İske Qırım

İske Qırım (qırımtatarça Eski Qırım, Эски Къырым, rusça Старый Крым) - Qırım yarımutrawı könçığış öleşendä, Çerek Su yılğası basseynında urnaşqan şähär. İske Qırım böten yarımutrawğa isem birgän şähär.

Şähär İske Qırım qırımtatarça Eski Qırım, Эски Къырым Üzbäk xan mäçete Bayraq Gerb Bayraq Gerb İl RusiäRusiä Cömhüriät Qırım CömhüriäteQırım Cömhüriäte Koordinatalar 45°01′45″ т. к. 35°05′19″ кч. о. Elekkege isemnär Qırım, Solhat Mäydan 9,97 km² Märkäz bieklege 300 m Xalıq sanı 9485 keşe (2012) UTC UTC+4 Telefon kodı +380-6555 Poçta indeksı 97345 [[Файл:|300px|İske Qırım (Җир)]]

İske Qırım, Bogayevskiy räseme, 1905

Xalıq sanı - 9446 keşe (2011).

Tarix

XIII ğasırda Altın Urda zamanında tatarlar Qırım digän şähärgä nigez salğan. Tatarça isem Qırım qıpçaq süzennän - "qır" + "ım" - "ür", "qalqulıq" süzennän çıqqan.

Qırımda torğan genuyalılar häm başqa italiannar şähärne "Solhat" - Solcati dip yörtkännär.

Qayber tarixçılar şähär tatar Qırım isemle häm italian Solhat isemle öleşenä bülengänen farazlıylar.

XIV ğasırda şähärneñ çäçäk atu çorı. Ul däwerdä Qırım-Solhat Böyek yefäk yulınıñ zur säwdä üzäge bulğan.

Ber çığanaq buyınça mämlüklär idärä itkän Misır soltanı Beybars Qırım-Solhatta tuğan häm soñraq qalağa büläklär cibärgän, birelgän aqçada yaña mäçet tözelgän.

Qırım xanlığı nigezlängännän soñ xanlıq başqalası Qırım-Solhattan Qırıq-Ur yä Çufut Qalağa küçerelgän, soñraq Baqçasaray - Qırım xanlığı yaña başqalası.

1475 yılda Ğosman imperiäse italian koloniälären basıp alğannan soñ şähär tik İske Qırım dip yörtelä başlağan.

Sıltamalar

• Домбровский О. И.,Сидоренко В. А. Солхат и Сурб-Хач. Симферополь, 1978.
• Заболоцкий П. Н. Очерки доисторического прошлого Крыма. Следы каменного века в Юго-Восточном Крыму// Сборник статей по экономике, быту и истории Феодосийского района. Вып. 1.Феодосия, 1931.
• Корпус боспорских надписей (КБН). М. — Л., 1965, № 953.