Фраһанг-и Оим-эвак

Фраһанг-и Оим-Эвак - ул борынгы Авеста теле-Урта Фарсы теле сүзлеге. Ул сүзлекнең ике беренче сүзе өчен аталган: oīm Авеста телендә бер дигәнне аңлата һәм ēwak, аның Пәһләви эквиваленты. Ул якынча 880 Авеста теле сүзенең мәгънәсен бирә, я бер сүз яки бер гыйбарә белән, я аны аңлатып.
Сүзлек башында "бу язма Авеста сүзләрен һәм гыйбарәләрен белү өчен, ягъни Зендны белү өчен, ошбу сүзләр нәрсә һәм ничек икәнен" дип раслана. Китапта 27 бүлек бар. Шул мөрәҗәгатьләрнең кайбер өлешләрендә ул тема буенча оештырылган, мәсәлән:

• Саннар һәм кайбер чикләүләр;
  
• Алмашлыкларның, сүзләрнең, хәрефләрнең, сыйфатларның саны һәм роды һәм кайбер бәйле темалар;
  
• Тән өлешләре һәм аларның сыйфатламалары;
  
• Вакыт үлчәве.
  

Кайбер бүлекләрдә Авеста сүзләре беренче фонема буенча тезелгән.
Бу сүзлек Сасанидлар чоры Авеста теле язуында һәм соңрак булган һәм хәзер мөрәҗәгать итәрлек булмаган сүзләрне аңлау өчен зур әһәмияткә ия. Бу сүзлектә игътибарга лаек рәт лингвистик төшенчә бар. Аны туплау һәм тезү вакыты турында мәгълүмат юк, әмма бу сүзлек, урта фарсы телендә язылган китаплар кебек, Һиҗрә буенча өченче яки дүртенче гасырда тупланган дип фараз итәргә була. Оим сүзлегенең ике кулъязмасы бар. Борынгы Зәнд-Пәһләви сүзлегенә керешендә Мартин Хауг шәһадәтләргә нигезләнеп, бу сүзлекнең язмасын Сасанидларга кадәр чорга карый дип фикерне алга сөргән. Бу сүзлекнең соңгы басмасы Рохама Эша Һиндстанда Кама Фонды тарафыннан нәшер ителгән һәм таратылган булган.

Тышкы сылтамалар

• Raham Asha: Avesta Glossary. A glossary of Avesta words and their Pārsīg equivalents, based on the Zand, the so-called Frahang ī ōīm:ēk. Text and Grammatical Notes. Mumbai, The K. R. Cama Oriental Institute, 2009.(үле сылтама)