Сабын

Сабын — үз эченә өслек актив матдәләрне кертүче каты яки сыек матдә. Юыныр өчен һәм көндәлек химиядә кулланыла.
Көнкүрештә сабыннар гадәттә юыну, ваннада юыну һәм башка көнкүреш максатлары өчен кулланыла торган өслек актив матдәләр булып тора. Сәнәгатьтә сабыннар куерткычлар, кайбер шудыртуны тәэмин итә торган сылау матдәләре компонентлары һәм катализаторларның алдан килүчеләре буларак кулланыла.
Сабын химик тоташмаларны миксерда кушып ясалган порошоктан аермалы буларак, майларны нигез белән кушып ясала.
Кеше сабынны меңнәрчә еллар буена кулланып тора. Сабын-сыман әйберләрнең борынгы Вавилонда безнең эрага кадәр 2800 еллар тирәсендә җитештерелүнең шәһадәте бар.
Сабынны Борынгы Римда киң кулланганнар. Алар сабынны үсемлек майларын поташ (K₂CO₃) белән эшкәртеп ясаганнар.

Сабын

Сабын Викиҗыентыкта

Күбекләнгән сабын

Сабын кисәге

Каты сабыннарда очрый торган натрий стеаратының химик структурасының ике эквивалент сурәте.

Төрләре

• Хуҗалык сабыны (каты, сыек яки порошок сыман) - киҗе-мамык һәм җитен тукымалар уу өчен һәм башка махсус максатлар өчен.
• Туалет сабыны — тән, чәчләр юу өчен һәм кырыну өчен.
  • Кырыну өчен (сабын таякчыклары, порошок яки крем-сыман).
  • Баш юу өчен (сыек яки порошок-сыман).
• Медицина (мисаллар: дегетле, борлы, карболлы) — дезинфекцияләүче матдәләр белән.
• Үсемлекләрне хасталардан һәм корткычлардан саклауның экологик чиста чарасы.

Галерея

• 

  Dudu-Osun – Африкан кара сабынының популяр типы

• 

  Azul e branco сабыны – ак-зәңгәр сaбынның кисәге

• 

  Франциядә, Йерда кибеттә сатыла торган кул белән ясалган сабыннар

• 

  Традицион Марсель сабыны

• 

  Тюбингенда хәзерге заман сабын кибете (2019)

• 

  Селте суда эретелә

• 

  Автомобиль кулланышлары өчен сылагычлар составында сабыннар бар

Моны да карагыз

• Крестовниковлар заводы турында мәкалә
• Модест Яков улы Киттары турында мәкалә

Дәвам итеп укырга мөмкин

• Donkor, Peter (1986). Small-Scale Soapmaking: A Handbook. Ebook online at SlideShare. ISBN 0-946688-37-0.
• Dunn, Kevin M. (2010). Scientific Soapmaking: The Chemistry of Cold Process. Clavicula Press. ISBN 978-1-935652-09-0.
• Garzena, Patrizia, and Marina Tadiello (2004). Soap Naturally: Ingredients, methods and recipes for natural handmade soap. Online information and Table of Contents. ISBN 978-0-9756764-0-0/
• Garzena, Patrizia, and Marina Tadiello (2013). The Natural Soapmaking Handbook. Online information and Table of Contents. ISBN 978-0-9874995-0-9/
• Mohr, Merilyn (1979). The Art of Soap Making. A Harrowsmith Contemporary Primer. Firefly Books. ISBN 978-0-920656-03-7.
• Spencer, Bob; Practical Action (2005). SOAPMAKING. Ebook online.
• Thomssen, E. G., Ph.D. (1922). Soap-Making Manual. Free ebook at Project Gutenberg.

Сылтамалар

	Бу тема башка проектларда:
	Викиҗыентыктагы медиафайллар?

• Сабынны җитештерү 2010 елның 6 февраль көнендә архивланган. (рус.)
• Сабынны эшләү (ингл.)