ТАССРның төзелүе: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Төзәтмә аңлатмасы юк |
|||
Юл номеры - 1:
[[Файл:Emblem of the Tatar ASSR (1920-1926).jpg|200px|thumb|right|1920-1926 еллардагы [[ТАССР]] [[герб]]ы. Проект авторы: [[Бакый Урманче]].]]
'''[[ТАССР]] төзелүе''' (''Татарстан Автономияле Совет Социалистик Республикасының төзелүе'') - XX гасырда [[Татарлар|татар халкы]]<nowiki/>ның үз дәүләтчелегенә ирешү юлында иң җитди адымнарының берсе.
Нигезе [[XIX гасыр|XIX]]-[[XX гасыр|XX гасырлар]] чигендәге [[җәдитчелек]] һәм татар [[Мәгърифәтчелек (агым)|мәгърифәтчелеге]] аркасында, [[:Төркем:Русия мәдрәсәләре|Русия мәдрәсәләрендә]] [[Ислам|мөселман дини укуларыннан]] тыш, [[Дөньявилык|дөньяви]] [[фән]]-[[Белем|белемнәрне]] кертү белән салына.
Юл номеры - 118:
[[Татар-Башкорт Совет Республикасы|Татар-Башкорт Советлар республикасы]] төзү хакында кискен фикер алышулардан һәм бәхәсләрдән соң, 1920 елның гыйнварыннан яңа җөмһүрият төзелеше турында карар кабул ителә, озак һәм авыр хәзерләнү эшләре башлана. Иң әүвәл Татарстан автономия барлык татарлар яшәгән җирләрне үзенә тупларга тиеш була. Әмма Ленин һәм Советлар хөкүмәте моңа каршы чыгалар. Башта кайбер Башкортстан АССРга кергән татар Бөре һәм Бәләбәй өязләрендә референдум уздырырга әзерлек белдерелә, ләкин аннары бу вәгъдәләр үтәлми кала.
1920 елның 27 маенда [[Бөтенрусия Үзәк Башкарма Комитеты|БҮБК]] һәм [[Халык комиссарлары шурасы|Россиянең халык комиссарлары шурасы]] [[«Татарстан Автономияле Совет Социалистик Җөмһүрияте» турында декрет|Декреты]] Татарстан Автономияле Совет Социалистик Республикасы төзелү хакында игълан
Татар җитәкчеләре арасында башкала турында бәхәсләр туа. Аларның фикере буенча, Казанның озак еллар татарларга каршы патша яклы колониаль сәясәт алып бару, шәһәрдә татарларның саны аз булу сәбәпле, шәһәрне Татарстан АССР составына кертүдән ваз кичергә зарур. Моңа каршы [[Мирсәет Солтангалиев|М.Солтангалиев]], С.Сәетгалиев һ.б. чыкты. Соңгы карашны [[Владимир Ленин|В.И.Ленин]] да хуплады.
| |||