Бәләбәй: юрамалар арасында аерма

}}

'''Бәләбәй''' ({{lang-cv|Пелепей}}) шәһәре — Башкортостандагы [[Бәләбәй районы]]ның үзәге.

Уфадан 180 км ераклыкта, [[Үсән]] елгасы буенда урнашкан.

Якындагы тимер юл станцияләре [[Урыссу]] (Татарстан) һәм [[Туймазы]].

== Тарихи мәгълүматлар ==

 

[[s:%D0%90%D0%A2%D0%A1%D0%A1%D0%A0_%D0%BE%D0%B5%D1%88%D1%82%D1%8B%D1%80%D1%83_%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D1%8B_%D0%B4%D0%B8%D0%BA%D1%80%D0%B5%D1%82|АТССР оештыру турындагы дикритта]] (боерык), Уфа губернасының [[Бәләбәй өязе|Бәләбәй]] һам [[Бөре өязе|Бөре өяз]]ләрен Татарстанга кертү мәсьәләсен шул төбәкләрнең халкы үзе карар кылырга тиеш булган. Халык фикере белән хисаплашмича, мәсәләне кичектерәләр һәм оныттыралар.

 

 

== Халык ==

Халык саны 60,7 мең ([[2010]]). 2002 елгы Бөтен рәсәй халык санын алу буенча милли состав: [[урыслар]] - 46,9 %, [[татарлар]] — 23,6 %, [[чуашлар]] - 12 %, [[башкортлар]] — 11 %.

 

* [[Мәгубә Сыртланова]]

«[[Бәләбәй хәбәрләре]]» газетасының редакциясе урнашкан.

== Мәгариф ==

Бәләбәй шәһәрендә өч милли гимназия эшләп тора. Шулар исәбендә Бәләбәй татар гимназиясе аеруча игътибарга лаек. Башкортстан шартларында татар мәгърифәте һәм мәдәнияте үзәге булып торган гимназия 2003 елда [[Татарстан]] Мәгариф министрлыгының [[Каюм Насыйри]] исемендәге Дипломы һәм премиясенә лаек булган иде. Ә 2008 елда ул Русия күләмендәге уку йортлары арасында үткән инновацион үсеш программалары бәйгесендә җиңүчеләр рәтенә кереп, 1 млн сумлык Грант яулады. Биредә дистә елга якын “Сәләтле балалар”, “Сәламәтлек” программалары; алар нигезендә ике эксперименталь мәйданчык: район күләмендәге – “Сәламәтлек” һәм федераль күләмендәге – “Булат Юнысбаевның фәннәр укыту сыйфаты белән идарә итүнең инновацион электрон-челтәрле технологиясен сынап үзләштерү (РОСТ)” эшли. Бу гимназияне җитәкләүче кешенең егәрлеге, оптимизация чорында да коллективын башлыча саклап кала алуы һәм бу коллективның булдыклылыгы эшләреннән күренә. Гимназиянең ел да балалар сабан туе уза. 15 ел дәверендә бер укучы да хокук тәртибе бозучылар яки милициядә хисапта торучылар рәтендә булмады. Гимназия директоры [[Нурмөхәммәт Хөсәенов]] — үз эшенә бирелгән булдыклы җитәкче, оста педагог.

=== Урта махсус уку йортлары ===

* Бәләбәй педагогика көллияте мәктәпкәчә кадәре балалар өчен тәрбиячеләр әзерли

 

== Сылтамалар ==

* [http://www.belebey-mr.ru/ Рәсми сайт].

 

“Илһам чишмәләре” төбәкара шигърият фестивале

== Искәрмәләр ==

 

{{Бәләбәй районы}}

[[Төркем:Башкортстан шәһәрләре]]

 

[[tl:Belebey]]

[[uk:Белебей]]

[[vi:Belebey]]

[[war:Belebey]]