Камал театры мəйданы

Камал исемендәге театр мəйданы (рус. Площадь Театра имени Камала) — Казан шәһәрнең тарихи үзәгендәге, Вахитов районындагы тарихи үзәгендәге мәйдан. Шәһәрнең иң яңа һәм төзекләндерелгән мәйданнарының һәм истәлекле урыннарының берсе. Шәһәрлеләрнең ял итү урыннарының һәм туристик автобусларның күзәтү экскурсияләре тукталышларының берсе.

Камал театры мəйданы
Дәүләт	Россия
Административ-территориаль берәмлек	Казан
Почта индексы	420021
Камал театры мəйданы Викиҗыентыкта

Мәйдан төньяк-көнчыгыштан көньяк-көнбатышка таба урнашкан һәм Татарстан урамы башлану белән Түбән Кабан күленең төньяк өлеше арасында Марсель Сәлимҗанов урамыннан Мәрҗани урамына кадәр урнашкан. Мәйданда Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры урнаша, аның артында Иске Татар бистәсе урнашкан. Марсель Сәлимҗанов урамы аша мәйдан каршында Тукай скверы һәм аннан соң шәһәрнең үзәк мәйданы урнашып тора. Мәйданга Мәрҗәни һәм Сәлимҗанов урамнары буйлап бара торган Кабан күле яры буе тоташкан.

Тарих

ХХ гасырның 70 нче еллар башына кадәр мәйдан урынында начар сакланган, зур архитектура-тарихи кыйммәткә ия булмаган азкатлы төзелеш урнашкан була.

1986 елда Кабан күле чистартылган, Камал театры төзелеп беткән һәм файдалануга тапшырылган, ә хәзерге мәйдан һәм күл ярлары зур квадрат бетон плитәләре белән төзекләндерелгән. Аннары мәйдан территориясен Татарстан урамы аша участок исәбенә бер ярым тапкырга арттыру, ике участокны да җәяүлеләр юлы белән бәйләү, шулай ук яңа зур мәйданга Сәнгать мәйданы исемен бирү күздә тотыла. Әмма, грунт сулары һәм сулыклар янында булганга җир асты төзелеше катлаулы булу сәбәпле тормышка ашырылмаган. Камал театры каршысындагы участок озак вакытлар буе буш торган. 2005 елда анда Татар гуманитар-педагогика университетының төп бинасы төзелә.

Мәйдан һәм Татарстан урамының башы элек Болак каналыны аша иң көньяк Татар күпере булган урында төзелгән.

Объектлар

Шәһәрнең 2005 елдагы меңъеллыгына мәйдан бик нык үзгәртелгән. Анда, шулай ук Мәрҗани урамында декоратив плитка һәм гранит плитә җәелгән, яктырту баганалары һәм аудиотрансляция руторлары урнаштырылган. Мәйданда май аеннан октябрь аена кадәр эшли торган ике каскад яктылык-музыка фонтаннары урнаштырылган. Кышкы вакытта фонтаннар яссылыклар белән ябыла, аларда Төнге яктыртуның Ажур конструкцияләре урнаштырыла.

Күл ярында тәүлекнең караңгы вакытында яктыртыла торган су фонтаны урнаштырылган. Шулай ук су йөрү станциясе причалы эшли, анда 1990—2000 еллар ахырында Түбән Кабан буйлап йөрүче зур булмаган теплоходларның китү пункты була.

Мәйдан астында техник кат урнашкан. Астарак мәйданыннан һәм Татарстан урамы башыннан Түбән Кабан күле һәм Болак каналының дренаж элемтә системасы эшли. Мәйданга якын троллейбуслар һәм автобуслар тукталышлары (шулай ук трамвайлар 2011 елга кадәр) — Иске Татар бистәсе ягыннан Татарстан урамындагы «Камал театры» һәм шәһәр үзәге ягыннан Пушкин урамындагы «Тукай скверы». Туристик автобуслар Татарстан урамы буйлап тукталыш ясый. Камал театры артында анда килүчеләр өчен автостоянка урнашкан.

Сылтамалар

• Площадь Театра Камала на wikimapia (вид со спутника)
• 3D-виды площади Театра Камала и набережных озера Нижний Кабан на сайте «Виртуальный тур по городу Казани»
• «Их именами названы улицы Казани», Казань, Татарское книжное издательство, 1977.
• Әмиров К. Ф. «Казань: Где эта улица, где этот дом», Казань, 1995.