Зур Җидегән йолдызлыгы: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Legobot (бәхәс | кертем)
к Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q8918 (translate me)
IanraBot (бәхәс | кертем)
к →‎Тарих һәм исемнәр: clean up, replaced: [[Файл: → [[Рәсем: using AWB
Юл номеры - 51:
 
== Тарих һәм исемнәр ==
[[ФайлРәсем:Ursa Major2.jpg|left|250px|thumb|Зур Аю (Зур Җидегән) йолдызлыгының нөҗүм харитасы. 1825 ел]]
[[Татарлар]]да бу йолдызлыкны Зур Җидегән дип атыйлар. Җидегән — ул җиде карак (бу риваять турында [[Кече Җидегән йолдызлыгы]] мәкаләдә укыгыз). Башка халыкларда бу йолдызлыкны '''Зур Аю''' ({{lang-la|Ursa Major}}, {{lang-ar|الدب الأكبر}} ''әд-дөбб әл-әкбәр'', {{lang-ru|Большая Медведица}}) дип атыйлар. Йолдызлыкны Зур Аю (Зур Җидегән), якындагы Кече Аю ([[Кече Җидегән йолдызлыгы|Кече Җидегән]]) аермалы буларак, атыйлар.
 
[[борынгы греклар мифологиясе|Борынгы греклар карашлары]] буенча Зур Җидегән йолдызлыгы — бу [[Зевс]]ның сөяркәсе аю кыяфәтендә [[Каллисто]]ның [[катастеризм]]ы яки аның даясы [[нимфа]] [[Мелисса (нимфа)|Мелиссаның]] катастеризмы. [[Әл-Бируни]] үзенең [[1030 ел]]да тәмамланган «[[Мәсгуд кануны]]нда» [[Клавдий Птолемей|птолемейныкы]] {{lang-grc|άρκτος μεγάλη}} исемене [[гарәп теле]]нә «әд-дөбб әл-әкбәр» сүзләре белән тәрҗемә иткән<ref>Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. Вып. VIII. — М.: Физматгиз, 1962. — С. 177.</ref>. Татар халкы, бөтен [[гарәп-мөселман мәдәнияте]] бер өлеше буларак, әүвәл йолдызлыкның ''Дөббеләкбәр'' ({{lang-tt3|دﺐالاكبر}}) гарәп исеме да кулланды<ref>Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 120.</ref>, әмма хәзерге вакытта бу исем кулланмый.