Панк-рок (ингл. Punk rock) — 1970 еллар уртасында АКШ, Бөекбритания һәм Австралия территориясендә формалашкан рок-музыка жанры. Жанрның башлангычы 1960 еллардагы гараж рогыннан, шулай ук хәзерге вакытта протопанк буларак билгеле булган башка музыкаль формалардан килә. Жанр вәкилләре үзләрен 1970 еллардагы мейнстрим рокның помпезлыгына каршы куйганнар: кагыйдә буларак, панк-төркемнәр кыска, бик динамик җырлар яздырганнар, аларда кискен көйләр һәм тупас вокал, аппаратураның минималь җыелмасы, шулай ук истеблишментка каршы юнәлдерелгән социаль һәм сәясәтләштерелгән текстлар бар.

Панк-рок
Фото
1977 елда Sex Pistols төркеме
Юнәлеш: рок
Чыганаклары: рок-н-ролл, хард-рок, рокабилли, глэм-рок, протопанк, гараж рогы, паб-рок, сёрф-рок, ска
Башлану вакыты һәм урыны: 1974—1976 (АКШ һәм Бөекбритания)
Чәчәк ату чоры: 1976—1979

Панкның төп үзенчәлекләренең берсе DIY-идеология булган; күп кенә башкаручылар үз язмаларын үзләре продюсерлык итә һәм аларны үз көчләре белән яки бәйсез лейбллар аша тараткан.

Уйный белүдән бигрәк уйнау теләгенә басым ясала.

Характеристика

үзгәртү

Фәлсәфә

үзгәртү

Панк-рокның беренче дулкыны агрессив заманча иде[1].

Жанр тиз арада техник аңлаешлылык һәм DIY-идеология хисабына иярченнәр алган. Панк-рокның барлыкка килүенә 1970 еллар башында Британия паб-рогы ярдәм иткән, ул кечкенә концерт мәйданчыклары челтәрен үстергән, мәсәлән, паблар, анда мейнстримле булмаган төркемнәр чыгыш ясый алган[2]. Шулай ук бу жанр бәйсез тавыш яздыру лейбллары идеясенең катализаторы була. Аларда беренче язмалар аз үзкыйммәт өчен чыгарыла. Паб-рок-төркемнәр гастрольләр туры оештырганнар һәм үз материалларын аз тираж белән чыгарганнар[2]. Башта DIY панк-рок-этикасы күп кенә мейстримле рок-төркемнәрнең музыкаль помпезлыгы һәм башкару осталыгы белән кискен контрастта була[аңлатма 1][3]. Джон Холмстром фикеренчә, панк-рок «югары музыкаль күнекмәләргә ия булмаган, әмма музыка аша үз-үзен белдерү ихтыяҗына мохтаҗ булган кешеләр өчен рок-н-ролл» булган[4]. 1976 елның декабрендә инглиз фэнзины Sideburns өч аккорд танылган иллюстрациясе бастыра, ул «бу аккорд, бу башка, ә бу өченче. Хәзер төркем төзе»[5][6][7][8][9].

Британия панк-рогының кайбер әйдәп баручы фигуралары хәзерге заманның мейнстримле рок һәм аның белән бәйле поп-мәдәниятен генә түгел, ә үзләренең атаклы элгәрләрен дә кире какканнар[10]. Бер ел элек Британиядә «Year Zero» шигаре астында панк-рок-инкыйлап башлана, ул музыка һәм мәдәнияттә элек булган бар нәрсәне «нульгә төшерүне» күздә тота[11]. Әмма ностальгия темасы танган, күп кенә панк башкаручылар нигилистик фәлсәфә тарафдарлары булалар[12].

«Исерек» (ингл. «drunk punks») һәм «йортсыз-җирсез панклар» (ингл. «gutter punks») арасында «ирекле читләшү» идеологиясе таралган булган. Бу панк хәрәкәтендә уңай, азатлык мәгънәсе тапкан Crass кебек коллективларның «сул радикаль утопизмына» каршы килгән[13].

The Clash төркеменең фронтмены Джо Страммер панкның бәйләүче фәлсәфәсен болай дип тасвирлаган: «Панк-рок безнең ирегебез булырга тиеш. Без теләгәнне эшләргә тиеш»[14].

Панк субкультурасында аутентиклык мәсьәләсе бик мөһим — «позёр» дигән кимсетү термины панк белән ассоциацияләнгән һәм аның стилистик атрибутларын кабул иткән, әмма аның төп кыйммәтләрен һәм фәлсәфәсен аңламаган кешеләргә карата кулланыла.

Панк-рокның тамырлары 1950нче елларда күренә башлый. Ул вакытта гади һәм агрессив музыканы "гараж рогы" төркемнәре җырлаган. Аларны прото-панк дип атыйлар. Иң беренче панк төркем итеп Ramones санала.

Иң танылган төркемнәр

үзгәртү

Моны да кара

үзгәртү

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. Robb (2006), foreword by Michael Bracewell.
  2. 2,0 2,1 Laing, Dave. One Chord Wonders: Power and Meaning in Punk Rock. PM Press, 2015. p. 18.
  3. Rodel (2004), p. 237; Bennett (2001), pp. 49-50.
  4. McLaren, Malcolm (2006-08-18). Punk Celebrates 30 Years of Subversion. BBC News. 2017-09-12 тикшерелгән.
  5. Savage, 1992, 280–281 (Искәрмә: оригиналь рәсемнең репродукциясен үз эченә ала. Берничә чыганак хаталы рәвештә иллюстрацияне Лондонның "Sniffin' Glue" панк-сценасының әйдәп баручы фэнзинына нисбәтли.) битләр.
  6. Wells, 2004, 5 бит.
  7. Sabin, 1999, 111 бит.
  8. Robb, 2006, 311 (Искәрмә: Автор бу иллюстрацияне Stranglers төркеменең "Strangled" фэнзинына нисбәтли. Әмма басма 1977 елда гына чыга. Ул башка Фэнзиннан "Sideburns" формалашкан.) бит.
  9. Strangled. Xulu Brand Comics. әлеге чыганактан 2011-01-29 архивланды. 2017-09-12 тикшерелгән.)
  10. Harris, 2004, 202 бит.
  11. Reynolds, 2005, 4 бит.
  12. Robb (2006), foreword by Michael Bracewell.
  13. Washburne, Christopher, and Maiken Derno. Bad Music. Routledge, 2004. Page 247.
  14. Kosmo Vinyl, The Last Testament: The Making of London Calling (Sony Music, 2004).


Чыганакка җибәрү хатасы: Для существующих тегов <ref> группы «аңлатма» не найдено соответствующего тега <references group="аңлатма"/>