Пауль ван Вианен
Пауль (Паулюс) ван Вианен (Олысы) (нидерланд телендә: Paulus van Vianen; 1570, Утрехт — 1613, Прага) — нидерланд живописецы, сынчы, [[зәркән остасы], гравёр, плакетист, алтын эшләре остасы һәм рәссам-медальер. «Рудольфинлы» — Прагада император Рудольф II Габсбургның сарай яны рәссамы булып эшләгән. Шулай ук зәркән остасы, алтын эшләре остасы һәм медальер Адама ван Вианенның энесе.
Тәрҗемәи хәле
үзгәртүБу сәнгатьтә борынгы традицияле алтын һәм көмеш эшләре осталары гаиләсендә туган. Тугыз яшендә аның әтисе – зәркән остасы һәм “алтынчы” (немец телендә: Goldschmied) Виллем Эрстенс ван Вианен башта Паулюстны, аннан соң аның иртуганын Утрехт алтын эшләре остасы Бруно ван Лейденберхның (1530—1604) остаханәсенә өйрәнергә биргән. Белем алуын тәмамлагач яшүсмер Франция, Германия һәм Италия буенча сәяхәт кылган. Мөгаен, зәркән эшенә Римда һәм Флоренциядә өйрәнгән. Италиядә ул көнче килүчеләр әләге буенча инквизиция тарафыннан арестланган булган һәм берникадәр вакыт тоткынлыкта уздырган. Император Рудольф II җаваплылыкны үз өстенә алганнан соң (аның сарае янында ван Вианен соңыннан эшләячәк), оста азат ителгән булган. 1596—1601 елларда ван Вианен Мюнхенда яшәгән һәм шуның заказларын башкарган герцог Максимилиан I карары буенча бавар гражданлыгы бирелгән булган һәм Мюнхен зәркәнчеләр гильдиясенә кабул ителгән булган[12].
1601 елда Пауль ван Вианен Зальцбургка күчкән һәм архиепископ Вольф Дитрих фон Райтенау сарай янында эшләгән. 1603 елда оста Прагада император Рудольф II-гә хезмәткә кергән. Шунда ук чума кизүе вакытында үлгән.
Иҗаты
үзгәртүПауль ван Вианен Прагада император Рудольф II Габсбургның хөкеме вакыты сарай яны сәнгате – шулай аталган “рудольфин стиле”нең формалашуына әһәмиятле кертем ясаган. Иртуганы Адам кебек үк ул зур тәлинкәләр, комганнар, ренессанс бизәге сугылган вазалар, рельефлы медальоннар һәм медальләр, истәлекле тәңкәләр, савытларны – итальян маньеризмы һәм соң барокко стилендә мифологик сәхнәләр сурәтләре һәм гротесклар белән күбесенчә алтын капланышлы көмештән ясаган. Вианен шулай ук мотивларын башка рәссамнар: рәсем ясаучылар һәм гравёрлар, агач буенча кисүчеләр һәм көмеш буенча бизәк сугучылар кулланган күп кургаш рельефлы плакеткалар авторы булып тора. Вианен үзе Джулио Романо, Виргиль Солис, Венцель Ямницер композицияләрен кулланган. Живописец буларак ул Питер Брейгель Олысы салган нидерланд пейзажы традицияләрен үстергән[13]. Зур ихтималлылык белән оста Мюнхен чоры алдыннан күпмедер вакыт күрше Нюрнбергта уздырган дип санарга була, чөнки аның мифологик һәм Тәүрат темаларына композицияләр җирле осталарның Нюрнберг өлгеләренә шактый якын. Вианенның Прага әсәрләрендә шактый итальян йогынтысы сизелә – Италиядә өйрәнгән күп башка нидерланд зәрәкән осталарында кебек үк. Аның интерпретациясендә гәүдә сурәтләре рудольфинлылар Бартоломеус Спрангер һәм Ханс фон Аахеннан кайбер алынмаларга ишарә итә, ә аның пейзаж живописе Рулант Саверей сәнгатеннән тәэсирне чагылдыра.[14]. Хәзерге көнгә кадәр Пауль ван Вианенның күп рәсемнәре сакланып калган. Алар күбесенчә аның Зальцбург һәм Прага периодларына карый. Пауль ван Вианен Олысының улы – Паулюс ван Вианен Кечесе (1613—1652 елга кадәр) живописец булган.
Галерея
үзгәртү-
Карап назлаучы пар белән пейзаж. 1580 һәм 1613 арасы. Кәгазь, каләм, кара. Рейксмюсеум, Амстердам
-
Изге гаилә. 1580 һәм 1613 арасында. Кәгазь, итальян карандашы, тушь белән размывка. Рейксмюсеум, Амстердам
-
Император Рудольф II портреты белән медаль
-
Диана һәм Актеон кыйссасыннан сәхнәләр белән тәлинкә. 1613. Көмеш, кою, бизәк сугу. Рейксмюсеум, Амстердам
-
«Аполлон һәм Дафна» плакеткасы. Як. 1610. Кургаш, кою. Рейксмюсеум, Амстердам
-
«Көтүчеләр иелеше» плакеткасы. 1590 һәм 1600 арасында. Бронза, литьё. Милли сәнгать галереясе, Вашингтон
-
«Марк Курций батырчылыгы» медальоны. 1596–1600. Бакыр, кою, алтын белән каплау. Метрополитен-музей, Нью-Йорк
Әдәбият
үзгәртү- Gerszi, Teréz: Paulus van Vianen. Handzeichnungen, Hanau 1982.
- Sandrart, Joachim von: Teutsche Academie der Edlen Bau-, Bild- und Mahlerey-Künste, Nürnberg 1675.
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118626795 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- ↑ RKDartists
- ↑ Kunstindeks Danmark
- ↑ Миннеаполис сәнгать музее — 1883.
- ↑ Art UK painters database
- ↑ 6,0 6,1 Тасвирый сәнгать әрхибе — 2003.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 RKDartists
- ↑ https://collections.frick.org/people/1200/paulus-willemsz-van-vianen/objects
- ↑ https://www.fine-arts-museum.be/nl/de-collectie/artist/van-vianen-paul-i-1
- ↑ Collectie Boijmans Online — 2010.
- ↑ https://www.centraalmuseum.nl/nl/maker/paulus-van-vianen
- ↑ Neues allgemeines Künstler-Lexicon; oder Nachrichten von dem Leben und den Werken der Maler, Bildhauer, Baumeister, Kupferstecher etc. Bearb. von Dr. G. K. Nagler. — München: E.A. Fleischmann, 1835—1852
- ↑ Власов В. Г. Фианен, Пауль // Стили в искусстве. В 3-х т. — СПб.: Кольна. — Т. 3. — Словарь имён, 1997. — С. 431. — ISBN 5-88737-010-6
- ↑ Gerszi T. Paulus van Vianen. — Hanau: Handzeichnungen, 1982. — Р. 11