçılarnıñ xärbi kiemnärendä, alğı häm artqı yaйlarında bulırğa tieş digän qarar qabul itkän. Saltirnı bayraq bularaq qullanu turında berençe tapqır 1503 yılda basılğan Vienna Book of Hours kitabında iskä alınğan. Şul uq waqıtta aq täre zäñgär tügel, ä qızıl fonda urnaşqan. Zäñgär fonnıñ barlıqqa kilüwe kimendä XV ğasırğa qarıy[8], häm zäñgär-aq bayraqnıñ berençe ışanıçlı illüstratsiäse Devid Lindseynıñ[en] Şotlandiä ğäskärläre reyestrında bar[9].

Simvolnıñ sakral’ kilep çığışı turında versiä yılyazmaçı Wolter Bower[en] häm tarixçı Corc Byukenenğa[en] barıp totaşa. Alar bayraq konseptsiäse IX ğasır bäreleşe, anda patşa II Engus[en] angllarğa[en] häm patşa Ätelstanğa[en] qarşı suğışqan piktlar[en] häm skottlarnıñ[en] berläşkän ğäskären citäklägän, belän bäyle dip raslağannar[7]. Şul waqıtta zäñgär küktä moğcizalı aq täre barlıqqa kilgän, anı Engus ğäskärläre ciñü ğälämäte itep qabul itkän[10].

2003 yılğa qädär qullanılğan zäñgär tösmer reglamenttaştırılmağan. Admiraltiä[en] «Union Jack[en]» öçen zäñgärneñ qarañğıraq tösmerlären qullanğan (Böyekbritaniä bayrağındağı zäñgär tös Şotlandiä bayrağınan alınğan), çönki alarnıñ nıqlığı bar, çönki XVIII ğasırda tabiği buyawlar tiz arada tösen yuğaltu üzlegenä iä bulğan. Soñğı şart Şotlandiä bayrağınıñ qarañğıraq versiälären dä taratırğa kitergän[11].

2003 yılnıñ 18 ğinwarında Şotlandiä parlamentı zäñgär tösmerne standartlaştıru turında qarar qabul itkän häm Pantone tösle modelendäge[et] 300 tösenä turı kilüne täqdim itkän[11][12].

Şotlandiä bayrağı tösläre
Sistema Aq Zäñgär
RGB #FFFFFF #005EB8

İskärmälär

үзгәртү
  1. Bartram, Graham (2001), "The Story of Scotland's Flags" (PDF), Proceedings of The XIX The XIX International Congress of Vexillology (PDF), York, United Kingdom: Fédération internationale des associations vexillologiques, pp. 167–172, archived from the original (PDF) on 2011-07-25, retrieved 2009-12-09  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. 2,0 2,1 The Saltire. The Court of the Lord Lyon. әлеге чыганактан 2018-04-25 архивланды. 2009-12-09 тикшерелгән.
  3. Williams, Kevin; Walpole, Jennifer (2008-06-03). The Union Flag and Flags of the United Kingdom (PDF). SN/PC/04447. House of Commons Library. әлеге чыганактан 2009-06-18 архивланды. 2010-02-10 тикшерелгән.
  4. Gardiner, James. Scotland's National Flag, the Saltire or St Andrews Cross. Scran. Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland. әлеге чыганактан 2013-05-10 архивланды. 2009-12-09 тикшерелгән.
  5. Flag Flying Guidance. Issue No. 13 (Valid from January 2009). The Government of Scotland (2009-01-01). әлеге чыганактан 2013-05-10 архивланды. 2009-12-09 тикшерелгән.
  6. 'Super regiment' badge under fire, BBC News, British Broadcasting Corporation (2005-08-16). 9 декабрь 2009 тикшерелде.
  7. 7,0 7,1 Feature: Saint Andrew seals Scotland's independence. The National Archives of Scotland (2007-11-28). әлеге чыганактан 2013-09-16 архивланды. 2009-12-09 тикшерелгән.
  8. Bartram, Graham. British Flags & Emblems. — Tuckwell Press, 2004. — С. 10. — ISBN 1-86232-297-X.. — «The blue background dates back to at least the 15th century.». www.flaginstitute.org 2012 елның 9 ноябрь көнендә архивланган.
  9. Plate from the Lindsay Armorial. Scran. Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland (1542). әлеге чыганактан 2013-05-15 архивланды. 2009-12-09 тикшерелгән.
  10. National Pride - Scotlandnow - Global Friends of Scotland. Friendsofscotland.gov.uk. әлеге чыганактан 2008-08-21 архивланды. 2012-05-23 тикшерелгән.
  11. 11,0 11,1 Macdonell, Hamish. Parliament to set standard colour for Saltire, The Scotsman, Johnston Press Digital Publishing (2003-02-19). 25 февраль 2022 тикшерелде.
  12. BBC News (2003-02-19). Flag colour is azure thing: Politicians have finally nailed their colours to the mast by specifying the precise shade of blue in Scotland's national flag. BBC News. British Broadcasting Corporation.