Фатих Әмирхан: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Рашат Якупов (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Rinazz (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1:
[[Image:Amirxan.JPG|250px|thumb|right|Fatix Əmirxan]]
'''Фатих Әмирхан''' - татар халкының күренекле язучысы, җәмәгать эшлеклесе. Татар сатира жанрын тудыручы.
 
== Биография ==
 
Фатих Әмирхан [[1886.]] нчы елның 1 нче гыйнваренда [[Казан|Казанда]] туа. [[1895.]] елда әтисе аны "Мөхәммәдия" мәдрәсәсенә илтә. Мәдрәсәдән соң, [[1904.]]нче елда, Ф.Әмирхан [[Самара]]га рус телен өйрәнергә китә. 4 ай чамасы укыгач, аерым укытучылар ярдәмендә гимназия программасы буенча имтиханга әзерләнә. 1905 нче елда "[[Мөхәммәдия]]"нең алдынгы шәкертләре белән яшертен рәвештә җилем басмада "Әльислах" (гарәпчә үзгәртеп кору) исемле гәзит чыгара башлый. Ф.Әмирхан - гәзитнең җитәкчесе һәм мөхәррире.
[[1906.]] нчы елда [[Тукай]] катнашлыгында чыгарылган "Әл-гасрел-җәдит" журналында аның "Париж коммунасы тарихы" исемле тәрҗемә мәкаләсе басылып чыга. [[1907.]] нче елда Әмирхан [[Мәскәү]]дә чыга башлаган "Тәрбиятел әтфаль" (балалар тәрбиясе) балалар журналында сәркатип булып эшли.
[[1907.]] нче елның язында, ял итәргә дип, Мәскәүдән Казанга кайта. Ләкин монда бик зур бәхетсезлеккә юлыга - паралич сугып, ике аягы да йөрмәс була.
1907 нче елның көзендә "Әльислах" рәсми рәвештә чыга башлый. Ф.Әмирхан журналист буларак таныла.
Ф.Әмирхан шулай ук "Ялт-йолт", "Кояш" исемле сатирик журналларда да эшли.
Фатих Әмирхан үткен телле юморист буларак таныла. Татар телендә беренче сатирик романны да ул яза. Аның әсәрләренең күбесендә сатирик алымнар кулланыла.
[[1923.]]-24 нче елларда татар театр техникумында укыта.
 
== Иҗаты ==
Строка 17 ⟶ 18 :
Язучы шулай ук драматургия өлкәсендә дә иҗат итә. Ул "Яшьләр" (1909), "Тигезсезләр" (1914) пьесаларын яза.
Ф.Әмирхан күп әсәрләрендә искелекне, сыйнфый тигезсезлекне тәнкыйтьлий. Шулай ук татар хатын-кызлары хокукларын да яклап чыга ("Татар кызы").
Әдип октябрь инкыйлабын хуплап каршы ала, әмма озакламый, ул хуҗалык һәм мәдәният өлкәсендә советһәм партия оешмалары үткәрә торган сәясәтнең кешегә һәм вак милләтләргә каршы булуын күреп ала, тәнкыйтьләр белән чыгыш ясый. !9291929 нчы елда, гореф-гадәтләрне бозуны, аерым шәхестән культ ясауны тәнкыйтьләп, "Шәфигулла агай" исемле сатирик повесть яза.
 
[[Törkem:Татар язучылары]]