Тымытык
Тымытык — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы авыл.
| Тымытык | |
|---|---|
 | |
| Ил | Россия |
| Республика | Татарстан |
| Муниципаль район | Азнакай районы |
| Координатлар | 55°0'57.661"N, 53°17'49.754"E |
| Климат | dfb — дымлы континенталь |
| Халык саны | 1473 кеше |
| Сәгать кушагы | UTC+4 |
| Почта индексы | 423316 |
| Автомобиль коды | 16, 116 |
| Русча топонимы | Тумутук |
Вакыт зонасы — MSK (Мәскәү вакыты) яки UTC+4. Почта индексы — 423316.
ТарихыҮзгәртү
Тымытык — Юрми волосте башкортларының авылы. Типтәрләрне «асаба башкортлар бер нинди килешүсез 150 йылга (кире) керткән», ягъни 1684-1690 елларда[1].
1783 елда 5-нче типтәр командасында 97, 1795 елда 92 типтәр була.
Россия империясе законнарына яраклы, 1-4 ревизия сказкаларында башкортлар исәпкә алынмый, арытабан үз теләкләренә яраклы гына исәпкә алына (5нче ревизиядә өлешчә исәпкә алына). 1795 елдан башлап гомум исәпкә кертеләләр[2][3][4][5][6][7][8].
1795 елда 88 башкорт ревизия сказкасы исәбенә алына, шулай ук 95 типтәр, 99 ясаклы татар, 39 хезмәтле татар теркәлә. 1816 елда 17 йортта 92 башкорт ир-аты исәпләнә, 64 типтәр, 97 дәүләт крестьяны, 17 кердәш башкорт була. 1834 елда 99 башкорт ир-аты; 87 типтәр, 1850 елда 127 башкорт, 120 типтәр, 131 дәүләт крестьяны, 31 кердәш башкорт теркәлә; 1859 елда башкорттар — 164, типтәрләр — 140, дәүләт крестьяннары — 164, кердәш башкортлар — 53[1].
Административ-территориаль корылышҮзгәртү
1920 елда авыл яңа оештырылган Татарстан АССРның Бөгелмә кантоны составына керә. 1930 елдан — Тымытык районы, 1935 елдан — Азнакай районы, 1935 елдан — Тымытык районы, 1958 елдан — Азнакай районы, 1963 елдан — Әлмәт районы, 1965 елдан — янә Азнакай районы составында була[9]. 1930—1931 һәм 1935—1958 елларда — Тымытык районы үзәге.
КлиматҮзгәртү
| Тәүлек буена һаваның уртача температурасы | ||||||||||||
| Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| -11.2 °C | -11 °C | -5.8 °C | 4.6 °C | 13.8 °C | 19.1 °C | 20.9 °C | 18.3 °C | 12.5 °C | 4.5 °C | -4.8 °C | -10.4 °C | 4.2 °C |
Климат уртача континенталь. Кёппен-Гейгер климатлар классификациясе буенча климатның коды: Dfb[10]. Уртача еллык һава температурасы 4.2 °C.[11]
ШәхесләрҮзгәртү
- Рәшит Зәкиев (1937), язучы һәм журналист.
- Фәрит Зәкиев (1952), нефтьче.
ИскәрмәләрҮзгәртү
- ↑ 1,0 1,1 Ә. З. Әсфәндиярев. Аулы мензелинских башкир / место= Уфа. — Китап, 2009. — С. 569-570. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.
- ↑ Полное собрание законов Российской империи Том 5. №3287
- ↑ Полное собрание законов Российской империи Том 10 №7798
- ↑ Полное собрание законов Российской империи Том 10 №7977
- ↑ Полное собрание законов Российской империи Том 11 №8835
- ↑ Полное собрание законов Российской империи Том 11 №8836
- ↑ Полное собрание законов Российской империи Том 21 №15278
- ↑ Полное собрание законов Российской империи Том 23
- ↑ Тумутук
- ↑ World Map of the Köppen-Geiger climate classification, Institute for Veterinary Public Health, University of Veterinary Medicine Vienna
- ↑ NASA Surface meteorology and Solar Energy Data Set, RETScreen International
ЧыганакларҮзгәртү
- Татарская энциклопедия, Институт Татарской энциклопедии (ИТЭ) Академии наук РТ.
- Ә. З. Әсфәндиярев. Аулы мензелинских башкир / место= Уфа. — Китап, 2009. — С. 569-570. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.
