Неомәҗүсилек
Неомәҗүсилек (хәзерге мәҗүсилек[1], нативизм[2], ингл. modern paganism, contemporary paganism[3], neopaganism[4], алман. Neuheidentum[5]) — яңа дини хәрәкәтләр[6], тарихи мәҗүси ышануларны торгызуга омтылучы.
| Неомәҗүсилек | |
 | |
| Административ бүленеше | викка[d], Неодруидизм[d], германское неоязычество[d], Асатру[d], славянское неоязычество[d], родноверие[d], Кеметизм[d], Эллинизм[d] һәм Романское неоязычество[d] |
|---|---|
| Нәрсә нигезендә эшләнгән | мәҗүсилек |
 Неомәҗүсилек Викиҗыентыкта | |
Неомәҗүси хәрәкәтләрнең берничә уртак ягы бар, әмма неомәҗүси хәрәкәтләр төрле һәм аларда бердәм ышанулар, практикалар яки текстлар системасы юк[7]. Бу күренешне өйрәнүче галимнәрнең күбесе аны төрле диннәргә бүленгән хәрәкәт итеп күрә; башкалар моны бердәм дин буларак тасвирлый, аның деноминацияләре булып төрле мәҗүси ышанулар тора.
Неомәҗүсиләр төрле дәрәҗәдә Христианлыкка кадәрге, фольклор һәм этнографик чыганакларга мөрәҗәгать итәләр; күпләр рухилыкка иярәләр, алар аны тулысынча заманча дип саныйлар, ә башкалар исә борынгы ышануларга иярәләр яки җирле этник диннәрне мөмкин кадәр төгәлрәк тергезергә тырышалар дип саный[8]. Неомәҗүсилек теологиянең гомуми үзенчәлекләре булып политеизм, анимизм һәм пантеизм тора.
Неомәҗүсилек нью-эйдж хәрәкәте белән бәйле[9]. Галимнәр аларның охшашлыкларын да, аермаларын да билгелиләр[10].
Неомәҗүсилекне өзлексез мәҗүси традицияләрдән, мәсәлән, «классик» шаманизмнан аерып карарга кирәк.
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ Гайдуков, 2016
- ↑ Гайдуков, Скачкова, 2021
- ↑ Doyle White, 2016, 6 бит.
- ↑ Adler, 2006, xiii бит.
- ↑ Бесков, 2014
- ↑ Новые религиозные культы, 1998, Неоязычество, с. 160; Бесков, 2014, с. 14
- ↑ Carpenter, 1996, 40 бит.
- ↑ Adler, 2006, 3—4 битләр.
- ↑ York, 1999, p. 135—146; Шнирельман, 2015; Гайдуков, 2016б, с. 46; Бесков, 2020, с. 313
- ↑ York, 1999, 135—146 бит.