Wikipedia

Олег Газенко

Олег Георгиевич Газенко (1918 елның 12 декабре, Николаевка авылы, хәзерге Ставропольский край - 2007 елның 17 ноябре, Мәскәү ) - совет һәм Россия физиологы, Россия Фәннәр академиясе академигы , медицина хезмәтенең генерал-лейтенанты, космик медицинага нигез салучы, күп дәрәҗәле премияләр лауреаты, шул исәптән СССР Дәүләт премиясе, Россия Хөкүмәт премиясе, «Триумф» премиясе, Демидов премиясе. Ул «Наука и жизнь» журналының редакция советы әгъзасы була.

Олег Газенко
Туган 12 декабрь 1918(1918-12-12)[1]
Ставрополь крае, РСФСР
Үлгән 17 ноябрь 2007(2007-11-17)[2] (88 яшь)
Мәскәү, Россия
Күмү урыны Троекуров зираты[d]
Ватандашлыгы  СССР
 Россия
Әлма-матер Н. И. Пирогов исемендәге Россия милли тикшеренү медицина университеты[d]
Һөнәре хәрби табиб, хайванатбелгеч, физиолог, биолог, мөхәррир, руководитель
Эш бирүче РФА тыйб һәм биология проблемнары институты[d]
Катнашкан сугышлар/алышлар Икенче бөтендөнья сугышы һәм Кәрия сугышы
Хәрби дәрәҗә генерал-лейтенант һәм генерал[d][3]
Гыйльми дәрәҗә: биология фәннәре докторы[d]
Гыйльми исем: академик АН СССР[d] һәм РФА академигы[d]
Фән өлкәсе: физиялугия, физиология человека[d][3], астробиология[d][3], Медицина[3], космическая медицина[d][3] һәм авиационная медицина[d][3]
Эш урыны: РФА тыйб һәм биология проблемнары институты[d]
Гыйльми дәрәҗә: биология фәннәре докторы[d]
Гыйльми исем: академик АН СССР[d] һәм РФА академигы[d]
Фәнни җитәкче: Леон Абгарович Орбели[d] һәм Василий Парин
Мәшһүр шәкертләр: И. Б. Козловская
Известен как: основоположник космической медицины

Биографиясе үзгәртү

1918 елның 12 декабрендә Николаевка авылында (Ставрополь крайы) туган .

  • Әтисе - Георгий Григорьевич Газенко (1894 елда туган).
  • Әнисе - Газенко (Никитина) Лариса Василиевна (1895 елда туган).

1941 елда ул 2 нче Мәскәү медицина институтының хәрби факультетын 3 нче ранг хәрби табиб дәрәҗәсендә (медицина хезмәте капитаны) тәмамлый, бөтен чыгарылыш белән бергә фронтка китә. Сугыш дәвамында ул Көнбатыш, Көньяк-Көнбатыш, Брянск, Балтыйк һәм Белоруссия фронтларында 15 нче һава армиясенең 197 нче аэродром хезмәт батальонының хәрби лазарәт начальнигы булып эшләй. Ул хәрби орденнар һәм медальләр белән бүләкләнә.

Сугыш беткәч, 1946-1947 елларда ул Хәрби медицина академиясенең (Ленинград) физиология кафедрасында, авиация медицинасы лабораториясендә, эре физиологлар - Медицина хезмәтенең генерал- полковнигы Л. А. Орбели һәм профессор, медицина хезмәте генерал-майоры М.Бресткинның турыдан-туры җитәкчелеге астында - биеклек физиологиясе проблемаларын һәм гипоксия шартларында югары нерв эшчәнлеге торышын өйрәнә. 1947 елда ул СССР Оборона министрлыгының авиация медицинасы институтына билгеләнә.

1969 елдан , КПСС Үзәк Комитеты һәм Министрлар Советы карары белән, ул СССР Сәламәтлек саклау министрлыгы карамагындагы 3 нче Баш идарәгә СССР Сәламәтлек саклау министрлыгының Медицина һәм биологик проблемалар институты директоры итеп билгеләнә.

1988 елда ул медицина хезмәтенең генерал-лейтенанты дәрәҗәсендә отставкага китә.

1987 елда ул И. П. Павлов исемендәге Бөтен Союз (хәзерге Русия) физиологик җәмгыяте президенты итеп сайлана.

1989-1991 елларда ул СССР халык депутаты, СССР Югары Советының Фән һәм мәгариф комитеты әгъзасы, 1989 елның 9 апрелендә Тбилисидагы вакыйгаларны тикшерү комиссиясе әгъзасы.

Ул "Медицина һәм биология проблемалары институты" Россия Федерациясенең Дәүләт фәнни үзәгендә Россия Фәннәр академиясе киңәшчесе иде.

Ул 2007 елның 17 ноябрендә вафат була. Аны Мәскәүдәге Троекуровский зиратында күмәләр [4] .

Шунысы кызык, 1960 елда ике эт - Жулка һәм Жемчужина космоска очканнан соң, Газенко аларның берсен - Жулканы үзенә ала, ул 14 ел диярлек аның белән яшәй. [5]

Төп хезмәтләре үзгәртү

Китаплары
  • «Животные в космосе» (1960);
  • «Жизнь и космос» (1961);
  • «Космическая кардиология» (1967);
  • Вод­но-со­ле­вой го­мео­стаз и кос­ми­че­ский по­лет. М., 1986 (в соавт. с А. И. Гри­горь­е­вым и Ю. В. На­то­чи­ным);
  • «Человечество и космос» (1987, в соавт. с В. И. Ма­ка­ро­вым и И. Д. Пес­то­вым)
Мәкаләләре
  • Effects of various countermeasures against the adverse effects weightlessness on central circulation in the healthy man // Avia­tion, Space and Evironmental Medicine. 1982. Vol. 53. № 6 (with others)
Редактор
  • «Проблемы космической биологии» (начиная с 1963 года, более 80 томов),
  • «Космическая биология и медицина», с 1969 года
  • «Основы космической биологии и медицины» (в 3 томах, 1975)

Бүләкләре үзгәртү

Искәрмәләр үзгәртү

  1. ↑ Газенко Олег Георгиевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / мөхәррир А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. ↑ http://www.energia.ru/eng/news/news-2007/news_11-20.html
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Чешская национальная авторитетная база данных
  4. ↑ Могила О. Г. Газенко на Троекуровском кладбище
  5. ↑ Ветерок, Уголек и еще 10 космических собак

Әдәбият үзгәртү

  • [Газенко Олег Георгиевич Олег Газенко] — ЗСЭ
  • Васильев П. В. Вклад О. Г. Газенко в развитие авиационной медицины // Авиакосмическая и экологическая медицина. 1998. Т. 32. № 6;
  • Григорьев А. И., Пестов И. Д. Вклад физиологии в космонавтику (к 85-летию со дня рождения академика О. Г. Газенко) // Российский физиологический журнал имени И. М. Сеченова. 2003. Т. 89. № 12.

Сылтамалар үзгәртү

Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Олег_Газенко&oldid=4074882