Wikipedia

Бруней: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Marat-avgust (бәхәс | кертем)
79 055 үзгәртергә
Төзәтмә аңлатмасы юк
EmausBot (бәхәс | кертем)
Ботлар
370 698 үзгәртергә
к r2.7.3) (Робот: bxr:Бруней-ны bxr:Брүнэй-ка үзгәртте; косметик үзгәртүләр
Юл номеры - 35:
}}
 
'''Бруне́й, Бруней-Даруссалам''' ''(малайча Brunei Darussalam)'' – Көньяк-көнчыгыш [[Азия]]дә урнашкан [[дәүләт]] ([[солтанлык]]). Чикләрен [[Көньяк Кытай диңгезе]] юа. [[Малайзия]] белән чиктәш. Мәйданы – 5,8 мең кв. чакрым. Халык саны – 388 мең ([[2009 ел|2009]]). Башкала – [[Бандар-Сери-Бегаван]] шәһәре. Дәүләт [[Милләтләр дуслыгы]] составына керә.
 
== Физик-географик характеристика ==
=== Географик урнашу ===
Бруней Көньяк-Көнчыгыш Азиядә, [[Калимантан]] утравының төньяк-көнбатыш ярында урнашкан һәм ул [[Малайзия]]нең 30 чакрым тирәсе территориясе белән бүленгән ике аерым өлкәдән тора. Төньякта илне [[Көньяк Кытай диңгезе]] юа. Диңгез яр буе бертөрле түгел, төньяк-көнчыгышта күпсанлы утраулары белән Бруней култыгы бар ә көнбатышта комлы сөзәк яр өстенлек итә.
 
=== Рельеф һәм геологик төзелеш ===
Юл номеры - 118:
XVI гасырда Бруней Калимантан утравының шактый зур өлешен һәм берничә күрше утрауларны алып торган кодрәтле феодаль дәүләт булган. Шундый итеп аны [[1522 ел]]да [[Фернандо Магеллан]] экспедициясе диңгезчеләре күргән була.
 
[[1839 ел]]да солтан хезмәтендә булган авантюрист Дж.Брук монда фетнә күтәрә һәм үзенә төньяктагы җирләрне (Саравак) буйсындыра. Солтаннан Брук «раҗа» титулы ала. «Ак раҗалар» идарәсеннән соң Саравак Малайзия кулына күчә.
 
[[1888 ел]]да бөтен Бруней Британ протекторатына әйләнә. [[1959 ел]]да, берничә фетнәдән соң, [[Бөек Британия]] Брунейга эчке мәсьәләләрне чишү буенча мохтарият бирә, ә 1984 елның 1 гыйнварында тулы бәйсезлек игълан ителә.
Юл номеры - 156:
Белем дәрәҗәсе – ир-атларда 95 %, хатын-кызларда 90% (2001 елгы җанисәп буенча)
 
Шәһәр халкы – 75%. Халык тыгызлыгы – 62 кеше/км². Брунейда халык тигез урнашмаган: халыкның 1/3 тирәсе башкалада яши, ә калган өлеше нефть промысселары районнарында урнашкан.
 
=== Дин ===
Юл номеры - 165:
== Икътисад ==
{{Төп мәкалә|Бруней икътисады}}
Бруней икътисадының нигезен [[нефть]] (елына 10 млн т дан артык) һәм [[табигый газ]] табу тәшкил итә. Аларның экспорты дәүләткә тулаем җыемнарның 90% күләмендә байлык бирә. Нефть һәм газның бай запаслары аркасында Бруней [[Азия]]дә яшәү дәрәҗәсе буенча беренче урыннарда тора.
 
Авыл хуҗалыгы зәгыйфь үсеш алган, туклану продуктларының 80% Бруней читтән кертә. Монда дөге, яшелчәләр, җимешләр үстерелә, тавыклар, үгезләр, кәҗәләр үрчетелә.
Юл номеры - 202:
[[bs:Brunej]]
[[bug:Brunei]]
[[bxr:БрунейБрүнэй]]
[[ca:Brunei]]
[[ce:Бруней]]
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Бруней